29 Ocak 2019 Salı

12 MART 1971 MUHTIRASI ARAŞTIRMA RAPORU. BÖLÜM 33

12 MART 1971 MUHTIRASI ARAŞTIRMA RAPORU. BÖLÜM 33



KAYNAKLAR 

KİTAP VE MAKALELER 

274, 275 Sayılı Yasa Değişiklikleri ve CHP, Ankara: Ulusal Basımevi, 1970. 
Ahmad, Feroz, Demokrasi Sürecinde Türkiye (1945–1980), çev. Ahmet Fethi, İstanbul: Hil Yayın, 1994. 
Aker, Ahmet, 12 Mart Döneminde Dışa Bağımlı Tekelleşme, İstanbul: Sander Yayınları, 1972. 
Aksoy, Muammer, Partizan Radyo ve DP, Ankara: Ayyıldız Matbaası, 1960. 
Aldıkaçtı, Orhan, Anayasa Hukukumuzun Gelişmesi ve 1961 Anayasası–II, İstanbul: Hüsnütabiat Matbaası, 1966. 
Altan, Çetin, Suçlanan Yazılar (1960’dan Bu Yana Sahte Demokrasi Talanının Çarkları PDM, Marksist Açıdan Parlamentoda Ne Dedik?), İstanbul: Yaylacık Matbaası, ty. 
Altan, Mehmet, Darbelerin Ekonomisi, İstanbul: İyi Adam Yayınları, 2001. 
Altındal, Aytunç, Haşhaş ve Emperyalizm, İstanbul: Havass Yayınları, 1979. 
Altuğ, Kurtul, 12 Mart ve Nihat Erim Olayı, Ankara: Yedigün Yayınları, 1973. 
Anday, Melih Cevdet, “Hakaret”, Cumhuriyet, 22 Kasım 1974. 
Arcayürek, Cüneyt, Çankaya’ya Giden Yol 1971–1973 (Cüneyt Arcayürek Açıklıyor–6), Ankara: Bilgi Yayınevi, 1985. 
Arcayürek, Cüneyt, Demirel Dönemi 12 Mart Darbesi 1965–1971 (Cüneyt Arcayürek Açıklıyor–5), Ankara: Bilgi Yayınevi, 1985. 
Arcayürek, Cüneyt, Demokrasinin Sonbaharı 1977–1978 (Cüneyt Arcayürek Açıklıyor–7), Ankara: Bilgi Yayınevi, 1985. 
Aren, Sadun, TİP Olayı 1961–1971, İstanbul: Cem Yayınevi, 1993. 
Ateş, Toktamış, 68’li Olmak, Ankara: Ümit Yayıncılık, 1992. 
Avcıoğlu, Doğan, Türkiye’nin Düzeni [Dün-Bugün-Yarın], Ankara: Bilgi Yayınevi, 1969. 
Aybar, Mehmet Ali, 12 Mart’tan Sonra (meclis konuşmaları), İstanbul: Sinan Yayınları, 1973. 
Aydemir, Talat. Ve Talat Aydemir Konuşuyor, İstanbul: May Yayınları, 1966. 
Azrak, Ali Ülkü, “Türk Anayasa Mahkemesi”, İÜHFD, Cilt 28, Sayı 3–4 (1962), 649–700. 

Bağce, H. Emre, Türk Parlamento Tarihi, TBMM XV. Dönem (1973-1977), Yasama, Ankara, TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yay. 2012. 
Bağce, H. Emre, Türk Parlamento Tarihi, TBMM XV. Dönem (1973-1977), Denetim, Ankara, TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yay. 2012. 
Balcı, Muharrem, MGK ve Demokrasi (Hukuk-Ordu-Siyaset), İstanbul: Yöneliş Yayınları, 1998. 
Batur, Muhsin, Anılar ve Görüşler (Üç Dönemin Perde Arkası), İstanbul: Milliyet Yayınları, 1985. 
Behram, Nihat, Darağacında Üç Fidan, İstanbul Gendaş Yayınları, 1996. 
Berkes, Niyazi, Unutulan Yıllar, İstanbul: İletişim Yayınları, 2006. 
Bican, Mehmet, Devrim İçin Gençlik Hareketleri, Ankara: Güvendi Matbaası, 1970. 
Bilgiç, Sadettin, Hatıralar, İstanbul: Boğaziçi Yayınları, 2002. 
Birand, Mehmet Ali/ Dündar, Can/ Çaplı, Bülent, 12 Mart (İhtilâlin Pençesindeki Demokrasi), Ankara: İmge Kitabevi, 1994. 
Bozbeyli, Ferruh, Alaca Siyaset (Siyasi Hikâyeler), İstanbul: Babıâli Kültür Yayıncılığı, 2000. 
Bozbeyli, Ferruh, Birinci Cemre “Siyasi Hikâyeler”, İstanbul: Selçuklu Yayınları, 1977. 
Bozdemir, Mevlüt, Türk Ordusunun Tarihsel Kaynakları, Ankara: AÜSBF Yayınları, 1982. 
Bozkır, Gürcan, “Prof. Dr. Turhan Feyzioğlu'nun Siyasi Kişiliği”, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, Yıl 1996–1997 Cilt 2, Sayı:6–7, 227–262. 
Bulut, Arslan, Türkçü-Devrimci Diyalogu (Doğu Perinçek ve Attilâ İlhan’la Röportajlar), 
İstanbul: Kaynak Yayınları, 1998. 
Bürün, Vecdi, Kansız İhtilal (Türk Ordusunun Zaferi), İstanbul: Ekicigil Yayınevi, 1960. 


Cebeci, Sırrı Yüksel, “Demirel ve polemik”, Tercüman, 2 Şubat 2006. 
Çeçen, Anıl, Türkiye’de Sendikacılık, Ankara: Özgür İnsan Yayınları, 1973. 
Çelen, Tuncay / Gürcan, Ömer, 68 Gençliği ve Katledilişi (Hesaplaşma), Ankara: Süvari Yayıncılık, 2006. 
Darendelioğlu, İlhan, Türkiye’de Komünist Hareketler, İstanbul: Toker Yayınları, 1979. 

Demirel, Hüseyin, 12 Mart’ın İçyüzü (Nasıl Geldi, Nasıl Geçti?), İstanbul: Yeni Asya Yayınları, 1977. 
Dilligil, Turhan, (Sokaktaki Adam), Allahsız Gardiyan, Ankara: Güneş Matbaacılık, 1966. 
Duman, Doğan, “İslamcı Gençliğin Serüveni”, Birikim, Sayı 95 Mart 1997. 

Ecevit, Bülent, Demokratik Solda Temel Kavramlar ve Sorunlar, (İsmail Cem ile röportaj), Ankara: Ajans-Türk Matbaacılık, 1975. 
Ecevit, Bülent, Ortanın Solu, İstanbul: Tekin Yayınevi, 1974 (1968). 
Ecevit, Bülent, Perdeyi Kaldırıyorum, Ankara: Ajans-Türk Matbaacılık Sanayi, 1972 (?). 
Ekmekçi, Mustafa, “Bir Başkanlık Seçimi” (Yazı Dizisi), Cumhuriyet, 17 Mart 1980. 
Elverdi, Ali, “Ben Korkacak Adam mıyım? ” Çölaşan, Emin, İcraatın İçinden, İstanbul: Milliyet Yayınları, 1987, 296–309. 
Elverdi, Ali, Bu Vatana Kastedenler (Ali Elverdi Paşa Anlatıyor), İstanbul: Yeni Asya Yayınları, 1977. 
Eroğlu, Ergin, Sınıflar Açısından 12 Mart: 12 Mart Devam Eriyor mu? İstanbul: Soyut Yayınları, 1974. 
Eroğul, Cem, Anatüzeye Giriş, Ankara: İmaj Yayıncılık, 1993. 
Esin, Numan, Devrim ve Demokrasi (Bir 27 Mayısçının Anıları), İstanbul: Doğan Kitapçılık AŞ, 2005. 
Giritli, İsmet, Komünizm, Sosyalizm ve Anayasamız, İstanbul: Baha Matbaası, 1967. 
Güldemir, Ufuk, Çevik Kuvvetin Gölgesinde Türkiye (1980–1984), İstanbul: Tekin Yayınevi, 1986. 
Güldemir, Ufuk, Kanat Operasyonu, İstanbul: Tekin Yayınevi, ty. 
Güresin, Ecvet, “Yeni Parti”, Cumhuriyet, 27 Ocak 1970. 
Gürkan, Celil, 12 Mart’a Beş Kala, İstanbul: Tekin Yayınevi, 1986. 

Hasan Cemal, Cumhuriyeti Çok Sevmiştim (Cumhuriyet Gazetesi’ndeki İç Savaş’ın Perde Arkası), İstanbul: Doğan Kitapçılık AŞ, 2005. 
Hasan Cemal, Kimse Kızmasın Kendimi Yazdım, İstanbul: Doğan Kitapçılık AŞ, 1999. 
Hekimoğlu, Müşerref,27 Mayıs’ın Romanı, İstanbul: Çağdaş Yayınları, 1975. 
http://faikturun.wordpress.com/ (Erişim: 12.12.2012). 

Ilıcak, Nazlı, 12 Mart Cuntaları (Demokrasinin Sırtındaki Hançer) [El Yazısı İtiraflarla], Yayın Yeri, Yayınevi ve Yılı Bilinmiyor. 
Ilıcak, Nazlı, 12 Mart Cuntaları (Demokrasinin Sırtındaki Hançer), İstanbul: TİMAŞ Yayınları, 2001. 
İlhan, Attilâ, Hangi Sol, Ankara: Bilgi Yayınevi, 1980. 
İpekçi, Abdi, “Sunay’ın Formülü ve Partiler”, Milliyet, 19 Mart 1971 ( 2. Baskı). 
İsmail Cem, Tarih Açısından 12 Mart (nedenleri.. Yapısı..sonuçları), (İki Cilt bir arada), İstanbul: Cem Yayınevi, 1980. 
İsmail Cem, Tarih Açısından 12 Mart (tarihteki yeri ve sonuçları), C–2, İstanbul: Cem Yayınevi, 1977. 
İsmail Cem, TRT’de 500 Gün, İstanbul: Gelişim Yayınları, 1976. 
İşmen, Fatma Hikmet, Parlamento’da 9 Yıl (TİP Senatörü Olarak 1966–1975 Dönemi Parlamento Çalışmaları), Ankara: Çark Matbaası, 1976. 

Kaplan, İsmail, Türkiye’de Milli Eğitim İdeolojisi ve Siyasal Toplumsallaşma Üzerindeki Etkisi, İstanbul: İletişim Yayınları, 1999. 
Karadeniz, Harun, Olaylı Yıllar ve Gençlik, İstanbul: May Yayınları, 1975. 
Kıray, Mübeccel, “Türk Toplumunda Yapısal Değişme”, Kıray, Mübeccel, Toplumsal Yapı Toplumsal Değişme, içinde İstanbul: Bağlam Yayınları, 1999, 327–341. 
Kurat, Akdes Nimet, Başkan Lyndon B. Johnson ve ABD Cumhurbaşkanlığı, Ankara: Dost Yayınları, 1964. 
Kuray, Sarp, İsyan ve Tevekkül, İstanbul: Birharf Yayınları, 2008. 
Küçükkılınç, İsmail, “Cumhurbaşkanlığı Seçimleri ve Üç Ispartalı”, Yerel Siyaset, Yıl: 2, Sayı: 20, Ağustos 2007, 45–50. 
Kürkçü, Ertuğrul, “THKP-C”, Sosyalizm ve Toplumsal Mücadeleler Ansiklopedisi, C–7, İstanbul: İletişim Yayınları, 1988, 2198–2199. 

Laçiner, Ömer, “Türk Militarizmi”, Birikim, Sayı: 160–161, Ağustos-Eylül 2002. 

Makal, Tahir Kutsi, Benim, Benim, O Benim (Siyaset Sahnesinden Çehreler), İstanbul: İnanç Yayınları, 1987. 
Mehmed Kemal, 12 Mart, Öfkeli Generaller ve İşkence, İstanbul: Soyut Yayınları, 1974.. 
Mirkelamoğlu, Necip, Ecevit Ecevit’i Anlatıyor, İstanbul: Kervan Yayınları, ty. 
Mumcu, Uğur, Çıkmaz Sokak, İstanbul: Tekin Yayınevi, 1979. 
Mumcu, Uğur, Sakıncalı Piyade, İstanbul: Tekin Yayınevi, 1977. 

Nadi, Nadir, “Bir Parti Kapatıldı”, Cumhuriyet, 23 Mayıs 1971. 

Oran, Baskın, Nerde O Eski Mapushaneler, Ankara: Bilgi Yayınevi, 1991. 

Öksüz, Mehmet, Faşizme Karşı Her Yönüyle Ecevit (Çağdaş Bir Lider, Çağdışı Bir Parlamento), Ankara: Nisan 
Öymen, Örsan, Bir İhtilâl Daha Var 1908–1980, İstanbul: Milliyet Yayınları, 1987. 
Özbey, Cemal, Demokrat Partiyi Nasıl Kapattırdım, Ankara: Emek Basım Yayımevi, 1961. 
Özbudun, Ergun, Türk Anayasa Hukuku, Ankara: Yetkin Yayınları, 2000.. 
Özdek, Refik, Hedef TRT, Ankara: Ayyıldız Matbaası, 1977. 
Özdemir, Hikmet, “Bir İlk Yapıt: Türkiye’nin Düzeni”, Yapıt, Sayı 2, Cilt 47, Aralık-Ocak 1983–1984, 101–107. 
Özdemir, Hikmet, Türkiye Cumhuriyeti, İstanbul: İz Yayıncılık, 1995. 
Özdemir, Hikmet, Türkiye Cumhuriyeti’nde Rejim ve Asker İlişkisi Üzerine Bir İnceleme, İstanbul: İz Yayıncılık, 1993. 
Özgen, Mahmut İhsan, TKP ve Organize Gençlik Hareketleri, İstanbul: 14 Mayıs Yayınları, 1982. 
Öztürk, Kazım (Hazırlayan), Son Değişiklikleriyle Gerekçeli Anayasa [Karşılaştırmalı Gerekçeler ve İlgili Mevzuat], Ankara: Bilgi Yayınevi, Ekim 1971. 

