İsmail Beşikçi den Bülent Arınç a Cevap - Medeniyet Kürdleri Asimile Etmek midir?
Güncel Hayat ve Siyaset, Öteki Tarih, İsmail Beşikçi, Bülent Arınç, Medeniyet, Kürdleri Asimile Etmek midir,
İsmail Beşikçi’den Bülent Arınç’a Cevap: Medeniyet Kürdleri Asimile Etmek midir?
cafrande.org -
14/02/2012
Hem Kürdçe’nin geri kalması, asimilasyonu için baskı zulüm yapacaksın, hem de,
“Kürdçe çok geridir, medeniyet dili değildir, eğitim dili olamaz…” diyeceksin.
bu çok pişkince bir tutum, şaşırtıcı bir tutum.
Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, Türkçe’nin medeniyet dili olduğunu söylüyor.
Kürdçe’nin medeniyet dili olmadığını söylüyor. “Kürdçe ilkel bir dildir”demek
istiyor. Kürdçe’yi yasaklıyorsun, Kürdleri asimile etmek için her türlü baskıyı
zoru kullanıyorsun. Medeniyet bunun neresinde? Devletin ideolojik ve zorlayıcı
baskı araçlarını bu yönde kullanıyorsun. Etkin ve sistematik bir şekilde
kullanıyorsun, medeniyet bunun neresinde? Kütüphanelere girip Kürdçe kitapları,
gazeteleri, dergileri ayırıp öbek öbek yakıyorsun, imha ediyorsun Katalogları
değiştiriyorsun. Medeniyet bunun neresinde?
“Medeniyet Dili” Üzerine Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç’ın, “Kürdçe eğitim olmaz. Çünkü Kürdçe medeniyet dili değildir. Ancak uygun bir zamanda, seçmeli ders olarak okutulması gündeme gelebilir” açıklamasını duyunca çok şaşırdım. Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, bu açıklamayı, 4 Şubat 2012 de, CNN Türk’de, Şirin Payzın’ın, “Neler Oluyor” programında yaptı. Bülent Arınç Kürdlere şunu da söylüyor. “Türkçe medeniyet dilidir. Türkçe öğrenin medeni dünyaya dahil olun. İlkel dil Kürdçe’yle medeni dünyada yer alamazsınız.”
Halbuki Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, 22 Aralık 2011’de, TBMM de, hükümet
adına bütçe görüşmelerini kapanış konuşmasını yaparken, “Kürdlerin, eğitim, dil,
bilgi, kültür ve kimlik haklarını vereceğiz” demişti. Bülent Arınç Kürd kimliğinin 30 sene önce çıkmadığının altını çizerek “3 bin yıllık bir gerçektir.
Bunu inkar ederseniz, 1980’lerin öncesine dönersiniz. Kimliğini tanıdığımız
insanların tüm haklarını vereceğiz.” demişti. (Gazeteler, 23 Aralık 2011)
Bülent Arınç, 3 Mart 2011 tarihinde de, “Bir sanık savunma hakkımı Kürdçe yapmak istiyorum diyorsa, buna izin verilmeli” demişti.
Son iki açıklamayla birincisinin birbirleriyle çeliştiği açıkça görülmektedir.
Kürdlere bütün hakları verilecektir diyen Bülent Arınç, son açıklamasıyla,
Kürdlerin hiçbir hakka sahip olamayacağını söylemiş olmaktadır. Bu, hükümetin,
AKP’nin yöneticilerinin kafalarının ne kadar karışık olduğunu gösteriyor. Kafası
bu kadar karışık bir hükümetin Kürdleri, Kürd sorununu doğru dürüst yönetmesi
mümkün değildir.
Bu arada, Genelkurmay Başkanı, Org. Necdet Özel’in, Milliyet’den Hikmet Bila’ya,
5 Ocak 2012’de, yaptığı “Kürdçe eğitim olmaz” açıklamasını da kaydetmek gerekir. (Gazeteler, 6 Ocak 2012)
İkinci açıklama pişkince yapılmış bir açıklamadır. Başbakan yardımcısı pişkin
bir tutum sergilemektedir. Şöyle ki, Kürdler ve Kürdçe 80 yılı aşkın bir
zamandır çok ağır zulüm altındadır. Kürdleri Türklüğe asimile etmek için,
Kürdçe’yi yok etmek için, Kürdlerin Kürdçe’yi unutmaları için, Cumhuriyet
hükümetleri her türlü önlemi almıştır. Cumhuriyet yönetiminin, Cumhuriyetin
Kürdlere kattığı hiçbir değer yoktur. Cumhuriyet, Kürdlere, baskı, zulüm
asimilasyondan başka hiçbir şey vermemiştir. Pazara inen yoksul Kürd
köylülerinden, Kürdçe olarak konuştukları kelime sayısına göre para cezası
alınması, bu cezanın anında tahsil edilmeye çalışılması Cumhuriyet’in bir
buluşudur.
