SURİYELİ MÜLTECİLERE GENEL BAKIŞ BÖLÜM 6

SURİYELİ MÜLTECİLERE GENEL BAKIŞ BÖLÜM 6

 Suriye ile yakın tarihi ve siyasi bağları olan Fransa’nın Esed rejimine karşı yaklaşımı da oldukça serttir. N. Sarkozy, açık bir biçimde Suriye Devlet Başkanını suçlayarak “Esed, utanmadan yalan söylüyor” demiş ve Kaddafi’nin Bingazi’yi yok etmek istediği gibi Esed’in de Humus’u yok etmek için çalıştığını şeklinde bir açıklama ile Suriye’ye yönelik askeri müdahale ihtimalini de akıllara getirmektedir. 

 Her ne kadar AB üyesi ülkelerin Suriye konusunda neredeyse hiç olmadığı kadar aynı görüşte olmalarına rağmen, AB’nin Suriye konusunda etkin ve ortak bir politika geliştirebildiği ise kesinlikle söylenemez. AB’nin aldığı tedbir ve yaptığı açıklamaların Esed’in politikalarını ve uygulamalarını engellemekten son derece uzak, sembolik çıkışlar olduğu da net biçimde ortaya çıkmıştır.1 BM ve Arap Birliği’nin Suriye Özel Temsilcisi Kofi Annan’ın çalışmalarını destekleyen AB’nin Suriye’ye silah satışını durdurması yönündeki karar belki de bu çerçevede 
yapılan en önemli girişim olarak kabul edilebilir. 

 Ancak Rusya’nın Suriye’nin silah tedarikçisi olması ve tedarike devam etmesi, bu kararın etkisini ciddi bir biçimde azaltmaktadır.57 

 SONUÇ 

 Sonuç olarak bir çok insanın evsiz ve vatansız kaldığı Suriye mülteci krizinde dikkat çeken en büyük sorunlardan biri sığınmacıların yaşama koşullarıdır. Suriyelilerin uzayan sığınma durumundan şikâyet etmeye başlayan ülkelerin zaman ilerledikçe mültecilerin geri dönmesi umudu azalıyor, Suriyelilerin yeni yerlerine adapte olmaları kaçınılmaz bir sosyal gerçekliğe dönüşüyor. Bu ise ev sahibi toplumlarla mülteciler arasında imkân paylaşımı alanında bir rekabete, dolayısıyla sosyo-ekonomik ırkçılığa ve “yabancı düşmanlığına” kapı aralıyor. 

 Mevcut Suriyeli mülteci sorunuyla yüz yüze olan ülkelerin işbirliği kurabilme kapasitesine ilişkin de ciddi şüpheler var. Bu nedenle Suriye insani krizini sona erdirebilecek bir güce erişebilmek de, yük paylaşımı mekanizmasını hayata geçirmek de -mevcut şartlar altında- imkân dâhilinde görünmüyor. Ancak en azından, maddi bir yük paylaşımı değilse bile, bölgesel bir ortak akıl alışverişini sürekli kılmak adına böylesi toplantılara ciddi ihtiyaç var. 

 Suriyeli mülteciler sorunu, reel politik Ortadoğu ülkelerinin mevcut krizi çözecek güçte olmadığını bir kez daha gösterdi, ancak her şeye rağmen insani yaraların daha da büyümesini engellemek, Suriye krizinden en fazla etkilenen komşu ülkeler arasındaki iletişim ve insani işbirliği kanallarının açık tutulmasına bağlı. 

 Mülteci krizi ev sahibi ülkelerin kendi başına altından kalkabileceği boyutu aşmıştır. Türkiye ve Irak Kürt Bölgesi, imkânları itibarıyla nispeten daha az risk altında olsa da ekonomik olarak zayıf, kaynakları sınırlı, hassas siyasal ve toplumsal yapıya sahip Lübnan ve Ürdün için mülteciler giderek bir güvenlik sorununa dönüşmektedir. Bu ülkelerde ortaya çıkacak istikrarsızlık tüm bölgeyi olumsuz etkileyecektir. Suriye’de iç savaş sonlanmadığı sürece yeni göç dalgaları yaşanmaya devam edecektir. Mülteci akınının engellenmesi hem insani bir sorumluluktur hem de Ortadoğu’nun güvenliği açısından kaçınılmazdır. Yeni göç dalgalarını engelleyecek ve evlerinden uzakta zor koşullarda yaşayan Suriyelilerin ülkesine dönmesini   sağlayacak tek faktör çatışmaların sona erdirilip istikrarlı bir ortama geçişin zemininin hazırlanmasıdır. 