Perinçek, Doğu, Anayasa ve Partiler Rejimi (Türkiye’de Siyasi Partilerin İç Düzeni ve Yasaklanması), İstanbul: Kaynak Yayınları, 1985. 

Samlı, Güner, İşkence (Yaşar Kemal’in Önsözüyle), İstanbul: Tan Yayınları, 1973. 
Sarıbay, Ali Yaşar, Türkiye’de Modernleşme Din ve Parti Politikası (MSP Örnek Olayı), İstanbul: Alan Yayıncılık, 1985. 
Selçuk, İlhan, Ziverbey Köşkü, İstanbul: Çağdaş Yayınları, 1987. 
Sertel, Yıldız, Türkiye’de İlerici Akımlar ve Kalkınma Davamız, İstanbul: Cem Yayınevi, 1978. 
Sevinç, Necdet, Yazarını Kurşunlatan Yazılar, İstanbul: Dede Korkut Yayınları, 1978. 
Soysal, İlhami, Sıfıra Sıfır Elde Sıfır, İstanbul: Kitaş Yayınları, 1969. 
Soysal, Sevgi, Yıldırım Bölge Kadınlar Koğuşu, Ankara: Bilgi Yayınevi, ty. 
Sunay, Cengiz, "Muhsin Batur'un Anılarında 27 Mayıs, 12 Mart ve Sonrası", Düşünen 
Siyaset, Yıl: 2009, Sayı: 25, 257–278. 
Sunay, Cengiz, “27 Mayıs ve Küfür Edebiyatı”, Türkiye Günlüğü, Sayı:101, BAHAR 2010, 42–68. 
Sunay, Cengiz, Türk Siyasetinde Sivil-Asker İlişkileri (27 Mayıs–12 Mart–12 Eylül ve Sonrası), Ankara: Orion Kitabevi, 2010. 

T.C. Gerekçeli Anayasa ve… İstanbul: May Yayınları, 1971. 
Talas, Cahit, Toplumsal Politika, Ankara: İmge Kitabevi, 1990. 
Tanör, Bülent, İki Anayasa 1961–1982, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş. 1986. 
TBMM Tutanakları [Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan, Hüseyin İnan) İdam Görüşmeleri–2, BDS Yayınları, 1988. 
THKP-C (doğuşu ve ilk eylemleri), İstanbul: Kaynak Yayınları, 1987. 
Toker, Metin, DP’nin Altın Yılları (Demokrasimizin İsmet Paşa’lı Yılları 1944–1973), Ankara: Bilgi Yayınevi, 1991. 
Tuğ, A. Baki, Türkiye Gerçekleri ve Soysal Davası (12 Mart 1971), Bursa: Ak Ofset, 1995. 
Tunçkanat, Haydar, İkili Anlaşmaların İçyüzü, Ankara: Ekim Yayınevi, 1970. 
Turan, İlter, “Parti Disiplini” [Kapsam, Tarihçe, Teşvik Eden Sebepler], İÜİFM, Cilt 28, Sayı 1–4 (1968), 79–102. 
Turgut, Hulusi, Demirel’in Dünyası 1. Cilt (Bir Liderin Doğuşu 1924–1962; Bir Liderin Yükselişi 1962–1971), İstanbul: ABC Ajansı Yayınları, 1992. 
Turhan, Talat, Bomba Davası (Savunma–1), İstanbul: Yazarın Kendi Yayını, 1986. 
Turhan, Talat, Bomba Davası (Savunma–2), İstanbul: Yazarın Kendi Yayını, 1986. 
Turhan, Talat, Kontrgerilla Cumhuriyeti, İstanbul: Tümzamanlar Yayıncılık, 1994. 
Tuşalp, Erbil, Ben Tarihim Bay Başkan, Ankara: Bilgi Yayınevi, 1989. 
Türkiye Gerçekleri ve Terörizm (Beyaz Kitap), Ankara: Başbakanlığın Emri ile Bakanlıklararası Bir Kurul Tarafından Hazırlanmıştır, 1973. 

Ulay, Sıtkı, Giderayak, İstanbul: Ad Yayınları A.Ş. 1996. 
Ulay, Sıtkı, Harbiye Silâh Başına! (27 Mayıs 1960) (General Sıtkı Ulay’ın Anıları), İstanbul: Ar Matbaası, 1968. 

Wise, David / Ross, Thomas, Görünmeyen Hükümet CIA (Amerikan İstihbarat Teşkilâtı), Ankara: Sol Yayınları, 1966. 

Yalçın, Soner, Hangi Erbakan, Ankara: Başak Yayınları, 1994. 
Yetkin, Çetin, Türkiye’de Soldaki Bölünmeler 1960–1970 (tartışmalar, nedenler, çözüm önerileri), Ankara: Toplum Yayınları, 1970. 

BELGELER 

“12 Mart Türkiye’yi Kurtarma Harekâtı Üzerine Bir Değerlendirme”, [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/7–12; Fihrist No: 9009–4]. 

“27 Mayıs’ın 11’nci Yıldönümü Dolayısıyla Başbakan Erim’in TRT Muhabiriyle Yaptığı Görüşme”, Başbakan Prof. Dr. Nihat Erim’in TRT’de Yaptığı Anayasa Konuşmaları (27 Mayıs, 8, 9 [10], 12, 13 Haziran ve 20 Temmuz 1971 [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/5–24; Fihrist No: 6624]. 

“9 Ekim 1971 Cumartesi Günü Sayın Cumhurbaşkanımızın Çalışma Odasında Yapılan Toplantı Zaptı” başlığını taşıyan çok gizli ibareli belge [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–9; Fihrist No: 7623–1/39 Arası]. 

“Başbakan Nihat Erim, Anayasa’nın Sosyal ve İktisadi Haklar ve Ödevler Bölümü ile İdarenin Esasları Bölümünde Yapılacak Değişiklikleri Bir Radyo-Televizyon Görüşmesi ile Açıkladı”, [9 Haziran 1971 Radyolarda 10 Haziran 1971 Televizyonda Yayınlanmıştır] Başbakan Prof. Dr. Nihat Erim’in TRT’de Yaptığı Anayasa Konuşmaları (27 Mayıs, 8, 9 [10], 12, 13 Haziran ve 20 Temmuz 1971 [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/5–24; Fihrist No: 6624]. 

 “Başbakan Nihat Erim’in, TRT Haber Merkezi’nden Doğan Kasaroğlu ve Haluk Tuncalı ile Radyo-Televizyon Görüşmesinin, Genel Gerekçe ile (Temel Haklar ve Ödevler) Bölümünde Yapılacak Değişikliklere İlişkin İlk Kısmı”, [8 Haziran 1971-Radyolarda ve Televizyonda Yayınlanmıştır] Başbakan Prof. Dr. Nihat Erim’in TRT’de Yaptığı Anayasa Konuşmaları (27 Mayıs, 8, 9 [10], 12, 13 Haziran ve 20 Temmuz 1971 [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/5–24; Fihrist No: 6624]. 

 “Sayın Cumhurbaşkanımızın 28 Ekim 1971 Perşembe Günü MGP Genel Başkanı Sayın Turhan Feyzioğlu ile Yaptığı Görüşmeye Ait Tutanak” başlığını taşıyan çok gizli ibareli belge [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–9; Fihrist No: 7629–1/9 Arası]. 

 “Sayın Cumhurbaşkanımızın Sayın Demirel ve Ecevit ile görüşmesinden sonra, gerekirse kamuoyuna yapabilecekleri açıklama taslağı” [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 6/1714; Fihrist No: 731]. 

“TRT ve Yargı Organları” [13 Haziran 1971 Radyolarda ve Televizyonda Yayınlanmıştır] Başbakan Prof. Dr. Nihat Erim’in TRT’de Yaptığı Anayasa Konuşmaları (27 Mayıs, 8, 9 [10], 12, 13 Haziran ve 20 Temmuz 1971 [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/5–24; Fihrist No: 6624]. 

 “Üniversite Özerkliği” [12 Haziran 1971 Radyolarda ve Televizyonda Yayınlanmıştır] Başbakan Prof. Dr. Nihat Erim’in TRT’de Yaptığı Anayasa Konuşmaları (27 Mayıs, 8, 9 [10], 12, 13 Haziran ve 20 Temmuz 1971 [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/5–24; Fihrist No: 6624].. 

11.01.1971 tarihli “Türk-İş’in Parti Kurma Çalışmaları”, başlığını taşıyan belge 
[Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–19; Fihrist No: 7781–45]. 

12 Mart Muhtırası ve Sayın Erim Kabinesine Karşı Aşırı Sol Mihrakların Tutumu ve Muhtemel Gelişmeler Hakkında Çok Gizli İbareli Not [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–24; Fihrist No: 7984]. 

12 Mart Muhtırası ve Sayın Erim Kabinesine Karşı Aşırı Sol Mihrakların Tutumu ve Muhtemel Gelişmeler Hakkında Çok Gizli İbareli Not Ekinde Yer Alan, Türkiye İşçi Partisinin Görüşü Bahsi [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–24; Fihrist No: 7984–5]. 

12 Mart Muhtırası ve Sayın Erim Kabinesine Karşı Aşırı Sol Mihrakların Tutumu ve Muhtemel Gelişmeler Hakkında Çok Gizli İbareli Not Ekinde Yer Alan, ANT Dergisinin Görüşü Bahsi [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–24; Fihrist No: 7984–6]. 

12 Mart Muhtırası ve Sayın Erim Kabinesine Karşı Aşırı Sol Mihrakların Tutumu ve Muhtemel Gelişmeler Hakkında Çok Gizli İbareli Not Ekinde Yer Alan, Proleter Devrimci Aydınlık Çevresinin Görüşü Bahsi [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–24; Fihrist No: 7984–8]. 

12 Mart Muhtırası ve Sayın Erim Kabinesine Karşı Aşırı Sol Mihrakların Tutumu ve Muhtemel Gelişmeler Hakkında Çok Gizli İbareli Not Ekinde Yer Alan, Devrim Çevresinin Görüşü Bahsi [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–24; Fihrist No: 7984–11]. 

12 Mart Muhtırası ve Sayın Erim Kabinesine Karşı Aşırı Sol Mihrakların Tutumu ve Muhtemel Gelişmeler Hakkında Çok Gizli İbareli Not Ekinde Yer Alan, Aydınlık Sosyalist Çevresinin Görüşü Bahsi [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–24; Fihrist No: 7984–13]. 

12 Mart Muhtırası ve Sayın Erim Kabinesine Karşı Aşırı Sol Mihrakların Tutumu ve Muhtemel Gelişmeler Hakkında Çok Gizli İbareli Not Ekinde Yer Alan, “Sosyalist” Çevresinin Görüşü Bahsi [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–24; Fihrist No: 7984–15]. 

12 Mart Muhtırası ve Sayın Erim Kabinesine Karşı Aşırı Sol Mihrakların Tutumu ve Muhtemel Gelişmeler Hakkında Çok Gizli İbareli Not Ekinde Yer Alan, Muhtemel Gelişmeler Bahsi [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–24; Fihrist No: 7984–21]. 

12 Mart Muhtırasının Sağ Basındaki Yankıları başlığını taşıyan 21.03.1971 tarihli Çok Gizli İbareli bilgi notu [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–24; Fihrist No: 7965]. 

13 Ekim 1971 Çarşamba Günü Sayın Cumhurbaşkanımızın Çalışma Odalarında Yapılan Toplantının Zaptı” başlığını taşıyan çok gizli ibareli belge [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–9; Fihrist No: 7625–1/20 Arası]. 

14.03.1971 tarihli belge [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–24; Fihrist No: 7961–8]. 

14.03.1971 tarihli belge [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–24; Fihrist No: 7961–9]. 

14.03.1971 tarihli belge [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6
24; Fihrist No: 7961–10]. 

14.03.1971 tarihli belge [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–24; Fihrist No: 7961–11]. 

14.03.1971 tarihli belge [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–24; Fihrist No: 7961–12]. 

17.03.1971 tarihli bilgi notu [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–24; Fihrist No: 7961–6]. 

Ankara, Hacettepe, İstanbul, Atatürk ve Ege Üniversiteleri bir kısım öğretim üyeleri adına Temsil Heyeti tarafından,”Büyük Türk Milletine!” hitabıyla yayınlanan 15.03.1971 tarihli bildiri [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–13; Fihrist No: 7709–11]. 

Av. Cemal Özbey tarafından Cumhurbaşkanlığı Yüksek Makamına hitaplı 18.03.1971 tarihli mektup [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–13; Fihrist No: 7709–26]. 

Balıkesir Milletvekili Mevlüt Yılmaz tarafından Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay’a 
gönderilen 02.12.1972 tarihli mektup [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–26; Fihrist No: 7990]. 

Birlik Partisi Genel Başkanlığı tarafından Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliğine 
gönderilen 07.01.1971 tarih ve 140 sayılı yazı ve eki [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–19; Fihrist No: 7781–47]. 