Devletin ideolojik baskı araçları, devletin zorlayıcı baskı araçları Kürdlerin
Türklüğe asimile edilmeleri için, Kürdçe’nin yok edilmesi için etkin bir şekilde
kullanılmıştır. Kürdlerin ve Kürdçe’nin inkarı, Kürdçe’nin gelişmesini
engellemek için her türlü önlemin alınması Cumhuriyet’i kuranların en önemli
düşüncesi ve eylemi olmuştur. İnkara dayalı operasyonlar da sergilenmiştir.
Örneğin devlet kütüphanelerindeki Kürdçe dergiler, gazeteler, imha edilmiş,
kataloglar değiştirilmiştir. Sık sık yapılan güvenlik aramaları sırasında,
evlerdeki Kürdçe kitaplara, gazetelere, dergilere anında el konulmuş, bunlar,
uygun ortamlarda imha edilmiştir. Kürdleri ve Kürdçeyi, küçümseme, horlama,
aşağılama, Türk batılılaşmasının, Türk aydınlanmasının çok önemli bir düşüncesi
ve eylemidir.
Osmanlı yönetimi sırasında, 19. yüzyılın sonlarından itibaren, Kürdçe gazeteler,
dergiler, kitaplar yayımlandığı biliniyor. Yirminci yüzyılın ilk çeyreğinde,
birçok dergi, gazete, kitap yayımlanmıştır. İnkar, imha, Cumhuriyetle başlayan
bir süreçtir.
Bu kadar baskı ve zulümden sonra, bu kadar, küçümseme, aşağılama ve horlamadan sonra, ”Kürdçe geri kalmış bir dildir, medeniyet dili değildir” demek pişkin bir tutum oluyor. Bu pişkin tutum, sadece, fiili olarak yaşananları yok saymak anlamına gelmiyor, aynı zamanda, o zulme ortak olmak anlamında geliyor.
Hem Kürdçe’nin geri kalması, asimilasyonu için baskı zulüm yapacaksın, hem de,
“Kürdçe çok geridir, medeniyet dili değildir, eğitim dili olamaz…” diyeceksin.
bu çok pişkince bir tutum, şaşırtıcı bir tutum.
Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, Türkçe’nin medeniyet dili olduğunu söylüyor.
Kürdçe’nin medeniyet dili olmadığını söylüyor. “Kürdçe ilkel bir dildir”demek
istiyor. Kürdçe’yi yasaklıyorsun, Kürdleri asimile etmek için her türlü baskıyı
zoru kullanıyorsun. Medeniyet bunun neresinde? Devletin ideolojik ve zorlayıcı
baskı araçlarını bu yönde kullanıyorsun. Etkin ve sistematik bir şekilde
kullanıyorsun, medeniyet bunun neresinde? Kütüphanelere girip Kürdçe kitapları,
gazeteleri, dergileri ayırıp öbek öbek yakıyorsun, imha ediyorsun Katalogları
değiştiriyorsun. Medeniyet bunun neresinde?
Bugün, Siirt, Bitlis, Hakkari, Bingöl, Diyarbakır, Van, Mardin, Şırnak, Batman,
Dersim gibi Kürd bölgelerinde toplu mezarlar var. 3 binden fazla Kürt işkenceli
sorgularda katledilmiş toplu mezarlara gömülmüş… Bu mu medeniyet? 1915’de,
Ermenilere yapılan soykırım, zamana ve mekana yayılmış bir şekilde bugün de
Kürdlere karşı sürdürülüyor.