DİPNOTLAR;

1 Ömer Aymalı, Suriye devleti nasıl kuruldu? Esad dönemi nasıl başladı ?, 27 Haziran 2012, 
http://www.dunyabulteni.net/haber/215973/suriye-devleti-nasil-kuruldu-esad-donemi-nasil-basladi- , 24 Mayıs 2016 
2 Prof. Dr. Birol AKGÜN, Suriye Krizi’nde Bölgesel ve Küresel Aktörler(Perspektifl er, Sorunlar ve Çözüm Önerileri), SDE ANALİZ Haziran 2012, ss.3 
3 Arap Baharı, https://tr.wikipedia.org/wiki/Arap_Bahar%C4%B1 , 17 Mayıs 2016’da girildi. 
4 Yücel ACER, İbrahim KAYA, Mahir GÜMÜŞ (2010), Küresel ve Bölgesel Perspektiften Türkiye’nin İltica Stratejisi, Ankara, UŞAK Yay., s.14 
5 1951 Sözleşmesi md. 1/AH2. 
6 STEINBOCK, Daniel J. (1998): “Interpreting The Refugee Definition”, Ucla Law Review, Vol. 45, s. 738 
7 İlknur Tunç, Uluslararası Göç ve Tükiye'de Uluslararası Göçe İlişkin Uygulamalar, 
https://www.academia.edu/5875580/Uluslararas%C4%B1_G%C3%B6%C3%A7_ve_T%C3%BCkiyede_Uluslararas%C4%B1_G%C3%B6%C3%A7e_%C4%B0li%C5%9Fkin_Uygulamalar , 24 Mayıs 2016 
8 Doç. Dr. Didem Danış, DEMOGRAFİ: Nüfus meselelerine sosyolojik bir bakış: göçler, 23 Mayıs 2016 
9 http://sorular.rightsagenda.org/soru-cevap/?g=2 (24.5.2016) 
10 Suna Gülfer Ihlamur-Öner, SURİYELİ SIĞINMACILAR VE SINIR İLLERİNDEKİ YANSIMALARI, 
ORTADOĞU ANALİZ, Mart-Nisan 2014, CİLT 6, SAYI 61 ss.43 
11 Doç. Dr. M. Murat ERDOĞAN, Dr. CAN ÜNVER, Türk İş Dünyasının Türkiye’deki Suriyeliler Konusundaki 
Görüş, Beklenti ve Önerileri, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu, Yayın No: 353, 23 Kasım 2015 
12 Numan Kurtulmuş'tan önemli açıklamalar, 23 Eylül 2015, 
http://www.hurriyet.com.tr/numan-kurtulmustan-onemli-aciklamalar-30142371 , 22 Mayıs 2016’da girildi. 
13 Doç. Dr. M. Murat ERDOĞAN, Dr. CAN ÜNVER, Türk İş Dünyasının Türkiye’deki Suriyeliler Konusundaki 
Görüş, Beklenti ve Önerileri, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu, Yayın No: 353, 23 Kasım 2015 ss.17 
14 Suna Gülfer Ihlamur-Öner, SURİYELİ SIĞINMACILAR VE SINIR İLLERİNDEKİ YANSIMALARI, 
ORTADOĞU ANALİZ, Mart-Nisan 2014, CİLT 6, SAYI 61 ss.44-45 
15 ORSAM Rapor No: 189 Nisan 2014 ss.11 
16 HAYATTA KALMA MÜCADELESİ, TÜRKİYE'DEKİ SURİYE'DEN GELEN MÜLTECİLER, Uluslararsı Af Örgütü, Kasım 2014 
17 Oytun Orhan, Suriyeli sığınmacıların Türkiye’ye etkileri, 13 Oca 2015, 
http://www.aljazeera.com.tr/gorus/suriyeli-siginmacilarin-turkiyeye-etkileri , 23 Mayıs 2016’da girildi. 
18 Ibid. 
19 Doç. Dr. Oğuzhan Ömer Demir, Göç Politikaları, Toplumsal Kaygılar ve Suriyeli Mülteciler, GLOBAL Politika Analizi 1, Nisan 2015, ss. 19-20 
20 Suna Gülfer Ihlamur-Öner, SURİYELİ SIĞINMACILAR VE SINIR İLLERİNDEKİ YANSIMALARI, ORTADOĞU ANALİZ, Mart-Nisan 2014, CİLT 6, SAYI 61, ss.45 
21 Suna Gülfer Ihlamur-Öner, SURİYELİ SIĞINMACILAR VE SINIR İLLERİNDEKİ YANSIMALARI, ORTADOĞU ANALİZ, Mart-Nisan 2014, CİLT 6, SAYI 61 ss.43-44 
22 ORSAM Rapor No: 189 Nisan 2014 ss.11 
23 IŞİD tehlikesi Lübnan'a da sıçradı, 4 Temmuz 2014, 
http://www.haber7.com/ortadogu/haber/1187273-isid-tehlikesi-lubnana-da-sicradi , 19 Mayıs 2016’da girildi. 
24 ORSAM Rapor No: 189 Nisan 2014 ss.33-34 