Büyük Anadolu Partisi Genel Başkanı Ahmet Mithat Aslan tarafından Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay’a çekilen 04.01.1971 tarihli telgraf [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–19; Fihrist No: 7781–72]. 

Büyük Anadolu Partisi Genel Başkanlığı tarafından Cumhurbaşkanlığı Makamına 
gönderilen 10.01.1971 tarih ve 59/1971 tarihli yazı [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–19; Fihrist No: 7781–75]. 

Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay’ın Silahlı Kuvvetlerce Verilen 12 Mart 1971 Tarihli 
Muhtıra Hakkında Türk Milletine Mesajı (Ankara, 15 Mart 1971) [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–24; Fihrist No: 7961]. 

Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği tarafından Kocaeli Milletvekili Prof. Dr. Nihat Erim’e gönderilen 19.01.1971 tarih ve bilâ sayılı yazı 14.03.1971 tarihli belge [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–24; Fihrist No: 7963–1]. 

Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliğinin 08.01.1971 tarih ve 3/146 sayılı yazısı eki [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–19; Fihrist No: 7781–32]. 

Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliğinin 27 Ekim 1971 tarihli bildirisi 
[Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi, Yer No: 5/5–21; Fihrist No: 6288–1]. 

Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliğinin 28 Ekim 1971 tarihli bildirisi 
[Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi, Yer No: 5/5–21; Fihrist No: 6288]. 

Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliğinin, Başbakanlık, Cumhuriyet Senatosu Genel Sekreterliği ve Millet Meclisi Genel Sekreterliğine dağıtımlı, 05.01.1971 tarih, 4/5 ve 4/6 sayılı yazısı ekinde yer alan Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay’ın 31.12.1970 tarihli Yeni Yıl Söylevi [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–19; Fihrist No: 7781–22]. 

Cumhurbaşkanlığı Makamına sunulan Büyük Anadolu Partisi konulu 22.01.1971 tarihli bilgi notu [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–19; Fihrist No: 7781–73]. 

Cumhurbaşkanlığı tarafından CHP Genel Başkanlığına gönderilen 19.03.1971 tarih ve bilâ sayılı yazı 14.03.1971 tarihli belge [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–24; Fihrist No: 7963]. 

Cumhuriyet Senatosu Kontenjan Grup Başkanlığı tarafından Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliğine gönderilen 08.01.1971 tarih ve 56 sayılı yazı [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–19; Fihrist No: 7781–50]. 

DİSK (Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu) Kocaeli Bölge Temsilciliğinin 13.03.1971 tarihli basın bülteni [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–13; Fihrist No: 7709–7]. 

Diyarbakır Bağımsız Senatörü Selahattin Cizrelioğlu ve Ankara Bağımsız Senatörü Turgut Cebe tarafından Cumhurbaşkanlığı Makamına çekilen 09.01.1971 tarihli telgraf [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–19; Fihrist No: 7781–52]. 

Eski Çorum Milletvekili Nejdet Yücer tarafından Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay’a 
gönderilen 20.03.1971 tarihli mektup [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–13; Fihrist No: 7709–37]. 

Genelkurmay Başkanı Org. Memduh Tağmaç tarafından Türk Silahlı Kuvvetlerine hitaben kaleme alınan 31.12.1970 (?) tarihli yeni yıl mesajı [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–19; Fihrist No: 7781–16]. 

Güven Partisi TBMM Grubu Başkanlığı tarafından Cumhurbaşkanlığı Makamına 
gönderilen 25.11.1970 tarihli yazı [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi, Yer No: 5/5–11; Fihrist No: 6/24]. 

Güven Partisi TBMM Grubu tarafından Cumhurbaşkanlığı Makamına gönderilen 
25.11.1970 tarihli yazı [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/5–27; Fihrist No: 6913]. 


İşçi Hüsamettin Güven tarafından Cumhurbaşkanlığı Makamına çekilen 09.01.1971 tarihli telgraf [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–19; Fihrist No: 7781–54]. 

Kocaeli Milletvekili Nihat Erim tarafından CHP Genel Başkanı İsmet İnönü’ye gönderilen 19.03.1971 tarihli istifa mektubu [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–24; Fihrist No: 7963–3]. 

Kocaeli Milletvekili Nihat Erim tarafından CHP Genel Başkanlığına gönderilen 
19.03.1971 tarihli dilekçe [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–24; Fihrist No: 7963–2]. 

Kumandanların Muhtırası ve Kurulan Hükümet Hakkında Sağ Basındaki Yankılar ve Sağ Cephenin, Kürtçülerin, Azınlıkların Görüş ve Düşünüşleri Hakkında Çok Gizli İbareli Not [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–24; Fihrist No: 7965–8]. 

Maraş Bağımsız Milletvekili İbrahim Öztürk tarafından Cumhurbaşkanlığı Makamına gönderilen 05.01.1971 tarihli yazı [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–19; Fihrist No: 7781–31]. 

Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanlığı tarafından yayınlanan 18.12.1970 tarihli bildiri [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–19; Fihrist No: 7781–9]. 

Mustafa Kemal Derneği tarafından Cumhurbaşkanlığı makamına gönderilen 27.12.1970 tarih ve özel sayılı yazı [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–19; Fihrist No: 7781–5]. 

Ordu’nun Verdiği Muhtıra ile İlgili Muhtelif Sağ Basında Neşredilen Çok Gizli İbareli Makale, Fıkra ve Yorumlardan Önemli Özetler [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–24; Fihrist No: 7965–2]. 

Ödemiş Kaymakamı Yusuf Doğan tarafından Cumhurbaşkanlığı Makamına çekilen 01.01.1971 tarihli telgraf [Türkiye Cumhurbaşkanlığı Evrakı No: 3/24]. 

Prof. Dr. Nihat Erim’in kimliği [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–24; Fihrist No: 7963–4]. 

Sayın Cumhurbaşkanının Türkiye Büyük Millet Meclisinde Grubu Olan Siyasi Partilerin Heyetleri ve Cumhuriyet Senatosu Milli Birlik Grubu ve Kontenjan Grubu Başkanlarıyla Yapacağı İstişareler İçin 17.03.1971 Tarihli Muhtıra [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–24; Fihrist No: 7961–4]. 

Sivas Senatörü Hüseyin Öztürk tarafından Cumhurbaşkanlığı Makamına gönderilen 18.12.1970 tarihli yazı ve ekleri [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–19; Fihrist No: 7781]. 

TBMM Cumhuriyet Halk Partisi Grup Başkanlığının 02.04.2012 tarih ve 303 sayılı yazısı. 

TC Başbakanlık Basın Merkezi Bildirisi [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/5–24; Fihrist No: 6625]. 

Tekstil İşçileri Sendikası Genel Başkan Vekili Sabri Tığlı tarafından Cumhurbaşkanlığı Makamına çekilen 01.01.1971 tarihli telgraf [Türkiye Cumhurbaşkanlığı Evrakı No: 3/18]. 

Turhan Feyzioğlu tarafından Sayın Cumhurbaşkanına 7 Ocak 1971 Günü Şifahen Arzedilmiş Olan Hususlarla İlgili Not Başlığını taşıyan 21.01.1971 tarihli yazı ve ekleri [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/6–19; Fihrist No: 7781–55]. 

Türk Aydınlar Ocağı tarafından Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay’a gönderilen 16.07.1971 tarihli yazı ve ekleri [Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/7–12; Fihrist No: 9009] 

Türkiye Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliğinin 27.10.1971 tarihli yazısı 
[Cumhurbaşkanlığı Cevdet Sunay Arşivi Yer No: 5/5–21; Fihrist No: 6288–1]. 

Zonguldak Senatörü Ahmet Demiryüce tarafından Cumhurbaşkanlığı Makamına çekilen 23.12.1970 tarihli telgraf [Türkiye Cumhurbaşkanlığı Evrakı No: 3/15]. 

BİLGİSİNE BAŞVURULANLAR 

9’ncu Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in 07.06.2012 Tarihli Dinleme Tutanağı, TBMM Tutanak Hizmetleri Başkanlığı [Saat: 14.45–18.55]. 

Hasan Celal Güzel’in 13.06.2012 Tarihli Dinleme Tutanağı, TBMM Tutanak Hizmetleri Başkanlığı [Saat: 11.00–14.08]. 

Bülend Ulusu’nun 14.06.2012 Tarihli Dinleme Tutanağı, TBMM Tutanak Hizmetleri Başkanlığı [Saat: 11.00–12.45]. 

Mustafa Kalemli’nin 21.06.2012 Tarihli Dinleme Tutanağı, TBMM Tutanak Hizmetleri Başkanlığı [Saat: 11.09–14.42]. 

Bedii Faik’in 26.06.2012 Tarihli Dinleme Tutanağı, TBMM Tutanak Hizmetleri 
Başkanlığı [Saat: 11.30–13.15]. 

Süleyman Arif Emre’nin 26.06.2012 Tarihli Dinleme Tutanağı, TBMM Tutanak 
Hizmetleri Başkanlığı [Saat: 12.00–?]. 

Numan Esin’in 26.06.2012 Tarihli Dinleme Tutanağı, TBMM Tutanak Hizmetleri 
Başkanlığı [Saat: 12.00–?]. 

Talat Turhan’ın 26.06.2012 Tarihli Dinleme Tutanağı, TBMM Tutanak Hizmetleri 
Başkanlığı [Saat: 17.37–19.00]. 

Prof. Dr. Mete Tunçay’ın 11.10.2012 Tarihli Dinleme Tutanağı, TBMM Tutanak 
Hizmetleri Başkanlığı [Saat: 11.42–13.00]. 

Rasim Cinisli’nin 11.10.2012 Tarihli Dinleme Tutanağı, TBMM Tutanak Hizmetleri Başkanlığı [Saat: 18.02–19.05]. 

Ali Kırca’nın 11.10.2012 Tarihli Dinleme Tutanağı, TBMM Tutanak Hizmetleri 
Başkanlığı [Saat: 10.20–11.40]. 

Sönmez Targan’ın 11.10.2012 Tarihli Dinleme Tutanağı, TBMM Tutanak Hizmetleri Başkanlığı [Saat: 19.08–19.40]. 

Kurtul Altuğ’un 11.10.2012 Tarihli Dinleme Tutanağı, TBMM Tutanak Hizmetleri 
Başkanlığı [Saat: 14.10–15.20]. 

Ertuğrul Kürkçü’nün 31.10.2012 Tarihli Dinleme Tutanağı, TBMM Tutanak Hizmetleri Başkanlığı [Saat: 10.30–12.06]. 

Ferruh Bozbeyli’nin 31.10.2012 Tarihli Dinleme Tutanağı, TBMM Tutanak Hizmetleri Başkanlığı [Saat: 14.03–15.26]. 

GAZETELER 

Adalet, 22 Aralık 1970. 

Akşam, 27 Eylül 1960. 

Akşam, 17 Şubat 1969. 

Akşam, 22 Mayıs 1971. 

Akşam, 22 Mayıs 1971. 

Akşam, 22 Mayıs 1971. 

Akşam, 27 Nisan 1971. 

Cumhuriyet, 10 Ekim 1971 

Cumhuriyet, 15 Mayıs 1972. 

Cumhuriyet, 15 Mayıs 1972. 

Cumhuriyet, 22 Aralık 1970. 

Cumhuriyet, 23 Mayıs 1971. 

Cumhuriyet, 23 Mayıs 1971. 

Cumhuriyet, 27 Ekim 1971. 

Cumhuriyet, 27 Ocak 1970. 

Cumhuriyet, 27 Ocak 1970. 

Günaydın, 1 Aralık 1971. 

Günaydın, 17 Temmuz 1971. 

Hürriyet, 12 Mart 1971 (Yıldırım Baskı). 

Hürriyet, 13 Şubat 1971. 

Hürriyet, 15 Ekim 1973. 

Hürriyet, 16 Şubat 1971. 

Hürriyet, 18 Mart 1971. 

Hürriyet, 18 Mart 1971. 

Hürriyet, 24 Mart 1971. 

Hürriyet, 24 Mart 1971. 

Hürriyet, 24 Mart 1971. 

Hürriyet, 28 Mart 1972. 

Hürriyet, 28 Mart 1972. 

Hürriyet, 31 Mart 1972. 

Hürriyet, 5 Mart 1971. 

Milliyet, 1 Nisan 1975. 

Milliyet, 11 Mart 1971. 

Milliyet, 11 Mart 1971. 

Milliyet, 13 Ekim 1969. 

Milliyet, 19 Ağustos 1969. 

Milliyet, 19 Mart 1971 (2. Baskı). 

Milliyet, 22 Mart 1971. 

Milliyet, 22 Mart 1971. 

Milliyet, 23 Ekim 1972. 

Milliyet, 5 Kasım 1972. 

Milliyet, 5 Temmuz 1974. 

Son Havadis, 22 Aralık 1970. 

Son Posta, 3 Mayıs 1947. 

Tercüman, 21 Ocak 1971. 

Yeni Gazete, 22 Aralık 1970. 

Yeni İstanbul, 6 Mayıs 1972. 




https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem24/yil01/ss376_Cilt1.pdf
https://docplayer.biz.tr/2488460-12-mart-1971-muhtirasi-arastirma-raporu-21-kasim-2012.html

****

12 MART 1971 MUHTIRASI ARAŞTIRMA RAPORU. BÖLÜM 32

12 MART 1971 MUHTIRASI ARAŞTIRMA RAPORU. BÖLÜM 32


1979 

2 Ocak 1979: Kahramanmaraş olaylarında yeteri kadar etkili olamamakla suçlanan İçişleri Bakanı İrfan Özaydınlı istifa etti. 