Kürd dili uzmanları, Kürd diliyle birlikte, Batı dillerini, Doğu dillerini de
bilen uzmanlar, Kürdçe’nin niteliği hakkında, gelişkinliği hakkında birçok
açıklama yaptılar. İbrahim Seyidani’nin, “Bülent Arınç, Kürdçe ve Dil Problemi”
başlıklı yazısı bu bakımdan dikkate değer bir yazıdır. Bu yazı, 7-8 Şubat 2012
tarihinden itibaren, internette, pek çok sitede asılı duruyor. Bu yazı, bazı
sitelerde, “Bülent Arınç’a Kürd Şaplağı” başlığıyla yer almış.
Devrimci Doğu Kültür Ocakları’nın, İddianameye cevap metninde Kürdçe’yi ve
Türkçe’yi karşılaştıran, Türk Dil Kurumu’nun Türkçe Sözlüğü’ne dayanarak Türkçe
sözcüklerin kökenlerini analiz eden bir bölüm vardı. DDKO Davası’nın, 12 Mart
rejimi’nde (1971), Diyarbakır Siirt İlleri Sıkıyönetim Komutanlığı Askeri
Mahkemesi’nde görülen bir dava idi. İbrahim Seyidani’nin yazısı, bana o
savunmaları hatırlattı.
Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nde, ana okullarından üniversiteye kadar, üniversite
dahil, Kürdçe eğitim yapıldığı biliniyor. Gülen Cemaati’nin bu bölgede açtığı
okullarda Kürdçeyle eğitim yapıldığı da bilinmektedir. Kürdistan Bölgesel
Yönetimi’nde resmi dilin, Arapça yanında, Kürdçe olduğunu da söylemek gerekir.
Bu yazılar şüphesiz çok değerli. Ama şöyle düşünmek de önemli. 90 yılı aşkın bir
zulme ve baskıya rağmen, yasaklamalara, aşağılamalara, horlamalara rağmen, Kürd dili, hala yaşayabiliyorsa, gelişkin bir dildir. Kürd dili bu sistematik yok
etme sürecine dayanabilmişse, varlığını hala sürdürüyorsa, günden güne
gelişiyorsa, gelişkin bir dildir.
Son birkaç yıldır, Kürd dilinin, hem yazılı olarak hem konuşma olarak epeyce yaygınlaştığı, geliştiği dikkatlerden uzak değildir.
Medeniyet Deyince…
Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç’ın, “Türkçe medeniyet dilidir” açıklaması bende
şu düşünceleri ve duyguları da uyandırdı. Medeniyet deyince benim aklıma Ermeni medeniyeti geliyor. 1915 ve sonrasında, soykırımla birlikte yok edilmeye
çalışılan, yağmalanan Ermeni medeniyeti… Osmanlılarda matbaa 1830’larda kuruldu.
İlk gazete 1830’larda yayına başladı.
Ermenilerdeyse matbaa çok daha eski yıllarda belki bir asır önce kuruldu.
Venedik’te, İstanbul’da, İzmir’de, gazete, kitap, dergi yayını başladı. 19.
yüzyılda, İstanbul, İzmir, Van, Diyarbakır, Trabzon, Harput, Sivas, Çukurova
gibi alanlarda, düzenli gazeteler, dergiler, kitaplar yayımlanıyordu. 1915’de,
soykırım sırasında, ve sonrasında, bu koleksiyonlar da imha edildi, yırtıldı,
çamurlara atıldı, çiğnendi, yok edildi. Bu medeniyeti İttihat ve Terakki
çeteleri, Türkçe konuşanlar yıktı. Bülent Arınç bu yıkım sürecinden hangi
muhakemeyle bir medeniyet, Türk medeniyeti üretebiliyor?
Kürdlerin rolünü de unutmamak gerekir. Ama, Kürdler tetikçiydi. Tetikçiydi
diyerek Kürdlerin rolünü küçültmek doğru değil. Ama operasyonu planlayanların,
yaşama geçirenlerin yanında tetikçilik elbette, çok küçük kalır.
Ayrıca,
Ermenilere zulmedenlere, tetikçilere verilecek ödüller de çok büyüktü, cazipti.
Metin Aktaş’ın, Harput’daki Hayalet romanında okumuştum. 19. yüzyıl sonlarında,
20. yüzyıl başlarında Harput Ermenileri anlatılıyordu. Yazar, romanın bir
yerinde şöyle söylüyordu. “Her Ermeni evinde kütüphane vardı. Her Ermeni evinde, keman, piyano, ud, bağlama gibi müzik aleti kullanan bir kişi vardı. Her evde, geçerli Batı dillerinden birini konuşan bir kişi vardı. İşte, medeniyetin,
uygarlığın önemli bir göstergesi budur. Bu medeniyet, uygarlık nasıl yıkıldı?