25 Ayşe SelcAn Özdemirci, SURİYE KRİZİ SONRASINDA LÜBNAN’DA MÜLTECİ SORUNU, ORMER 
PERSPEKTİF SERİLERİ, No:1, Mart 2014 
26 Suriyeli mültecilerin Lübnan’daki zorlu yaşamı, 4 Nisan 2014, 
http://www.bbc.com/turkce/haberler/2014/04/140403_suriye_multecilubnan , 20 Mayıs 2016 
27 ORSAM Rapor No: 189 Nisan 2014 ss.37 
28 Ayşe SelcAn Özdemirci, SURİYE KRİZİ SONRASINDA LÜBNAN’DA MÜLTECİ SORUNU, ORMER 
PERSPEKTİF SERİLERİ, No:1, Mart 2014 
29 ORSAM Rapor No: 189 Nisan 2014 ss.40 
30 Ibid 
31 Ibid 
32 ORSAM Rapor No: 189 Nisan 2014 ss.34 
33 Suriye İç Savaşının İnsani Maliyeti: Mülteci Krizi, Oytun ORHAN, ORSAM, Sayı:61 Cilt: 6, Mart-Nisan 2014 .
34 Ürdün'deki Suriyelilerin Durumu Alarm Veriyor , 14 Ocak 2015 
http://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/01/150114_urdun_suriyeli_multeciler , 18 Mayıs 2016 
35 Ürdün’deki Suriyeli mülteciler nasıl yaşıyor? , 11 Kasım 2015 
http://tr.euronews.com/2015/11/11/urdun-deki-suriyeli-multeciler-nasil-yasiyor/ , 18 Mayıs 2016 
36 ORSAM Rapor No: 189 Nisan 2014 ss.27 
37 Ibid., ss.28 
38 ORSAM Rapor No: 189 Nisan 2014 ss.30 
39 Ibid., ss.30 
40 Ibid., ss.31 
41 Oytun ORHAN, Suriye İç Savaşı ve Ürdün, Ortadoğu Analiz, Cilt.8 Sayı.73 Mart-Nisan 2016, ss.56 
42 Ibid. 
43 ORSAM Rapor No: 189 Nisan 2014 ss.22-23 
44 ORSAM Rapor No: 189 Nisan 2014 ss.43-44 
45 http://data.unhcr.org/syrianrefugees/country.php?id=103 
46 ORSAM Rapor No: 189 Nisan 2014 ss.47 
47 Irak’ta 2 milyon iç sığınmacı yaşam mücadelesi veriyor, 
http://www.al-monitor.com/pulse/tr/originals/2014/12/fighting-iraq-creates-2-million-refugees.html , 2 Haziran 2016 
48 BM: Suriyeli Kürtler Kuzey Irak'a göç ediyor, 18 Ağustos 2013, 
http://www.bbc.com/turkce/haberler/2013/08/130818_unhcr_suriye_irak , 2 Haziran 2016 
49 Oytun Orhan, Irak ve Suriye’de iç savaşın kazananı Kürtler, 
http://www.aljazeera.com.tr/gorus/irak-ve-suriyede-ic-savasin-kazanani-kurtler, 3 Haziran 2016 
50 ORSAM Rapor No: 189 Nisan 2014 ss.49 
51 ORSAM Rapor No: 189 Nisan 2014 ss.48 
52 Doç. Dr. M.Murat Erdoğan, Suriye Krizi’nde Bölgesel ve Küresel Aktörler (Perspektifl er, Sorunlar ve Çözüm 
Önerileri), SDE Uluslararası İlişkiler Programı Koordinatörlüğü, SDE ANALİZ, Haziran 2012 ss.16 
53 Göç ve Sığınma, http://avrupa.info.tr/tr/vize-hareketlilik-ve-goec/goec-ve-siginma.html , 29 Mayıs 2016 
54 Avrupa'da yaşayan Suriyeli sayısı yaklaşık 5 kat arttı, 16.11.2015, 
http://aa.com.tr/tr/dunya/avrupada-yasayan-suriyeli-sayisi-yaklasik-5-kat-artti/474251 , 29 Mayıs 2016 
55 Seven ERDOĞAN, BİR DIŞ POLİTİKA AKTÖRÜ OLARAK AVRUPA BİRLİĞİ VE SURİYE KRİZİ, Orta 
Doğu Analiz, Ocak-Şubat Cilt: 7 Sayı: 66, ss.17 
56 Cem Sey, Almanya: Mülteciler için herşey güllük gülistanlık değil, 7 Eylül 2015, 
http://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/09/150907_almanya_multeci_cemsey , 29 Mayıs 2016 
57 Doç. Dr. M.Murat Erdoğan, Suriye Krizi’nde Bölgesel ve Küresel Aktörler (Perspektifl er, Sorunlar ve Çözüm 
Önerileri), SDE Uluslararası İlişkiler Programı Koordinatörlüğü, SDE ANALİZ, Haziran 2012 ss.17-18 