3 Ocak 1979: 42 milyonluk Türkiye’de, sadece 4 milyon kişinin vergi ödediği açıklandı. 

12 Ocak 1979: İçişleri Bakanlığı’na CHP Sakarya Senatörü Hasan Fehmi Güneş atandı. 

24 Ocak 1979: Ortak Pazar, Türkiye’ye acil yardımı görüştü. AET Komisyonu Türkiye’ye verilen kredilerin iki katına çıkarılmasını kararlaştırdı. 

30 Ocak 1979: Amasya Taşova Cumhuriyet Savcısı, kimlikleri belirlenemeyen kişilerce öldürüldü. 

1 Şubat 1979: Milliyet Gazetesi Başyazarı ve Genel Yayın Müdürü Abdi İpekçi, İstanbul Nişantaşı’nda evinin önünde otomobilinin içindeyken tabanca ile öldürüldü. Cinayeti daha Sonradan Mehmet Ali Ağca’nın işlediği tespit edildi. Ağca tutuklandı, yargılanırken cezaevinden kaçtı. Uzun yıllar sonra İran’a dönen İmam Humeyni’yi Tahran’da 2 milyon kişi karşıladı. 

21 Şubat 1979: CHP Genel Merkezi bombalandı. Adana, Ankara ve Kars’ta meydana gelen olaylarda toplam 7 kişi öldü. 

25 Şubat 1979: Dünyada yaşanan petrol bunalımı Türkiye’yi derinden etkiliyor. Akaryakıt karneye bağlandı, kriz had safhada. Yunanistan’dan mazot istendi, olumsuz yanıt verildi. 

13 Mart 1979: Yunanistan, NATO’nun askeri kanadına döndü. 

15 Mart 1979: Türkiye’de CENTO’dan çekildiğini açıkladı. 

27 Mart 1979: Yeşilköy Hava alanına döviz yokluğundan dolayı pist lambası alınamadı, pilotlar günlerce Havaalanına kör iniş yaptılar. 

1 Nisan 1979: İran İslam Cumhuriyeti kuruldu. 

7 Nisan 1979: Türkiye Emekçi Partisi Genel Başkanı Mihri Belli, İstanbul 
Sultanahmet’teki parti merkezine giderken yaylım ateşine tutularak ağır şekilde yaralandı. 

9 Nisan 1979: CIA hesabına casusluk yaptığı öne sürülen MIT İstihbarat Başkan 
Yardımcısı emekli Albay Sebahattin Savaşman 17 yıl 6 ay hapis cezasına mahkum oldu. 

18 Nisan 1979: Adana’da militanlar, gözaltına alınan 5 arkadaşlarını 

1 Mayıs 1979: İstanbul’da, partililer ile beraber sokağa çıkan TİP Genel Başkanı Behice Boran ve TSİP Genel Başkanı Ahmet Kaçmaz gözaltına alındılar. İstanbul’da sokağa çıkma yasağını ihlal eden 1059 kişi gözaltına alındı. 

2 Mayıs 1979: Gözaltına alınanlardan 415’i serbest bırakılırken, 644 kişi savcılığa sevk edildi. 

8 Mayıs 1979: Mersin Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı Halit Velioğlu ve eşi evlerinde, biri bayan üç terörist tarafından öldürüldü. 

10 Mayıs 1979: IMF ile anlaşma sağlanamadı. Kredi umutları söndü. 

11 Mayıs 1979: İstanbul Ataköy’de, NATO görevlisi 3 Amerikalı asker silahlı saldırıya uğradı, biri öldü, biri yaralandı. 

14 Mayıs 1979: TÜSİAD gazetelere ilan vererek, Ecevit Hükümetinin çekilmesini istedi. 

15 Mayıs 1979: Brüksel’de yapılan NATO toplantısında Milli Savunma Bakanı Neşet Akmandor: “Gerekli askeri yardımı alamayan Türkiye’den, bundan sonra bir şey beklemeyin” dedi. 

1 Haziran 1979: Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı, Dev-Genç’i kapattı. 

4 Haziran 1979: Kahramanmaraş olaylarının sanığı 803 kişinin duruşması Adana’da başladı. 330 sanık için idam isteniyor. 

11 Haziran 1979: IMF’nin şartlarını kabul ettik. Devalüasyon yapıldı, dolar 47.10 lira. 

30 Haziran 1979: Ankara’da MHP Genel Merkezine bomba atıldı, makineli tüfeklerle tarandı, 2 kişi öldü. 

13 Temmuz 1979: IMF ile Londra’da anlaşma imzalandı. Borçlarımız ertelendi. 

19 Temmuz 1979: IMF, 320 milyon dolar krediyi onayladı. 

30 Temmuz1979: AP Urfa Milletvekili Mehmet Celal Bucak ve yakınlarının iftara davet edildiği Hilvan ilçesinin Kırbaç köyündeki ev, otomatik silahlı 20 kişi tarafından tarandı, 4 kişi öldü, 11 kişi yaralandı. 

1 Ağustos 1979: 2 gün önce Kırbaç köyünde baskına uğrayan Bucak aşireti, Siverek’te bir köyü bastı, 2 kişi öldü, 10 kişi yaralandı. 

6 Ağustos 1979: Adana’da Hacı Ömer Sabancı Kültür Sitesi’ne bomba atıldı, 3’ü çocuk 4 kişi öldü. İlaca %100 zam yapıldı. 

18 Ağustos 1979: Demirel, ‘Apoculara karşı’ Cumhurbaşkanı Korutürk’ten tedbir istedi. 

21 Ağustos 1979: Komutanlar Güneydoğu’ya gittiler. Demirel TBMM’de yaptığı 
konuşmada, “Güneydoğu’da Devletin yerini Apo almış.” dedi. 

22 Ağustos 1979: Bugün Ramazan Bayramı ancak tüm Yurtta anarşik olaylar hız kesmeden devam ediyor. 

29 Ağustos 1979: Son 1 ay içerisinde 17 kişinin öldürüldüğü Siverek’ten, halk göç etmeye başladı. 

28 Eylül 1979: Adana Emniyet Müdürü Cevat Yurdakul, ülkücü olduğu öne sürülen teröristlerce şehit edildi. 

5 Ekim1979: Hafta Sonu Gazetesi, Artist Aynur Aydan ile olan ilişkisini açıklayınca, İçişleri Bakanı Hasan Fehmi Güneş istifa etti. 

16 Ekim 1979: Başbakan Bülent Ecevit istifa etti. 

18 Ekim 1979: Hükümeti kurma görevi AP Lideri Demirel’e verildi. 

21 Ekim 1979: Kızılay Kan Merkezi tarafından dağıtılan hastalıklı kanlar yüzünden 30 kişinin öldüğü açıklandı. 

24 Ekim 1979: Sıkıyönetim 19 ilde 2 ay daha uzatıldı. 

27 Ekim 1979: İstanbul Bayrampaşa’da bir kahvehane tarandı, 6 kişi öldü, 6 kişi de yaralandı. 

12 Kasım 1979: AP Lideri Demirel, MHP ve MSP’nin dışarıdan desteklediği azınlık Hükümeti’ni açıkladı. 

19 Kasım 1979: Gazeteci İlhan Darendelioğlu, İstanbul’da öldürüldü. 

20 Kasım 1979: Siyasal Bilgiler Fakültesi Dekan Yardımcısı Prof. Ümit Yaşar Doğanay öldürüldü. 

25 Kasım1979: Mehmet Ali Ağca, askeri cezaevinden kaçtı. AP azınlık Hükümeti, MHP, MSP ve CHP’den ayrılan bazı milletvekillerinin desteğiyle güvenoyu aldı. 

26 Kasım 1979: İstanbul’da TOB-DER’Ii 1 öğretmen ile 4 işçi öldürüldü. 

28 Kasım 1979: - Urfa’nın Hilvan ve Siverek ilçelerinde gizli bir Kürt partisi kuran 242 Apocu yakalandı. 

1 Aralık 1979: Başbakan Demirel tarafından, Başbakanlık Müsteşarlığı’na Turgut Özal atandı. 

4 Aralık 1979: Kırıkhan’da 8 kişilik bir alevi ailesi, benzin dökülerek yakıldı. 

7 Aralık 1979: İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Cavit Orhan Tengil, 4 terörist tarafından kurşunlanarak öldürüldü. 

10 Aralık 1979: 52 ilin Emniyet Müdürü değiştirildi. 

15 Aralık 1979: İstanbul Beşiktaş’ta bir kahvehaneye bomba atıldı, 5 kişi öldü, 19 kişi yaralandı. 

23 Aralık 1979: Bugün meydana gelen anarşik olaylarda toplam 9 kişi öldü. 

1980 

2 Ocak 1980: Komutanların Hükümete bir uyarı mektubu verdiği ileri sürüldü ancak mektubu kimse sahiplenmedi. Diyarbakır Belediye Başkanı Mehdi Zana hakkında, bölücülük ve Kürt propagandası yaptığı gerekçesiyle dava açıldı. 

5 Ocak 1980: Demirel, Ecevit’in ‘AP-CHP işbirliği’ önerisini reddetti. 

16 Ağustos 1980: Adalet Bakanlığı’nda bazı önemli dosya ve belgelerin çalındığı 
açıklandı. 

24 Ocak 1980: Ünlü “24 Ocak Kararları” alındı. IMF’nin isteklerini kabul edildi. 
Devalüasyon sonucu dolar 70 lira oldu. 

21 Şubat 1980: Büyük turizm acentesi TUI, yaşanan anarşi ortamı ve can güvenliği olmadığı gerekçesiyle Türkiye’yi kara listeye aldığını açıkladı ve yapılmış olan rezervasyonların yaklaşık yarısını iptal etti. 

9 Mart 1980: Genelkurmay başkanı Org. Kenan Evren, Cumhurbaşkanlığına aday olacağı söylentilerini yalanladı. 

21 Mart 1980: Nevruz Bayramı nedeniyle yurdun çeşitli yerlerinde çıkan olaylarda 8 kişi öldü, onlarca kişi yaralandı. 

23 Mart 1980: TBMM’de Cumhurbaşkanlığı seçimi, aday bulunamadığı için yapılamadı. 

26 Mart 1980: TBMM’de Cumhurbaşkanlığı seçimleri için turlara başlandı. Yapılan ilk turda bağımsız aday Nurettin Yılmaz 80 oy aldı. 

1 Nisan 1980: Van Cezaevi’nde 58 mahkum, kazdıkları tünelden kaçtı. 

2 Nisan 1980: Devalüasyon yapıldı. Dolar 75 lira oldu. 

5 Nisan 1980: Ortadoğu Gazetesi yazarı İsmail Gerçeksöz, solcular tarafından öldürüldü. 

6 Nisan 1980: Eskişehir’de DİSK’in düzenlediği mitingde çıkan olaylarda 5 kişi öldü, 4 kişi yaralandı. 

7 Nisan 1980: 7 yıllık görev süresi dolan Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk, törenle Çankaya Köşkü’nden ayrıldı. Cumhuriyet Senatosu Başkanı Ihsan Sabri Çağlayangil, Cumhurbaşkanı Vekili oldu. 

12 Nisan1980: Yazar Ümit Kaftancıoğlu, Müslüman Kardeşler Birliği adlı örgüt tarafından öldürüldü. 

22 Nisan 1980: Sağmalcılar Cezaevi’nden de 23 mahkum kaçtı. 

5 Mayıs 1980: Anayasa Mahkemesi, Türkiye Emekçi Partisi’ni kapattı. 

28 Mayıs 1980: MHP Milletvekili ve eski Bakanlardan Gün Sazak öldürüldü. 

10 Haziran 1980: Bu yıl içinde 8. kez devalüasyon yapıldı. 

23 Haziran 1980: İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan Yardımcısı Bülent Demir, Müslüman Kardeşler Birliği adlı örgüt tarafından öldürüldü. 

28 Haziran 1980: Adana Cezaevi’nde 16 mahkum, kazdıkları tünelden firar ederken Güvenlik Güçlerinin fark etmesi sonucu çatışmaya girdiler, 4 mahkum öldü, diğerleri kaçmayı başardı. 

3 Temmuz 1980: TBMM’den güven isteyen Demirel, 214 red, 227 kabul oyu aldı. 

4 Temmuz 1980: Cumhurbaşkanlığı seçimleri bir türlü sonuca bağlanamıyor. Partiler arasında en ufak bir uzlaşma ümidi görünmüyor. Bunalım Devleti derinden etkiliyor. 

5 Temmuz 1980: Çorum ateşler içinde. Alevi-Sünni çatışması çıktı. Olaylarda 3 kişi öldü, 30 kişi yaralandı. 

6 Temmuz 1980: Çorum’da olaylar yatıştırılamadı, çatışmalar devam ediyor. Kente askeri birlikler gönderildi. Askerler yollara barikatlar kurdu. Sokağa çıkma yasağı kondu. 

7 Temmuz 1980: Çorum’da çatışmalar devam ediyor. Ölü sayısı 20’ye çıktı. 

8 Temmuz 1980: Polis ve Asker Çorum’a hakim olabildi, şehirde azda olsa sükunet sağlanabildi. 

9 Temmuz 1980: Fatsa’da 2 Astsubay, DEV-YOL’cular tarafından kuşatıldı. 

10 Temmuz 1980: Fatsa’da gerginlik doruk noktasında, çatışmalar devam ediyor. Komando birlikleri şehri kuşattı. - Çorum’da çatışmalar sona erdi, toplam ölü sayısı 25. 