Araştırmacı-Yazar Temel Demirer, Hrant Dink anmasında yaptığı bir konuşmada,
“Hrant Dink’in katili devlettir” demişti. Temel Demirer bu sözünden dolayı
yargılanıyor. Yargılama devam ediyor.
Bu yargılamanın başlaması için Adalet Bakanı’nın “olur” demesi gerekiyordu.
Dönemin Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin, (2007-2009) bu izini verdi. Mehmet Ali
Şahin bu izini verirken, “ben devletime katil dedirtmem” demişti.
Son yıllarda, “faili meçhul” denen cinayetler konusunda çok önemli gelişmeler
oldu. Ergenekon soruşturmaları sürecinde, “faili meçhul” cinayetlerin failinin
devlet olduğu, bu cinayetlerin, Ergenekon tarafından ve Ergenekon’un Kürd
bölgelerindeki kolu JİTEM tarafından gerçekleştirildiği ortaya çıktı. Abdukadir
Aygan gibi, Ayhan Çarkın gibi itirafçıların açıklamaları da, bu cinayetlere
büyük bir açıklık getirdi. 19 Ocak 2012 de, Hrant Dink anmalarında, bu durum
“katil devlet hesap verecek” sloganıyla ifade edildi. İstanbul’da, Taksim’den
Agos’a kadar yürüyen onbinlerce insan bütün yürüyüş boyunca bu sloganı bağırdı.
Aynı slogan, Ankara’da, TBMM önünde düzenlenen bir mitingde de kullanıldı.
Kanımca bu daha anlamlıydı.
Yalnız, burada şu notu da koymak gerekir. Hrant Dink’i katleden Ergenekon
örgütüydü.
Gerek İstanbul’da, gerek Ankara’da düzenlenen gösterilerde, Ergenekon’u hatırlatan hiçbir slogan, konuşmalarda Ergenekon’u dilde getiren hiçbir ifade yoktu. AKP devletleşti, denerek bütün sloganlar, konuşmalar AKP’ye
karşı yapıldı. Bu, Ergenekon’u gizlemek anlamına da geliyor. Bu çelişkili
tutumun da üzerinde durulması gerekiyor.
Türk yöneticiler, Kürdler karşısında neden fütursuz
Şunca mücadeleye rağmen, Türk yöneticiler Kürdleri önemsemez, umursamaz
tutumlarını sürdürüyor. Bunun önemli bir nedeni, Kürdlerin, özellikle Kürd
aydınlarının Kürdçe’ye sahip çıkmamaları, ilgisiz kalmalarıdır. Aydınların,
yazarların, Kürdlerin ve Kürdçe’nin neden aşağılandığını, neden engellendiğinin
bilincine varmamalarıdır.
Kürd yazarlarının, aydınlarının birçoğu, şu şekilde anlatımlarda bulunuyor: 7-8
yaşlarında ilkokula başladığımda hiç Türkçe bilmiyordum. Tek kelime Türkçe
bilmiyordum. Türkçe’yi bize, okulda döverek, çeşitli cezalar vererek öğrettiler.
Ailemiz, Kürdler, Kürdçe öğretmenler tarafından her gün aşağılanıyordu.
Öğretmenler, güvendikleri bir öğrenciyi, Kürdçe konuşanları tesbitle
görevlendirirdi. Bu arkadaş, teneffüste, evden okula gelirken, okuldan eve
giderken, yolda, Kürdçe konuşanların adını bir kağıda yazar öğretmene verirdi.
Öğretmen hemen veya ertesi gün Kürdçe konuşanlara sınıfta, çok ağır cezalar
verirdi. Ellerimize cetvelle vurur, kulaklarımızı çeker, kafamızı duvara
vururdu…
Kürd yazarların aydınların çoğu, bir muhabirin sorusu üzerine, benzer anılarını
ayrıntılarıyla anlatıyorlar. Cezalardan örnekler veriyorlar.