KAYNAKÇA 


1951 Sözleşmesi md. 1/AH2. 
ACER Yücel, KAYA İbrahim, GÜMÜŞ Mahir, Küresel ve Bölgesel Perspektiften Türkiye’nin İltica Stratejisi, Ankara, Uşak Yayınları, 2010 
AKGÜN Prof. Dr. Birol, Suriye Krizi’nde Bölgesel ve Küresel Aktörler (Perspektifler, Sorunlar ve Çözüm Önerileri), SDE ANALİZ, Haziran 2012 
Arap Baharı, https://tr.wikipedia.org/wiki/Arap_Bahar%C4%B1 , (17 Mayıs 2016) 
Avrupa'da yaşayan Suriyeli sayısı yaklaşık 5 kat arttı, 16.11.2015, 
http://aa.com.tr/tr/dunya/avrupada-yasayan-suriyeli-sayisi-yaklasik-5-kat-artti/474251 , (29 Mayıs 2016) 
AYMALI Ömer, Suriye devleti nasıl kuruldu? Esad dönemi nasıl başladı?, 27 Haziran 2012, 
http://www.dunyabulteni.net/haber/215973/suriye-devleti-nasil-kuruldu-esad-donemi-nasil-basladi- (24 Mayıs 2016) 
BM: Suriyeli Kürtler Kuzey Irak'a göç ediyor, 18 Ağustos 2013, 
http://www.bbc.com/turkce/haberler/2013/08/130818_unhcr_suriye_irak , (2 Haziran 2016) 
DANIŞ Doç. Dr. Didem, DEMOGRAFİ: Nüfus meselelerine sosyolojik bir bakış: Göçler, 23 
Mayıs 2016, http://sorular.rightsagenda.org/soru-cevap/?g=2 (24.5.2016) 
DEMİR Doç. Dr. Oğuzhan Ömer, Göç Politikaları, Toplumsal Kaygılar ve Suriyeli Mülteciler, 
Global Politika Analizi 1, Nisan 2015 
ERDOĞAN Doç. Dr. Murat, Suriye Krizi’nde Bölgesel ve Küresel Aktörler (Perspektifler, 
Sorunlar ve Çözüm Önerileri), SDE ANALİZ, Haziran 2012 
ERDOĞAN Doç. Dr. Murat, ÜNVER Dr. Can, Türk İş Dünyasının Türkiye’deki Suriyeliler Konusundaki Görüş, Beklenti ve Önerileri, 
Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu, Yayın No: 353, 23 Kasım 2015 
ERDOĞAN Seven, Bir Dış Politika Aktörü Olarak Avrupa Biriği ve Suriye Krizi, Orta Doğu Analiz Dergisi, Ocak-Şubat Cilt: 7 Sayı: 66 
Göç ve Sığınma, http://avrupa.info.tr/tr/vize-hareketlilik-ve-goec/goec-ve-siginma.html , (29 Mayıs 2016) 
Hayatta Kalma Mücadelesi, Türkiye'deki Suriye'den Gelen Mülteciler, Uluslararsı Af Örgütü, Kasım 2014 
Irak’ta 2 Milyon İç Sığınmacı Yaşam Mücadelesi Veriyor, 
http://www.al-monitor.com/pulse/tr/originals/2014/12/fighting-iraq-creates-2-million-
refugees.html , (2 Haziran 2016) 
IŞİD Tehlikesi Lübnan'a da Sıçradı, 4 Temmuz 2014, 
http://www.haber7.com/ortadogu/haber/1187273-isid-tehlikesi-lubnana-da-sicradi , (19 Mayıs 2016) 