12 Temmuz 1980: Güvenlik Kuvvetleri Fatsa’ya hakim oldu. 200’den fazla kişi gözaltına alındı. 

16 Temmuz 1980: CHP İstanbul Milletvekili Abdurrahman Köksaloğlu öldürüldü. 

19 Temmuz 1980: Eski Başbakanlardan Nihat Erim, solcu teröristlerin düzenlediği bir suikast sonucu öldürüldü. 

22 Temmuz 1980: DİSK eski Genel Başkanı ve Maden-İş Sendikası Başkanı Kemal Türkler öldürüldü. 

6 Ağustos 1980: ASALA militanları, Türkiye’nin Lion Konsolosluğu’nu bastılar, 4 
Konsolosluk görevlimiz yaralandı. 

9 Ağustos 1980: Kahramanmaraş olaylarının faillerinden 22 kişi idama mahkum edildi. 

27 Ağustos 1980: Alman Hükümeti, Türkiye’ye verdiği notada MSP Genel Başkanı ve eski Başbakan Yardımcısı Necmettin Erbakan’ı eroin kaçakçılığı ile suçladı. 

28 Ağustos 1980: Ankara Savcılığı, Erbakan’ın dokunulmazlığının kaldırılmasını istedi. 

5 Eylül 1980: AP’li Dışişleri Bakanı Hayrettin Erkmen, gensoru ile düşürüldü. İlk defa bir Bakan gensoru ile düşürülmüş oldu. 

6 Eylül 1980: MSP, Konya’da Kudüs’ü kurtarma yürüyüşü yaptı. İstiklal Marşı okunurken protestolar oldu, bazı kişiler yere oturdu. 

12 Eylül 1980: DARBE... Genelkurmay Başkanı Org. Kenan Evren Başkanlığında, Kara Kuvvetleri Komutanı Org. Nurettin Ersin, Hava Kuvvetleri Komutanı Org. Tahsin Şahinkaya, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Nejat Tümer ve Jandarma Genel Komutanı Org. Sedat Celasun’dan oluşan Milli Güvenlik Konseyi (MGK) yönetime el koydu. Milli Güvenlik Konseyi’nin yaptığı açıklama ile, Hükümet, Senato ve Parlamento feshedildi. Siyasi Partilerin faaliyetleri durduruldu. Milletvekilleri ve Senatörlerin dokunulmazlıkları kaldırıldı. Tüm yurtta saat 05.00’den itibaren sokağa çıkma yasağı kondu. Anayasa yürürlükten kaldırıldı. Tüm sendikalar faaliyetten men edildi. Tüm dernekler kapatıldı. 
Yurtdışına çıkışlar yasaklandı. 

13 Eylül 1980: Org. Kenan Evren, Devlet Başkanlığı görevini üstlendi. Milli Güvenlik Konseyinden yapılan açıklamada, AP Genel Başkanı Süleyman Demirel, CHP Genel Başkanı 

Bülent Ecevit ve MSP Genel Başkanı Necmettin Erbakan’ın güvence altına alındıkları bildirildi. 

14 Eylül 1980: DİSK, HAK-İŞ, TÜRK-İŞ ve MİSK yöneticilerine teslim olmaları için 15 Eylül günü saat 18.00’e dek süre tanındı. İşçi ve memur maaşlarına %70 zam yapıldığı ve tüm grevlere son verildiği açıklandı. - Alparslan Türkeş teslim oldu. 

15 Eylül 1980: Tüm sendikaların, bankalarda bulunan paraları bloke edildi. Darbeden önce grevde bulunan 51.000 işçi işbaşı yaptı. 

16 Eylül1980: Sendikacılar teslim olmaya başladılar. 

17 Eylül 1980: Gözetim altında tutma süresi 15 günden 30 güne çıkarıldı. 

18 Eylül 1980: Kenan Evren ve MGK üyeleri, TBMM’de törenle ant içtiler. AP’den 7, CHP’den 25, MHP’den 11, MSP’den 5 ve Bağımsızlardan 2 olmak üzere toplam 50 parlamenter gözetim ve güvence altına alındığı açıklandı. 

19 Eylül 1980: Avrupa Parlamentosu, AET-Türkiye ilişkilerinin askıya alınmasını reddetti. Enflasyon oranının %78 olduğu açıklandı. 

20 Eylül 1980: Devlet Başkanı ve Genelkurmay Başkanı Org. Kenan Evren, eski Deniz Kuvvetleri Komutanı emekli Oramiral Bülent Ulusu’yu Hükümeti kurmakla görevlendirdi. 

21 Eylül 1980: Bülent Ulusu, Kabinesini açıkladı. 

21 Eylül 1980: Değişiklik yapılan yeni Sıkıyönetim Kanunu yürürlüğe girdi. 

22 Eylül1980: TÜRK-İŞ’e bağlı kapatılan sendikaların yeniden açılmasına karar verildi. 

26 Eylül 1980: Ellerindeki silah ve patlayıcı maddeleri 15 gün içinde teslim edenlerin affedileceği açıklandı. 


27 Eylül 1980: Hükümet programını, Milli Güvenlik Konseyine sundu. 

8 Ekim 1980: Balgat Katliamı sanıklarından sağcı Mustafa Pehlivanoğlu ile Telsizler Katliamı sanıklarından solcu Necdet Adalı idam edildi. 8 yıldan beri uygulanan ilk idam cezaları. Suç işleyen milletvekillerinin dosyaları, mahkemelere gönderilmeye başlandı. 

10 Ekim 1980: MGK, faaliyetleri durdurulan sendikalara ‘kayyum’ tayinini öngören yasayı onayladı. 

11 Ekim 1980: Güvence altında tutulan parlamenterler ile sendikacıların salıverilmesine başlandı. 

13 Ekim1980: Münih-İstanbul seferini yaparken ‘akıncı’ olduklarını söyleyen 4 terörist tarafından kaçırılan THY’ye ait uçak, korsanlar tarafından Diyarbakır’a indirildi. Siyasi Partilere ‘kayyum’ tayinini öngören yasa kabul edildi. 

14 Ekim 1980: Korsanlar tarafından Diyarbakır’a kaçırılan uçağa operasyon düzenlendi. Korsanlar yakalandı. 

17 Ekim 1980: 27 ilin valisi değiştirildi. 

22 Ekim 1980: Gözaltında tutulan 500 DİSK üyesi, serbest bırakıldı. 

23 Ekim 1980: 160.000 silahın yetkili makamlara teslim edildiği açıklandı. 

24 Ekim 1980: 14 Eylül tarihinde Yüzbaşı Bülent Angın’ı şehit eden Serdar Soyergin, idam edildi. Demirel ve Ecevit’in evlerinde ifadeleri alındı. 

27 Ekim 1980: Geçici Anayasa açıklandı. Siyasi Partiler ve Sendikalar dışındaki 
kuruluşlara Kayyum tayinini öngören yasa, MGK’da kabul edildi. 

30 Ekim 1980: Ecevit, CHP Genel Başkanlığı’ndan istifa etti. 

7 Kasım 1980: Toplu olarak işlenen suçlarda gözaltında tutma süresi 30 günden 90 güne çıkarıldı. 34’ü tutuklu bulunan 44 eski milletvekili hakkında dava açıldı. 

8 Kasım 1980: MGK bünyesinde, yurt dışında Türkiye aleyhindeki propagandaları izleyecek bir denetleme kurulu oluşturulduğu öğrenildi. 

10 Kasım 1980: Güvenlik Kuvvetlerince gözaltına alınan yazar ve yayıncı İlhan Erdost’un askeri araçla Mamak Cezaevi’ne götürülürken, bir askerin başına vurması sonucu öldüğü açıklandı. 

11 Kasım 1980: Cumhuriyet Gazetesi kapatıldı. 

1 Aralık 1980: İsrail ile ilişkiler donduruldu. 

24 Aralık 1980: Irak, Türkiye’nin tüm petrol ihtiyacını karşılamayı taahhüt etti. 


33 CÜ BÖLÜM İLE DEVAM EDECEKTİR.,

***

12 MART 1971 MUHTIRASI ARAŞTIRMA RAPORU. BÖLÜM 31

12 MART 1971 MUHTIRASI ARAŞTIRMA RAPORU. BÖLÜM 31




1972 

10 Ocak 1972: Askeri Yargıtay, Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan hakkındaki ölüm cezalarını onayladı. 

23 Ocak 1972: İstanbul’da, 03.00 ile 18.00 saatleri arasında sokağa çıkma yasağı konarak, kent genelinde 512.000 ev arandı. 

8 Şubat 1972: Türkiye’de Haşhaş ekiminin yasaklanmasından sonra Amerika, ilk tazminat olarak 35 milyon TL. verdi. 

10 Mart 1972: TBMM, 09.10.1971de idama mahkum edilen 17 kişiden, Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan’ın cezalarını onayladı. 

19 Mart 1972: Başbakan Nihat Erim, ABD Başkanı Nixon ile görüşmek üzere Amerika’ya gitti. 

23 Mart 1972: Cumhurbaşkanı Sunay, Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan’ın cezalarını onayladı. 

27 Mart 1972: Ordu’nun Ünye ilçesindeki Radar Üssünde görevli iki İngiliz ve bir 
Kanadalı Teknisyen kaçırıldı. Kaçıranlar, Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan’ın cezalarının kaldırılmasını istediler. Niksar’ın Kızıldere köyünde, güvenlik kuvvetleri tarafından sarılan anarşistler teknisyenleri öldürdüler. Operasyon sonucunda 1 anarşist ölü diğerleri sağ olarak ele geçirildi. 

17 Nisan 1972: Başbakan Nihat Erim istifa etti. 

22 Nisan 1972: CHP’de anlaşmazlık iyice su yüzüne çıktı. Parti, İnönücüler ve Ecevitçiler olarak ikiye bölündü. İnönü: “CHP’de İttihat ve Terakki usullerine izin vermeyeceğim” dedi. 

29 Nisan 1972: Cumhurbaşkanı Sunay, Kabineyi Kurmakla Kontenjan Senatörü Suat Hayri Ürgüplü’yü görevlendirdi. 
Ürgüplü, daha sonra görevi Cumhurbaşkanına iade etti. 

3 Mayıs 1972: Erdal İnönü’nün de bulunduğu THY’ye ait Boğaziçi isimli yolcu uçağı, 4 silahlı anarşist tarafından Bulgaristan’ın başkenti Sofya’ya kaçırıldı. 67 yolcu ve mürettebat 28 saat sonra serbest bırakıldı. Bulgaristan, hava korsanlarına iltica hakkı verdi. 

4 Mayıs 1972: Jandarma Genel Komutanı Org. Kemalettin Eken’e Ankara’da suikast düzenlendi. Eken kurtuldu, Eken’in korumaları ile anarşistler arasında çıkan çatışmada biri ölü diğeri sağ olarak ele geçirildi. 

6 Mayıs 1972: Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan’ın cezaları, Ankara Cebeci Kapalı Cezaevi avlusunda infaz edildi. 

7 Mayıs 1972: CHP Olağanüstü Kurultayında, Bülent Ecevit 709, İsmet İnönü 498 oy aldı. 

8 Mayıs 1972: İnönü, Atatürkün ölümünden bu yana (33 yıl 4 ay) sürdürdüğü CHP Genel Başkanlığından istifa etti. 

15 Mayıs 1972: Milli Savunma Bakanı Ferit Melen (MGP) kabineyi kurmakla 
görevlendirildi. 

22 Mayıs 1972: Ferit Melen Kabinesi güvenoyu aldı. 

19 Temmuz 1972: 11 ilde devam eden sıkıyönetim 2 ay daha uzatıldı. 

24 Ağustos 1972: Kara Kuvvetleri Komutanı Org. Faruk Gürler Genel Kurmay 
Başkanlığına, Org. Semih Sancar Kara Kuvvetleri Komutanlığına, OrAmiral Kemal Kayacan Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’na atandılar. 

23 Eylül 1972: 11 ilde devam eden sıkıyönetim 2 ay daha uzatıldı. 

19 Ekim 1972 AP Kongresi Ankara’da toplandı. Süleyman Demirel tekrar Genel 
Başkanlığa seçildi. 

22 Ekim 1972: THY’nin Truva isimli yolcu uçağı Sofya’ya kaçırıldı. Yolcular 38 saat sonra serbest bırakıldı. 

16 Kasım 1972: CHP’den ve Milletvekilliği’nden istifa eden İnönü, Anayasa’nın eski Cumhurbaşkanlarına tanıdığı haktan yararlanarak, Cumhuriyet Senatosu’nda ilk ‘Tabii Senatör’ oldu. 

1973 

2 Ocak 1973: Siyasi Parti Liderleri Çankaya’da toplandı. Cumhurbaşkanı Sunay, 
liderlerden ‘reformlar’ için uzlaşma istedi. 

25 Ocak 1973: 11 ilde devam eden sıkıyönetim Sakarya ve Zonguldak’ta kaldırıldı. Diğer 9 ilde 2 ay daha uzatıldı. 

28 Ocak 1973: Los Angeles Başkonsolosumuz Mehmet Baydar ile Konsolos Bahadır Demir, Mıgırdıç Yanıkyan isimli bir Ermeni tarafından öldürüldü. 

21 Şubat 1973: Yüksek Komuta Heyeti bir tebliğ yayınladı: ”... Silahlı Kuvvetler ve 12 Mart Muhtırası’nı küçük düşürecek sataşma ve beyana son verilmelidir.” 

6 Mart 1973: Faruk Gürler, Kontenjan Senatörü oldu. Genelkurmay Başkanlığı’na Kara Kuvvetleri Komutanı Org. Semih Sancar atandı. 