Söyleşinin bir yerinde, muhabir yazara, Kürdçe yazın ve yayın ile ilgili sorular
soruyor. Örneğin, yazılarını, eserlerini neden Kürdçe yazmadığını soruyor. Kürd
yazar, aydın, ona şöyle cevap veriyor. “Ben Türkçe’nin Türk dilinin hayranıyım.”
Böyle cevap veren birçok yazar, aydın var.
Bu kadar dayaktan, aşağılamadan, horlamadan, küçümsemeden, inkardan sonra nasıl böyle bir hayranlık doğabiliyor?
Özel harekat timleri, JİTEM, sabaha karşı köye baskın yapıyor. Kadın-erkek,
çoluk-çocuk yaşlı-genç herkesi evlerinden çıkarıyor. Köy meydanında topluyor. “3
saate kadar/üç güne kadar köyü boşaltacaksınız. Aksi halde, evlerinizi
içindekilerle birlikte yakarız. Çocuklarınıza, kadınlarınıza, kızlarınıza, şunu
yaparız, bunu yaparız…” diye tehdit ediyor. Emirler, direktifler veriyor.
Herkesin gözü önünde bazı aile reislerini sopalıyor….
Pek çok Kürd kadınının, çocukların duyduğu ilk Kürdçe sözcükler, cümleler, belki
de bunlardır. Bu ortamdan nasıl bir hayranlık üretilebiliyor?
Kendi Kendini Yönetme Hakkı
Türk yöneticiler, Türk üniversitesi, Türk basını, Türk aydınlarının yazarlarının
önemli bir kısmı, Kürdlerin, Kürdçe’nin olmadığını söylüyorlardı.
1980’lerin sonlarında, “ Kürdçe diye bir dil var ama, bu ilkel bir dildir.
Bu ilkel dille bilim felsefe yapılamaz bu ilkel dille roman yazılamaz. Bu ilkel
dille Kürdler medeni dünya ile bütünleşemez. Kürdler en iyisi Türkçe öğrenip
medeni dünyaya doğru açılım yapsınlar…” demeye başladılar.
2000’lerde, Kürd diliyle, bilim felsefe yapılabildiği, romanlar yazılabildiği de
görüldü. Bunlar zaten vardı ve Kürdler bunları biliyordu. Türk inkarcılar da
öğrenmiş oldular. Kürdistan Bölgesel Yönetimi’ndeki gelişmeler dikkate değer.
Ama Türk yöneticiler, bu gelişmelere hala gözlerin kapalı tutuyorlar, “Kürdçe
medeniyet dili değildir” diyerek, Kürdçe eğitimi engelliyorlar.
O zaman, kendi kendini yönetme, kendi geleceğini belirleme savunulması gereken temel ilkeler olmalıdır. “Kürdçe tahsil görüp de ne olacak. İleride memur olmak için, gireceği Türkçe sınavını kazanamadıktan sonra…” yollu itirazları önlemek için Kürdlerin kendi kendilerin yönetme, kendi geleceğini belirleme öne
sürülmesi gereken temel ilkeler olmalıdır. Sık sık toplu mezarları gündeme
getiren bir yönetimi Kürdler her zaman sorgulamak durumundadır. Bu kötü yönetime karşı kendi kendini yönetme isteği elbette doğal bir istektir.
İsmail Beşikçi.
İlgili yazılar:
Fikret Başkaya: “Çağdaşlaşma, kalkınma… paradigmasının iflas ettiğini kabullenmeliyiz
1989 yılında Deniz Baykal başkanlığında hazırlanan SHP’nin Kürt Raporu ve Çözüm Önerileri
Paradigmanın İflası | Milli Mücadele Anti Emperyalist Bir Hareket Değildi – Fikret Başkaya
Sivas Katliamı öncesi ve sonrasına dair iki belge: kışkırtıcı bildiriler ve valinin itirafları
Ahmet Nesin: “Sevgiyle kal Deniz Gezmiş, sevgiyle kal Ömer Sandıkçı…”
Sokrates, Thoreau, Gandhi, Martin Luther King ve ‘sivil itaatsizlik’ eylemleri – Ayşe Hür
Anadolu’da Nefret ve Nefret İfadesi Olarak Şiddet’in Tarihine Yolculuk – Zahit Atam
Faşizme sempati duyan Knut Hamsun’a Norveç halkının tepkisi
https://www.cafrande.org/ismail-besikciden-bulent-arinca-cevap-medeniyet-kurdleri-asimile-etmek-midir/
***