Numan Kurtulmuş'tan önemli açıklamalar, 23 Eylül 2015, 
http://www.hurriyet.com.tr/numan-kurtulmustan-onemli-aciklamalar-30142371 (22 Mayıs 2016) 
ORHAN Oytun, Irak ve Suriye’de iç savaşın kazananı Kürtler, 
http://www.aljazeera.com.tr/gorus/irak-ve-suriyede-ic-savasin-kazanani-kurtler, (3 Haziran 2016) 
ORHAN Oytun, Suriyeli Sığınmacıların Türkiye’ye Etkileri, 13 Oca 2015, 
http://www.aljazeera.com.tr/gorus/suriyeli-siginmacilarin-turkiyeye-etkileri , (23 Mayıs 2016) 
ORHAN Oytun, Suriye İç Savaşının İnsani Maliyeti: Mülteci Krizi, ORSAM, Sayı:61 Cilt: 6, Mart-Nisan 2014 
ORHAN Oytun, Suriye İç Savaşı ve Ürdün, Ortadoğu Analiz Dergisi, Cilt.8 Sayı.73 Mart-Nisan 2016 
ORSAM Rapor No: 189, Nisan 2014 
ÖNER Suna Gülfer Ihlamur, Suriyeli Sığınmacılar ve Sınır İllerindeki Yansımaları, Ortadoğu Analiz Dergisi, Mart-Nisan 2014, CİLT 6, SAYI 61 
ÖZDEMİRCİ Ayşe Selcan, Suriye Krizi Sonrasında Lübnan’da Mülteci Sorunu, Ormer Perspektif Serileri, No:1, Mart 2014 
SEY Cem, Almanya: Mülteciler İçin Herşey Güllük Gülistanlık Değil, 7 Eylül 2015, 
http://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/09/150907_almanya_multeci_cemsey , (29 Mayıs 2016) 
STEINBOCK Daniel J., “Interpreting The Refugee Definition”, Vol. 45, Ucla Law Review, 1998 
Suriyeli Mültecilerin Lübnan’daki Zorlu Yaşamı, 4 Nisan 2014, 
http://www.bbc.com/turkce/haberler/2014/04/140403_suriye_multecilubnan , (20 Mayıs 2016) 
Syria Regional Refugee Response, Inter-agency Information Sharing Portal 
http://data.unhcr.org/syrianrefugees/country.php?id=103 , (30.05.2016) 
TUNÇ İlknur, Uluslararası Göç ve Tükiye'de Uluslararası Göçe İlişkin Uygulamalar, 
https://www.academia.edu/5875580/Uluslararas%C4%B1_G%C3%B6%C3%A7_ve_T%C3%BCkiyede_Uluslararas%C4%B1_G%C3%B6%C3%A7e_%C4%B0li%C5%9Fkin_Uygulamalar , 
(24 Mayıs 2016) 
Ürdün'deki Suriyelilerin Durumu Alarm Veriyor, 14 Ocak 2015 
http://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/01/150114_urdun_suriyeli_multeciler , (18 Mayıs 2016) 
Ürdün’deki Suriyeli mülteciler nasıl yaşıyor? , 11 Kasım 2015 
http://tr.euronews.com/2015/11/11/urdun-deki-suriyeli-multeciler-nasil-yasiyor/ , (18 Mayıs 2016) 

***