28 Mart 1973: 7 yıllık görev süresini tamamlayan Türkiye’nin 5. Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay görevinden ayrıldı. 

3 Mart 1973: Cumhurbaşkanı seçileceğine kesin gözüyle bakılan Kontenjan Senatörü ve eski Genelkurmay Başkanı Faruk Gürler, Meclis’te büyük bir hüsrana uğrayarak Cumhurbaşkanı seçilemedi. 

6 Nisan 1973: Uzun süre görüşmeler ve oturumlardan sonra Kontenjan Senatörü ve Emekli Oramiral Fahri Korutürk Türkiye Cumhuriyeti’nin 6. Cumhurbaşkanı seçildi. 

12 Nisan 1973: Cumhurbaşkanı Korutürk, Ticaret Bakanı ve Kontenjan Senatörü Naim Talu’yu Hükümeti kurmakla görevlendirdi. 

15 Nisan 1973: Naim Talu Kabineyi kurdu. 

20 Mayıs 1973: Prof. Necmettin Erbakan, kapatılan Milli Nizam Partisi’nden (MNP) sonra, Milli Selamet Partisi’ni (MSP) kurdu. 

14 Ekim 1973: Milletvekili seçimleri yapıldı. CHP: 185 AP: 149 MSP: 48 CGP: 13 MHP: 3 TBP: 1 Bağımsız: 6 Milletvekilliği kazandılar. 

17 Ekim 1973: CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit, Hükümeti kurmakla görevlendirildi. 

19 Kasım 1973: Korutürk, Naim Talu’yu Hükümeti kurmakla tekrar görevlendirdi. 

25 Kasım 1973: Yunanistan’da darbe oldu. 

25 Aralık 1973: Atatürk’ün silah arkadaşı, 12 yıl Cumhurbaşkanlığı ve 17 yıl Başbakanlık yapan İsmet İnönü (Doğumu: 1883) saat 16: 10’da Pembe Köşk’te öldü. 

1974 

10 Ocak 1974: Kabineyi kurmakla görevlendirilen Naim Talu, Hükümeti kuramayacağını belirterek görevi Cumhurbaşkanı’na iade etti. 

13 Ocak 1974: CHP ile MSP, hükümet konusunda ortaklık için anlaştı. 

26 Ocak 1974: CHP-MSP Koalisyon Hükümeti güvenoyu aldı. (Hükümet bunalımı 3 ay 12 gün sürdü). 

28 Ocak 1974: Devrimci Subaylar Örgütü davasında 33 subay 6-12 yıl arasında değişen hapis cezasına çarptırıldılar. 

14 Mayıs 1974: Genel Af teklifi, TBMM’de kanunlaştı. 

22 Haziran 1974: Türkiye Sosyalist İşçi Partisi (TSIP) kuruldu. 

1 Temmuz 1974: Bakanlar Kurulu, 1971’de yasaklanan haşhaş ekimine izin verdi. 

5 Temmuz 1974: Haşhaş ekimine izin verilmesi, Amerika’da çok sert tepkilere yol açtı. 

15 Temmuz 1974: Kıbrıs’ta, Yunanistan’a bağlı subayların yönetimindeki Ulusal Muhafız Gücü Kuvvetleri, bir hükümet darbesi yaparak yönetime el koydu. 

18 Temmuz 1974: TBMM gizli bir toplantı yaptı. 

20 Temmuz 1974: AYŞE TATILE ÇIKTI: Türkiye, Kıbrıs için 5 gündür sürdürdüğü yoğun diplomatik temaslardan bir sonuç alamayınca, bu parola ile Kıbrıs Barış Harekatına başladı. Günün erken saatlerinde, Türk Ordusunun Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Kıbrıs’a havadan indirme ve denizden çıkarma yapmaya başladı. 

21 Temmuz 1974: Kıbrıs’ta havada ve karada savaş başladı. 

22 Temmuz 1974: Kıbrıs Barış Harekatı, Birleşmiş Milletlerin ateşkes çağrısına uyularak sona erdi. 

23 Temmuz 1974: Kıbrısta, Rum darbecilerin Cumhurbaşkanı ilan ettikleri Nikos 
Sampson istifa etti. 

1 Ağustos 1974: ABD Temsilciler Meclisinde, Türkiye’ye yapılan ABD yardımının 
kesilmesi yönünde karar alındı. 

14 Ağustos 1974: Türkiye’nin istekleri Yunanistan ve İngiltere tarafından kabul 
edilmeyince, 2. Kıbrıs Barış Harekatı başladı. 

4 Eylül 1974: MSP Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Necmettin Erbakan: “Zorla ortaklık olmaz.” dedi. 

14 Eylül 1974: Yönetmen, aktör ve sol kesimin önde gelen isimlerinden Yılmaz Güney, Hakim Safa Mutlu’yu öldürdü. 

18 Eylül 1974: Başbakan Bülent Ecevit istifa elli. 

20 Eylül 1974: ABD Senatosu, Türkiye’ye yapılan askeri yardımın kesilmesini onayladı. Başbakan Ecevit bu karar hakkında: “Amerika içinde düşündürücüdür.” dedi. 

2 Ekim 1974: Eski Milli Birlik Komitesi üyesi Cemal Madanoğlu davasında, İstanbul Sıkıyönetim Mahkemesi bütün sanıklar hakkında oybirliği ile beraat kararı verdi. 

16 Ekim 1974: Sıkıyönetim Mahkemesi Başkanı iken 3 idam kararı veren emekli General Ali Elverdi, AP’ye girdi. 

7 Kasım 1974: Ecevit, Hükümeti kurma görevini iade etti. 

12 Kasım 1974: Cumhurbaşkanı Korutürk, Kontenjan Senatörü Sadi lrmak’ı Hükümeti kurmakla görevlendirdi. 

29 Kasım 1974: Sadi Irmak Kabinesi, TBMM’de güvenoyu alamadı. Başbakan Irmak istifasını Cumhurbaşkanı’na verdi. 

1975 

11 Ocak 1975: Kıbrıs Barış Harekatında 484 şehit verildiği açıklandı. 747 de yaralı var. 

16 Ocak 1975: Öğrenci çatışmaları sebebiyle Bursa Eğitim Enstitüsü ve Gazi Eğitim Enstitüsü tatil edildi. 

23 Ocak1975: İstanbul Vatan Mühendislik Okulunda kendilerine komandolar adını veren ülkücüler, 1 öğrenciyi öldürdüler. 

30 Ocak 1975: ABD, Türkiyeye silah ambargosu uygulamaya başladı. 

15 Şubat 1975: Tüm Öğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneğinin (TÖB-DER) yurt çapında düzenlediği Faşizmi ve pahalılığı protesto mitinginde olaylar çıktı. 1 kişi öldü, 35 kişi yaralandı. 

16 Şubat 1975: Malatya’da meydana gelen olaylarda, CHP İl Merkezi tahrip edildi, 29 kişi yaralandı. 

21 Şubat 1975: AP, MSP, CGP ve MHP seçim ittifakı için anlaştı. 

31 Mart 1975: AP Genel Başkanı Demirel’in başkanlığında kurulan MC (Milliyetçi 

Cephe) Hükümeti açıklandı. MSP Genel Başkanı Necmettin Erbakan, MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş ve CGP Genel Başkanı Turhan Feyzioğlu, Başbakan Yardımcısı olarak Kabinede yer aldılar. 

12 Nisan 1975: Demirel’in kurduğu MC Hükümeti güvenoyu aldı. 

17 Nisan 1975: Yurdun çoğu yerindeki üniversitelerde anarşik olaylar artmaya başladı. 

ODTÜ 10 gün kapatıldı. 

3 Mayıs 1975: Ağrının Eleşkirt ve Erzurum’un Horasan ilçelerinde halk güvenlik 
güçleriyle çatıştı. (Şiddet tedrici olarak yurdun her yerine yayılıyor.) Türkiye İşçi Partisi (TİP) yeniden kuruldu. Genel Başkanlığa Behice Boran getirildi. 

12 Mayıs 1975: TRT Genel Müdürü İsmail Cem’in görevden alınması hakkındaki 
kararname, Cumhurbaşkanı Korutürk tarafından imzalandı. 

13 Mayıs 1975: Başbakan Demirel, Başbakanlık binası önünde Vedat Önsel adında biri tarafından saldırıya uğrayarak hırpalandı. 

16 Mayıs 1975: TRT Genel Müdürlüğüne İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyelerinden Prof. Nevzat Yalçıntaş atandı. 

20 Mayıs 1975: Türkiye’ye yılda 5 milyar liralık kaçak eşya girdiği, Güneydoğu’da 60.000 kişinin kaçakçılık yaptığı açıklandı. 

23 Haziran 1975: CHP Genel Başkanı Ecevit, Gerede’de konuşma yaparken saldırıya uğradı. 

24 Haziran 1975: Diyarbakır’a bir gezi düzenleyen MHP Genel Başkanı Alparslan 
Türkeş’in kente gelmesiyle olaylar çıktı. Biri asker üç kişi öldü, 46 kişi ağır yaralandı. 

24 Temmuz 1975: ABD, Türkiye’ye uyguladığı silah ambargosunu kaldırmayı reddetti. 

25 Temmuz 1975: Türkiye, ABD’ye Türkiye’deki ortak savunma üsleri anlaşmalarının geçersiz olduğunu, İncirlik Üssü dışındakilere Türk Bayrağı çekileceğini bildirdi. 

26 Temmuz 1975: Başbakan Demirel, Türkiye-Irak petrol boru hattı ile Aslantaş 
Barajı’nın temellerini attı. 

29 Temmuz 1975: Genelkurmay Başkanlığı, İncirlik dışındaki ABD üslerinin 
devralındığını açıkladı. 

31 Temmuz 1975: SSCB, Türkiye’ye askeri helikopter satmayı teklif etti. 

4 Eylül 1975: Seçim kampanyası kapsamında Elazığ’a giden CHP Genel Başkanı  Ecevit , kentte saldırıya uğradı. 

6 Eylül 1975: Diyarbakır’ın Lice ilçesinde şiddetli deprem. 3.000’den fazla ölü var. 

12 Eylül 1975: ABD’nin silah ambargosu nedeniyle, Libya’dan alınan F-5 tipi 7 adet savaş uçağı Türkiye’ye getirildi. 

2 Ekim 1975: ABD, Türkiye’ye uyguladığı silah ambargosunu kısmen kaldırma kararı aldı. Türkiye’ye daha önceden parasını ödediği silahlar verilecek ancak bunlar Kıbrıs’ta kullanılmayacak ayrıca haşhaş ekimi yasağı sürecek. 

11 Ekim 1975: Anayasa Mahkemesi, Devlet Güvenlik Mahkemeleri (DGM) kuruluş kanununu Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti. 

22 Ekim 1975: Avusturya Viyana Büyükelçimiz Daniş Tunalıgil, makam odasını basan 3 Ermeni terörist tarafından şehit edildi. 

24 Ekim 1975: Paris Büyükelçimiz İsmail Erez ve makam şoförü Talip Yener, otomobilin içinde Ermeni teröristlerce şehit edildiler. 

28 Ekim 1975: Türk Lirası devalüe edildi. 1 dolar 15 TL. oldu. 

13 Kasım 1975: Yurdun çeşitli yerlerinde boykot ve direnişler var. 

17 Kasım 1975: Lice halkı, yapımı devam eden evleri de işgal elli. 

20 Kasım 1975: Türkiye Emekçi Partisi (TEP) Genel Başkanı Mihri Belli, partisi hakkında açılan kovuşturmada parti defterlerini savcılığa teslim etmediği için İstanbul DGM tarafından tutuklandı. 

23 Kasım 1975: MC Hükümetinin işbaşına gelişinden (31 Mart 1975) bu yana 21 kişinin öldürüldüğü, yürüyüşsüz, direnişsiz, boykotsuz ve çatışmasız bir günün geçmediği açıklandı. 

24 Kasım 1975: TRT Genel Müdürü Prof. Nevzat Yalçıntaş istifa ederek, İstanbul 
Üniversitesi’ndeki görevine geri döndü. 

6 Aralık 1975: İstanbul Barosu avukatları, Hükümeti anarşik olaylara karşı uyarmak için duruşmalara girmediler. 

25 Aralık 1975: 54 gün süren oylamalardan sonra CHP’li Kemal Güven 48. oylamada tekrar TBMM Başkanlığı’na seçildi. 

30 Aralık 1975: SSK’da direnişe katılan 1248 işçi işten atıldı. 

1976 

19 Ocak 1976: TRT Genel Müdürlüğü’ne Şaban Karataş atandı. 

30 Ocak 1976: Başbakan Demirel’in yeğeni Yahya Demirel’in ‘Hayali Mobilya İhracatı’ yaptığı iddiası üzerine, Başbakan Süleyman Demirel hakkında soruşturma yapacak olan Hazırlık Komisyonu üyeleri, AP’lilerin engellemesi ile TBMM toplanamayınca seçilemedi. 

28 Şubat 1976: Yahya Demirel için tutuklama kararı verildi. 

5 Mart 1976: Hava Kuvvetleri subay ve astsubay eşlerinin Lice’de deprem sonrasında yaptırdıkları bir okula, İtalyan uçak yapımcısı ‘Air ltalia’ şirketinin, Ankara’daki İtalyan Büyükelçisinin eliyle yaptığı 30.000 dolarlık bağış nedeniyle, Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Emin Alpkaya istifa etti. 

8 Nisan 1976: Kendilerine komandolar adını veren kişilerce, Ankara’da çeşitli yerlere yapılan saldırılarda ve öğrenci olaylarında, 3 öğrenci öldü. 

