Suriye’de Tampon Bölge ve Türkiye’nin Güvenliği

Yazar: Dr. İlhan Yılmaz Cömert

1. Giriş

Suriye’deki iç savaşta, Şam yönetimini devirmeye odaklanan Ankara, Esad’ın birkaç ay içinde düşeceğini hesaplayarak bu yönde politika oluşturmuştur. Fakat Rusya, Çin ve İran faktörlerini iyi hesap edememiştir. AKP hükümetinin beklentilerinin aksine, Esad rejimi devrilmemiştir. Üstelik Türkiye’nin bütün gayretlerine rağmen Suriye’deki muhalif hareketler de birleşememiştir. Bunları yaparken 3 milyona yakın Suriye Türkleri’ne yönelik bir politika üretememiş, onları dikkate bile almamıştır. Suriye’de iç savaşın uzaması,  Irak’taki istikrarsızlık, IŞİD gibi radikal terörist unsurları ortaya çıkarmıştır. PKK ise Suriye’de başlayan iç savaşı iyi değerlendirerek Rojava denilen Suriye’nin kuzeyinde hakimiyet kurmaya başlamıştır. Bölgede 3 ayrı kanton oluşturulmuştur. Ayn El Arap(Kobani), Afrin ve Cezire kantonlarında PKK’nın Suriye’deki kolu olan PYD gittikçe güçlenmiştir. Esad rejimiyle iyi ilişkiler kuran PYD, otorite boşluğundan da yararlanarak kendisine ciddi bir alan açmış, Türkiye ile de oyalama görüşmeleri yaparak, mevcut şartları PKK/PYD lehine çevirmeye başlamıştır. Neticede, Türkiye’de 30 yılı aşkın silahlı mücadele vermesine rağmen istediği sonuca erişemeyen PKK, Suriye’de toprak sahibi olmuştur.

Suriye’de Irak Şam İslam Devleti(IŞİD) ortaya çıkmış ve kazanımlar elde etmeye başlamıştır. IŞİD,  Musul- Kerkük -Telafer bölgesinde Türkmenleri katledip, 350 bin civarında Türkmenin(250.000’i Telafer’den)[1]  başka bölgelere sığınmasına sebep olduğu zaman, olayları seyreden ABD ve AB ülkeleri, Erbil’e yaklaşınca Kürtleri korumak için hava harekatına başlamışlardır. Bu sayede Musul barajı ve Kerkük bölgesi peşmergeler tarafından işgal edilmiş, Türkiye, buna sesssiz kalmıştır. Türk sınırına sığınmaya çalışan Türkmenler, Arap, Kürt ya da Yezidi olmadıkları için geri çevrilmişlerdir[2].

Suriye’de kurduğu üç kanton arasında bağlantıyı sağlamayan PKK/PYD, bu stratejik hatasının bedelini ağır ödemiştir. Ayn el Arap(Kobani)’yi kuşatan IŞİD hızla ilerlemiş, yaklaşık 200 bin Suriyeli(büyük çoğunluğu Kürt)’nin Türkiye’ye sığınmasına sebep olmuştur. Ayn el Arap(Kobani) nüfusu 50 binin üzerindedir. Sadece Kürtler değil, % 30 oranında Arap ve Türkmen de yaşamaktadır.

2. Tarafsız Bölge, Güvenli Bölge, Uçuşa Yasak Bölge, İnsani Yardım Koridoru ne anlama gelmektedir?

IŞİD’ın Ayn El Arap(Arap suyu-Kobani)’a saldırmasından  sonra, Türkiye sınırına gelen ve sayısı hızla artan Kürt sığınmacılar neticesinde BM’de, uluslarası arenada dile getirilen “güvenli bölge”, “tampon bölge”, “uçuşa yasak bölge” ne anlama gelmektedir? Türkiye tarafından önerilen “Tampon Bölge”gerçekten güvenli midir? KCK/PKK/PYD tarafından dile getirilen “insanî koridor” nedir? Şimdi bu kavramları açıklamaya çalışalım.

Tampon bölge, düşman birlikleri, grupları ya da milletleri birbirinden ayırmak için oluşturulmuş ara bölge olarak tanımlanmaktadır. Buna güvenli bölgedenildiği de olmaktadır. Tampon bölgeler genellikle askerden arındırılmış bölgelerdir. Tampon bölgeler, karşıt gruplar arasında şiddeti önlemek, çevreyi korumak, yerleşim birimlerini endüstriyel kazalardan ve felaketlerden korumak, tutuklu ların kaçarken rehine almasını veya saklanmasını engellemek, göç akınını engellemek suretiyle güvenlik ve asayişi sağlamak,  terör saldırıları ve terörist sızmalarının önüne geçmek gibi çok çeşitli amaçlarla oluşturulabilir. Ancak bu yöntemi kullanmanın hukuki şartları ve yolları üzerinde yerleşik bir teamül bulunmamaktadır. Bu konuda  uygulanan  metodlardan ilki, bir ülkenin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) kararına dayanarak tampon bölge ilan etmesi, bir ülkenin, koalisyon birliği ya da NATO gibi uluslararası bir örgütün bu BM kararına dayanarak harekete geçmesi, ardından bu doğrultuda belirlenen bölgeyi kara ve havayoluyla askerî araçlarla kontrol etmesidir. Bu, fiilen ilgili ülkeye askerî müdahale anlamına gelmektedir.