28 Nisan 1976: İzmir Devlet Güvenlik Mahkemesi Başsavcısı, Ülkü Ocakları Şubesinin kapatılmasını ve yöneticilerinin Türk Ceza Kanunu’nun 141. maddesine göre cezalandırılmalarını istedi. 

12 Mayıs 1976: Başbakan Demirel’in, Hava Kuvvetleri Komutanlığına atanması 
kararlaştırılan Orgeneral İrfan Özaydınlı’nın kararnamesini geri alarak, yerine Korgeneral Cemal Engin’i ataması üzerine, Özaydınlı dava açtı. 

22 Mayıs 1976: TÖB-DER’in 17 ide bulunan büroları Valiler tarafından süresiz kapatıldı. 

7 Haziran 1976: Gaziantep’te THKO (Türk Halk Kurtuluş Ordusu)na bağlı anarşistler ile Güvenlik Kuvvetleri arasında çıkan çatışmada 5 kişi öldü. 

28 Haziran 1976: Anayasa Mahkemesi, Cumhuriyet Savcılığının başvurusunu karara bağladı ve MHP’ye, yurt dışındaki şubelerini kapatmasını bildirdi. 

23 Temmuz 1976: Demirel Hükümeti, Hava Kuvvetleri Komutanlığına, Korgeneral Cemal Engin’in atama kararını, Orgeneral İrfan Özaydınlı’nın aleyhte dava açması üzerine geri alarak, Orgeneral Ethem Ayan’ı atadı. (Ayan’ın ardından Tahsin Şahinkaya Hava Kuvvetleri Komutanlığı’na atanacaktır.) 

27 Temmuz 1976: CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit’e, New York’da Kıbrıslı bir Rum tarafından başarısız bir suikast girişiminde bulunuldu. 

5 Eylül 1976: Elazığ’da MHP ve MSP’li gruplar, CHP il binasını taşa tuttular, kentte büyük çapta olaylar çıktı. 12 kişi öldü, onlarca kişi yaralandı. 

18 Eylül 1976: DİSK, MC iktidarını yasal yollardan düşürmek için Genel Yas ilan etti. DGM’lere karşı, çeşitli sendikalara bağlı 100.000’den fazla işçi, işyerlerinde direnişe başladı. 

21 Eylül 1976: DİSK Genel Sekreteri Mehmet Karaca tutuklandı. 

4 Ekim 1976: İstanbul’da bugün benzin bulunamadı. Taşıt kuyrukları yüzlerce metreyi geçti. 

7 Ekim 1976: Danıştay, İçişleri Bakanı Korkut Özal’ın Vedat Dalokay’ı görevden alma ve Ankara Valiliği’nin TÖB-DER’i kapatma kararlarını iptal elli. 

12 Ekim 1976: DGM’lerin yeni kuruluş kanunu çıkarılamadığı için (Anayasa Mahkemesi, DGM’lerin Anayasaya aykırı olduğuna ve kapatılmalarına karar vermiş ancak TBMM’ye yeni kanun çıkarılması için bir süre tanımıştı), geçerlilikleri sona erdi. Bu mahkemeler ellerindeki dosyaları normal mahkemeleri devrettiler. 

24 Kasım 1976: Van ve çevresinde şiddetli deprem meydana geldi. Yüzlerce ölü var. 

1977 

13 Ocak 1977: Öğrenci olayları şiddetini iyice artırdı. İstanbul ve Tunceli’de çıkan çatışmalarda öğrenciler öldü, onlarca yaralı var. Kahramanmaraş ve Kütahya’da meydana gelen çatışmalarda 21 kişi yaralandı. 


25 Ocak 1977: İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada, İstanbul genelinde son bir yıl içinde 510 öğrenci olayının meydana geldiği, bu olaylarda 13 öğrencinin öldüğü, 254 öğrencinin yaralandığı bildirildi. 

5 Şubat 1977: Ankara’da, TÖB-DER, TÜM-DER ve TÜTED bir miting düzenleyerek, MC Hükümeti’nin tutumunu, partizanlığı ve terörü kınadı. Güvenlik güçleri ile çıkan çatışma sonrasında 60 kişi yaralandı. 

13 Şubat 1977: THY’nin İstanbul-İzmir seferini yapan ‘Trakya’ isimli yolcu uçağı, 17 yaşındaki Ankara Polis Koleji öğrencisi Adnan Mintaş tarafından kaçırılmak istendi. Mintaş tutuklandı. 

16 Şubat 1977: Genelkurmay Başkanı Org. Semih Sancar’ın görev süresi 1 yıl uzatıldı. 

26 Şubat 1977: İstanbul’da ‘Evlat acısına son’ adlı yürüyüşe on binlerce kadın katıldı. 

1 Mart 1977: MC Hükümeti’nin görevde olduğu süre içerisinde TL 9. kez devalüe edildi. TL’nin dolara karşı toplam kaybı %27’ye ulaştı. Dolar 17.50 TL. 

4 Mart 1977: Türkiye Barolar Birliği’nin aldığı karar üzerine tüm yurtta avukatlar davalara girmediler. 

9 Mart 1977: Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından MHP hakkında soruşturma açıldı. 

19 Mart 1977: THY’nin Diyarbakır-Ankara seferini yapan yolcu uçağı, silahlı iki lise öğrencisi tarafından Beyrut’a kaçırıldı. 

26 Nisan 1977: CHP Lideri Ecevit ve beraberindekiler, Niksar’da açık hava toplantısı yaparken, MHP ve AP’lilerin saldırısına uğradılar. 

28 Nisan 1977: Ecevit, Erzincan’da da saldırıya uğradı. 7 kişi yaralandı. 

1 Mayıs 1977: Kanlı ‘1 Mayıs’. DİSK’in İstanbul Taksim Meydanı’nda kutladığı ‘1 Mayıs İşçi Bayramı’ sona ermek üzereyken, bazı binaların pencere ve damlarından meçhul kişiler tarafından açılan ateşle kana bulandı. On binlerce kişinin üzerine açılan ateş sonucu çoğu çıkan panik neticesinde ezilerek olmak üzere 34 kişi öldü, yüzlerce kişi yaralandı. Olayla ilgili olarak 350 kişi gözaltına alındı. 

15 Mayıs1977: Türkiye’nin, tarihinin en büyük döviz sıkıntısını yaşadığına ilişkin haberler büyük tepkilere yol açtı. IMF, Türkiye’ye borç vermek için iki koşul ileri sürdü: 1-Seçimler yapılsın, 2-%20 devalüasyon yapılsın. 

29 Mayıs 1977: İstanbul Sirkeci Tren Garı ile Yeşilköy Havaalanı’nda aynı saatlerde zaman ayarlı bombalar patladı. 5 kişi öldü, 49 kişi yaralandı. İki olayı da, ‘28 Mayıs’ adlı bir Ermeni terör örgütü üstlendi. Ecevit, İzmir’in Çiğli Havaalanı’na indiği sırada bir Polisin silahının ateş alması sonucu yanında bulunan Mehmet İsyan yaralandı. Silahın yanlışlıkla ateş aldığı belirtildi, ancak daha sonra silahın özel bir silah olduğu ve depodan izinsiz çıkarıldığı tespit edildi. Beyşehir’de AP’liler ile MSP’liler çatıştı. 1 MSP’li öldü, onlarca kişi yaralandı. 

2 Haziran 1977: Başbakan Demirel, CHP Genel Başkanı Ecevit’e gönderdiği gizli ve kişiye özel bir mektupta, ‘İstihbarat örgütlerinin, Ecevit’e, Taksim Alanı’nda yapılacak mitingde suikast düzenleneceği’ haberini aldıklarını bildirdi. Ecevit, radyoda yaptığı bir konuşmada bu mektubu açıkladı ve mitinge gideceğini söyledi. 3 Haziran’da, CHP mitingi olaysız ve büyük bir kalabalıkla yapıldı. 

5 Haziran1977: Genel seçimler yapıldı. 

CHP: 213, 
AP: 189, 
MSP: 24, 
MHP: 16, 
CGP: 3, 
DP: 1 milletvekilliği kazandı. 

9 Haziran 1977: Türkiye’nin Vatikan Büyükelçisi Taha Carım, Roma’da Ermeni 
teröristlerin düzenlediği bir suikast sonucunda şehit edildi. 

13 Haziran 1977: Başbakan Demirel istifa etti. Böylelikle 1. MC Hükümeti sona erdi. 

15 Haziran 1977: Erzurum Atatürk Üniversitesi Fen Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Orhan Yavuz, kimliği meçhul kişilerce kaçırıldı ve boğazı kesilerek öldürülmüş bir halde bulundu. 

21 Haziran 1977: Ecevit, Kabinesini açıkladı. 

22 Haziran 1977: MC Hükümeti zamanında TRT Genel Müdürlüğü’ne getirilen ve 
icraatları dolayısıyla sürekli tepki toplayan Şaban Karataş görevinden alındı. Cengiz Taşer, TRT Genel Müdürlüğüne getirildi. 

24 Haziran 1977: Gençlik ve Spor Bakanı Yüksel Çakmur, ‘gençlik kampları’ adı altında faaliyet gösteren komando kamplarını kapattı. 

30 Haziran 1977: MSP Genel Başkanı Necmettin Erbakan’ın kardeşi Akgün Erbakan, Ankara 10. Sulh Ceza Mahkemesince dolandırıcılık suçundan mahkum edildi. 

2 Temmuz 1977: Malazgirt’te otlak ve su yüzünden çıkan bir aşiret kavgasında 19 kişi öldü. 

3 Temmuz 1977: CHP’nin kurduğu azınlık Hükümeti, TBMM’de 217 kabul oyuna 
karşılık 229 red oyu ile güvenoyu alamadı. Meclis’te kavgalar çıktı. 

4 Temmuz 1977: Korutürk, AP Lideri Demirel’e Hükümeti kurma görevini verdi. 

8 Temmuz 1977: - Demirel, Ecevit’in AP-CHP Koalisyon önerisini reddetti. 

9 Temmuz 1977: Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) Türkiye’den her türlü tekstil maddesi ithalini kısıtlama kararı aldı. 

15 Temmuz 1977: Hacı Ali Demirel ile yeğeni Yahya Demirel’in TIR araçları ithalinde yolsuzluk yaptıkları saptandı. Buca Eğitim Enstitüsü’nde 1972 yılından beri 500’e yakın öğrencinin sınavlara girmeden sınıf geçirildiği saptandı. 

21 Temmuz 1977: 2. Milliyetçi Cephe (MC) Hükümeti açıklandı. 

26 Temmuz 1977: Başbakan Demirel: “İktidarı, MSP ve MHP ile birleşip sola teslim etmemeyi başardık” dedi. 

29 Temmuz 1977: DİSK Başkanı Kemal Türkler, MC Hükümeti’ne karşı ‘Ulusal 
Demokratik Cephe’ çağrısı yaptı. 

1 Ağustos 1977: AP-MHP-MSP Koalisyon Hükümeti (2. MC Hükümeti) TBMM’de 
yapılan oylamada, 219’a karşın 229 oyla güvenoyu aldı. 

4 Ağustos 1977: Ankara’da çıkan olaylarda, 1 Polis şehit oldu, 4 vatandaş da hayatını kaybetti, 5’i ağır olmak üzere onlarca yaralı var. 

6 Ağustos 1977: Emekli olan Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Hilmi Fırat’ın yerine, Oramiral Bülent Ulusu getirildi. 

16 Ağustos 1977: Elazığ’ın Ağın ilçesi’ne bağlı Pul Köyü’nde 75 yaşındaki Bekir Arabacı, anarşik olayları protesto etmek için kendini yaktı. 

19 Ağustos 1977: Ankara’da yapılan ‘Ağır sanayi toplantısı’ elektrik olmadığı için mum ışığı altında başladı. 

30 Ağustos 1977: Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na, Ege Ordu Komutanı Org. Kenan Evren getirildi. 

3 Eylül 1977: İstanbul’da yapılan elektrik kısıntısı, 08.00-21.00 saatleri arasına kadar uzatıldı. 

5 Eylül 1977: Ankara’ya gelen IMF yetkilileri ile görüşmeler başladı. 

20 Eylül 1977: %10 oranında tekrar devalüasyon yapıldı. Dolar 19.25 TL. 

5 Ekim 1977: Kahve satışları durduruldu.TÜRK-İŞ bir muhtıra hazırlayarak, parti liderlerine ve Cumhurbaşkanı’na verdi. 

1 Kasım 1977: Elektrik borcumuzu ödemediğimiz için, Bulgaristan Türkiye’ye verdiği elektriği keseceğini bildirdi. Dolar karaborsada 27 TL. (Resmi kur, 20 TL) 

6 Kasım 1977: TRT Genel Müdürlüğü’ne Prof. Nevzat Yalçıntaş atandı. 

17 Kasım1977: Yaklaşık 165 gündür devam eden TBMM Başkanlık sorunu nihayet çözüldü. 38. turda CHP’li Cahit Karakaş, 227 oyla Başkan seçildi. 

21 Kasım 1977: Türkiye’nin 210 milyon dolarlık borcunu ödememesi üzerine, Irak petrol boru hattıyla Türkiye’ye verdiği petrolü kesti. 

25 Kasım1977: İngiltere’de yayınlanan Financial Times gazetesi: “Türkiye iflas etmiş bir ülkedir.” 

5 Aralık 1977: Yerel seçimlere 6 gün kala elektrik kesintilerine son verildi. 

11 Aralık 1977: Yerel seçimler yapıldı. -Yerel seçimler esnasında yurdun hemen hemen her yerinde protesto ve çatışmalar görüldü. 13 kişi öldü, 87 kişi yaralandı. 

20 Aralık 1977: Elektrik kesintisi tekrar tüm yurtta başladı. 

21 Aralık 1977: 60 milyon dolarlık borcumuzu ödemediğimiz için Japonya demir sevkiyatını durdurduğunu açıkladı. 

24 Aralık 1977: MİT İstihbarat Başkan Yardımcısı, Emekli Albay Sabahattin Savaşman, 
CIA hesabına casusluk yaptığı gerekçesiyle, Genelkurmay Askeri Mahkemesi tarafından tutuklandı. 

31 Aralık 1977: Meclis’te yapılan gensoru görüşmeleri neticesinde Hükümet, 218 olumlu, 228 olumsuz oy aldı. İlk defa bir Hükümet gensoru ile düşürüldü. TBMM Kanunlar Dairesi Kısım Amiri Orhan Şendağ, yabancı ülkelere, devlete ait bilgileri vermek iddiası ile tutuklandı. Bu yıl içinde anarşi ve terör olayları neticesinde 157 kişinin öldüğü, 1667 kişinin yaralandığı açıklandı. 

1978 

1 Ocak 1978: Cumhurbaşkanı Korutürk, Hükümeti kurma görevini Ecevit’e verdi. Ecevit, bir süre önce AP’den ayrılan 11 milletvekili ile İstanbul’da Güneş Otel’de görüştü. (Bu görüşme ‘Güneş Otel’ görüşmesi olarak anılır.) 

2 Ocak 1978: Ecevit, Kabinesini açıkladı. Kabinede, bir süre önce AP’den ayrılan ve bağımsız olan 11 milletvekili ile CGP Genel Başkanı Turhan Feyzioğlu ve DP Genel Başkanı Faruk Sükan’da yer aldı. Böylelikle CHP dışından Hükümeti destekleyen herkes birer Bakanlık kazanmış oldu. 

5 Ocak 1978: Yapılan açıklamada, rafinerilerde 2 günlük petrol kaldığı açıklandı. 

8 Ocak 1978: Merkez Bankası’nın döviz rezervlerinin 450 milyon dolara düştüğü 
açıklandı. Son yılların en düşük rakamı. 

15 Ocak 1978: Son 15 günde siyasi cinayetler sonucunda 30 kişinin öldürüldüğü açıklandı. 

16 Ocak 1978: İstanbul Emniyeti’nde yapılan değişiklik sonucu, il Emniyet Müdürü Nazmi İyibil merkeze alınırken, Asayiş Şube Müdür Yardımcısı Sadettin Tantan Kahramanmaraş’a atandı. 

17 Ocak 1978: Ecevit Hükümeti, 218’e karşı 229 oyla güvenoyu aldı. 

29 Ocak 1978: Ocak ayı içerisinde İstanbul’da siyasi cinayetler neticesinde 14 kişinin öldürüldüğü, 75 kişinin yaralandığı açıklandı. İl genelinde 43 bombalama olayı gerçekleşti. 

30 Ocak 1978: Türkiye İşçi ve Köylü Partisi (TİKP) kuruldu. Genel Başkanlığı’na Doğu Perinçek getirildi. 

1 Şubat 1978: İstanbul Sağmalcılar Cezaevi’nde isyan çıktı. 

2 Şubat 1978: Milli Savunma Bakanı Hasan Esat Işık, “Ordu içinde kontrgerilla yoktur.” dedi. 

12 Şubat 1978: Almanya, Türkiye’ye 130 milyon mark kredi açtı. 

15 Şubat 1978: Bakanlar Kurulunca, ülkenin döviz sıkıntısını hafifletmek için yurt dışına yapılan turistik gezilerin en az 2 yılda bir yapılabileceği kararlaştırıldı. Kredi muslukları açıldı. Dünya Bankası 350 milyon dolar kredi verdi. 3 Amerikan Bankası toplam 3 milyar dolar kredi açacak. Romanya ile de kredi anlaşması yapılıyor. 

16 Şubat 1978: Maliye Bakanı Ziya Müezzinoğlu, ithal eşyaların satışının yasaklandığını açıkladı. 

1 Mart 1978: Devalüasyon yapıldı. TL. %38 oranında değer kaybetti. 

6 Mart 1978: Yaş haddinden emekli olan Genelkurmay Başkanı Org. Semih Sancar, görevini törenle KKK Org. Kenan Evrene devretti. 

8 Mart 1978: Kara Kuvvetleri Komutanlığına Org. Nurettin Ersin getirildi. 

11 Mart 1978: ABD Başkanı Carter’ın, Türkiye’ye karşı devam eden ambargoyu devam ettirme isteği üzerine ABD’ye nota verildi. 

16 Mart 1978: İstanbul Üniversitesi nden çıkan sol görüşlü 100’e yakın öğrencinin üzerine bomba atıldı ve silahla ateş açıldı. 5 kişi öldü, 47 kişi yaralandı. Olayın faillerinden kimse yakalanamadı. Üniversite süresiz kapatıldı. 

18 Mart 1978: İstanbul Ümraniye’de silahla öldürülmüş 5 kişinin cesedi bulundu. Olayla ilgili 80 kişi gözaltına alındı. 

23 Mart 1978: IMF ile 1.5 milyar dolarlık kredi anlaşması yapıldı. 

24 Mart 1978: Ankara Cumhuriyet Savcı Yardımcısı Doğan Öz, bir suikast sonucu öldürüldü. 

8 Nisan 1978: İstanbul’da evinin önünde silahlı saldırıya uğrayan Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Server Tanilli ağır yaralanarak felç oldu. 

17 Nisan 1978: AP’li Malatya Belediye Başkanı Hamit Fendoğlu, gönderilen bir bombalı paketi açarken, gelini ve iki torunuyla birlikte parçalanarak öldü. Malatya’da büyük olaylar başladı. 

20 Nisan 1978: Dev-Genç ve Ülkücü Memurlar Derneği kapatıldı. 

22 Nisan 1978: Malatya’da başlayan olaylar Kahramanmaraş’a sıçradı, kent gergin saatler geçiriyor, yer yer çatışmalar var. 

23 Nisan 1978: Iğdır’da bir süre önce öldürülen bir ülkücünün cenazesinden dönen yaklaşık 2000 kişi, 200e yakın iş yerini tahrip etti. Şehre askeri birlikler sevk edildi. Gece ve gündüz sokağa çıkma yasağı kondu. 

27 Nisan 1978: Cengiz Taşer TRT Genel Müdürlüğüne getirildi. 

1 Mayıs 1978: Kahramanmaraş’ta sağ görüşlü 3 kişi, meçhul kişilerce kurşuna dizilerek öldürüldü. 

13 Mayıs 1978: Milli Savunma Bakanı H. Esat Işık, Amerikan ambargosunun kalkmaması üzerine, Türkiye’deki Amerikan üslerinin kapatılacağını açıkladı. 

30 Mayıs 1978: Başbakan Ecevit, ABD Başkanı Carter ile Washington’da görüştü. 

2 Haziran 1978: Madrid’de Ermeni teröristlerin düzenlediği saldırı sonucunda, 
Büyükelçimiz Zeki Kuneralp’in makam arabasında bulunan eşi Necla Kuneralp, emekli Büyükelçi Beşir Balcıoğlu ve şoför öldüler. Büyükelçi araçta bulunmadığı için kurtuldu. 

4 Haziran 1978: Başbakan Ecevit, New York’ta finansal kuruluşlarla görüşerek 
borçlarımız için güvence verdi. 

7 Haziran 1978: TİKKO terör örgütünün lideri İbrahim Kaypakkaya’nın yargılamasını yapan Hakim Binbaşı Yaşar Değerli, otomobiline konulan bombanın patlaması sonucu ağır yaralandı. 

11 Haziran 1978: Cezaların bir kısmını tecil eden İnfaz Kanunu yürürlüğe girdi ve mahkumların salıverilmesine başlanıldı. 

22 Haziran 1978: Ecevit, Moskova’da SSCB Devlet Başkanı Leonid Brejnev ile görüştü. 

24 Haziran 1978: SSCB’nin Türkiye’de petrol arayacağını açıklamaları ortalığı karıştırdı. Yabancı petrol şirketleri Türkiye’ye olan satışlarını durdurdular. 

27 Haziran 1978: MİT Müsteşarlığına emekli Org. Adnan Ersöz getirildi. 

11 Temmuz 1978: Hacettepe Üniversitesi Öğretim Üyesi, sol görüşlü Doç. Bedrettin Cömert arabasında öldürüldü, olayda eşi ağır yaralı olarak kurtuldu. 

17 Temmuz 1978: Danıştay, POL-DER ve POL-BİR’in kapatılması kararını durdurdu. Her iki demekte tekrar faaliyete başladı. 

25 Temmuz 1978: ABD Senatosu, Türkiye’ye uygulanan silah ambargosunu, uzun tartışmalardan sonra şartlı olarak kaldırılmaya karar verdi. 1 Ağustos’ta yapılan oylamada, 205’e karşı 208 oy ile ambargo kalktı ancak Kıbrıs’tan Türk askerinin çekilmesi istendi. 

28 Temmuz 1978: IMF, Türkiye’ye acı reçetesini açıkladı: Memur kadrosu dondurulsun, maaşlar artırılmasın, benzine zam yapılsın, KİT açıkları kapatılsın. 

1 Eylül 1978: Yağ, benzin, ilaç ve sabundan sonra kahve de karaborsaya düştü. Geçim sıkıntısının yanı sıra anarşide yükseliyor. 

30 Eylül 1978: Bu ay içinde 2. kez devalüasyon yapıldı. 

9 Ekim 1978: Ankara Bahçelievler’de TİP üyesi 7 genç, kaldıkları evde kurşun yağmuruna tutularak öldürüldüler. Amerika, Türkiye’ye askeri malzeme sevkiyatına başladı. 

20 Ekim 1978: İTÜ Elektrik Fakültesi Dekanı Ord. Prof. Bedri Karafakioğlu öldürüldü. TL tekrar devalüe edildi. 30 Nisandan beri TL’nin değeri %38 düştü. 

26 Ekim 1978: Bingöl’ün MHP’li Belediye Başkanı ile şoförü öldürüldü. Olaydan 1 saat sonra, sol görüşlü Bölge Müdürü öldürüldü. 

2 Kasım 1978: Sağmalcılar Cezaevinde yatan 13 ülkücü kaçtı. 

18 Aralık 1978: Kahramanmaraş’ta bir sinemaya bomba atıldı. Saldırıyı solcuların yaptığı iddia edildi ve birden Kahramanmaraş’ta gerilim arttı. Sünni ve Alevi vatandaşlar sokak çatışmalarına başladılar. Solcular ise bu saldırıyı kabul etmeyerek, olayı ülkücülerin provokasyonu olarak nitelendirdiler. 

22 Aralık 1978: Kahramanmaraş’ta 5, Ankara’da 3, İstanbul’da 2, Malatya, Adana ve Eskişehir’de 1’er kişi öldürüldü. 

23 Aralık 1978: Kahramanmaraş yanıyor. Kentin her yerinde çatışma var. Güvenlik Güçleri asayişe hakim olamıyor. 33 kişi öldürüldü, 100’den fazlası ağır olmak üzere 300’den fazla yaralı var. Evler ve dükkanlar yakıldı. 

24 Aralık 1978: Sivas’ta sağ-sol kavgasında 9 kişi öldü, 100’den fazla yaralı var. İlaç da karaborsaya düştü. Pek çok ilaç piyasada bulunamıyor. 18 liralık “Eptoin” 150 lira. İran’da Şah’a karşı savaş başladı. Orgeneral Tahsin Şahinkaya, Hava Kuvvetleri Komutanı oldu. (Darbenin kadrosu tamamlandı) 

8 Aralık 1978: Kahramanmaraş’ta çatışma çıktı. Ölü sayısı 77’ye yükseldi, yaralı sayısı 1000’i geçti. Şehir sanki bir iç savaş yaşıyor. Şehre komando birlikleri gönderildi, çevre illerden Güvenlik Güçleri şehre hareket etti. 
Jetler Kahramanmaraş üzerinde alçaktan uçuyor. 
Şehirde sokağa çıkma yasağı kondu. 

25 Aralık 1978: Kahramanmaraş’taki ölü sayısı 98’i buldu. Askeri birliklere sığınan halk çadırlara yerleştirildi. Bakanlar Kurulu sıkıyönetim kararı aldı. Cumhurbaşkanı Korutürk, Başbakan Ecevit ve AP Lideri Demirel ile ayrı ayrı görüştü. Ecevit: “Sıkıyönetim ilan edilebilir.” Demirel: “Artık yeter demenin zamanı gelmiştir.” Türkeş: “Ecevit’in konuşması nedeniyle 
olaylar çıkmıştır.” 

26 Aralık 1978: Bakanlar Kurulu,sabah saat 07.00’den itibaren 13 ilde (İstanbul, Ankara, Adana, Elazığ, Bingöl, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Kars, Kahramanmaraş, Malatya, Sivas ve Urfa) sıkıyönetim ilan etti. 

27 Aralık 1978: Kahramanmaraş’ta ölü sayısı 104’e çıktı. 

28 Aralık 1978: Tarsus Cumhuriyet Savcısı öldürüldü. 

31 Aralık 1978: Turistik amaçlı yurtdışına çıkışlar, 2 seneden 3 seneye çıkartıldı. 


32 Cİ BÖLÜM İLE DEVAM EDECEKTİR.,

***