İkinci yöntem ise BMGK kararı bulunmaması durumunda yine bir ülke, koalisyon gücü ya da uluslararası askerî bir örgütün bir alanı tampon bölge ilan etmesidir. Ancak bu durumda ilgili ülkenin BM’ye şikâyette bulunma ve uluslararası camiadan destek arama hakkı bulunmaktadır. Bu yöntemde ülke, eğer askerî gücüne güveniyorsa operasyonla da karşı koyabilmektedir. Bu durumda sıcak çatışmalar yaşanmaktadır.  Yine egemenlik alanında boşluk varsa, komşu ülke güvenliğini kontrol edemiyorsa, komşu ülkeden saldırılar geliyorsa BMGK kararı bulunmadan tampon bölge oluşturma hakkı doğabilir şeklinde değerlendirilmektedir.

Tampon bölgedikey, noktasal ve paralel olarak uygulanabilir. Tarihte tampon bölge ilk olarak Vietnam(Güney-Kuzey)’da uygulanmıştır. Kıbrıs’ta Lefkoşe’de BM gözetiminde ara bölge bulunmaktadır. Türk Silahlı Kuvvetleri(TSK)’nin PKK’lı teröristlerin topraklarımıza girmesini önlemek maksadıyla, Irak toprakları içinde geçici süreyle bazı toprakları kontrol etmesi-adı konmasa bile - fiili olarak tampon bölgenin oluştuğu durumlara örnek gösterilebilir.

Suriye’de Tampon Bölge uygulanabilmesi için öncelikle BMGK kararı olmalı, Türkiye açısından her şeyden önce Suriye’nin kuzeyinde Kürt devleti oluşumuna hizmet etmemeli, bu nedenle Türkiye açısından amacı, fayda/zararları iyi belirlenmeli, Türkiye’yi mezhepsel çatışmaların içine çekmemeli, Türkiye’nin orta ve uzun vadeli çıkarlarına zarar vermemelidir. Aksi takdirde, 1993 yılında Irak’ın kuzeyinde oluşturulan güvenli bölge gibi, Kukla Kürt devleti altyapısını oluşturacaktır.

Uçuşa yasak bölge, üzerinde herhangi bir hava taşıtının uçmasının yasak olduğu bölgedir. Askerden arındırılmış bölge teriminin hava sahaları için eş anlamlısıdır. Uçuşa yasak bölge, genellikle nükleer araştırma tesisleri, yer istasyonları (dünyanın yörüngesindeki uydulardan yayınlar alan radyo ya da televizyon röle istasyonları), rafineriler, yüksek idare binaları (parlamento, başkanlık sarayı vb.) gibi stratejik noktalar ile antik eserlerin korunması amacıyla uygulanmaktadır.  Uçuşa yasak bölge uygulamalarına, Irak(1991-2003), Bosna-Hersek(1993-1995) ve Libya(2011) gösterilebilir.

Körfez Savaşı’nın akabinde Irak içinde Kürtler ve Şiiler tarafından başlatılan ayaklanmalar Saddam Hüseyin yönetimince özellikle hava taşıtları kullanılarak şiddetli bir biçimde bastırılmıştır. Ortaya çıkan insani kriz nedeniyle 1991 yılında Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 688 no’lu kararıyla Irak’ta 36. paralelin kuzeyiyle 32. paralelin güneyini Irak hava taşıtlarının uçuşuna yasaklanmıştır.

Yasak, Irak Savaşı'nın başladığı 2003 yılına kadar devam etmiştir. Güvenlik Bölgesi yüzünden iki parçaya bölünen Türkmenler, iki ayrı bölgede iki ayrı dram yaşamışlardır. 36. Paralelin altında kalan ve Türkmen nüfusunun çoğunluğunu(% 85) barındıran bölge Bağdat yönetiminde kalmış, bu paralelin üstündeki bölgede varlığını devam ettirmeye çalışan Türkmenler ise, iktidar olduğunu söyleyen, ancak uluslararası zeminde  meşruiyeti ve hukuki statüsü olmayan faşist Kürt yönetiminin insafına terkedilmişlerdir. Burada Türkiye’nin katkılarıyla oluşturulan güvenli bölge, Irak’ın Kuzeyi’nde Özerk bir Kürt oluşumuna sebep olmuştur. Dolayısıyla Türkiye, Kukla Kürt Devleti’ni kucağında büyütmüştür.

Bosna Savaşı sırasında, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından Bosna-Hersek hava sahasındaki askeri uçuşları yasaklayan Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından 1993 yılında 781 no’lu kararı çıkarılmıştır. Ancak bu karar Irak’taki kadar etkili olamamış, Müslümanlar göz göre göre katledilmiştir.

18 Mart 2011’de, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Libya’da Muammer Kaddafi’ye bağlı güçler ile muhalifler arasında devam eden çatışmalarda sivilleri koruma amacıyla uçuşa yasak bölge oluşturulmasına yetki veren, Libya’da derhal ateşkes sağlanması çağrısında bulunan ve rejime yönelik yaptırımların daha da sıkılaştırılmasını ve genişletilmesini öngören karar tasarısını kabul etmiştir. Bu sayede Libya’daki muhalif unsurlar rahat hareket edebilmiştir.

İnsanî yardım koridorutampon bölgenin bir başka çeşidi olarak değerlendirilebilir. Güvenlik sağlanmadan böyle bir koridorun oluşturulması mümkün değildir. İnsani yardım koridorunun güvenliğini Esad güçleri dışında bir kuvvet sağlayabileceğinden bu da yabancı bir barış gücünün Suriye'ye girmesi demek  anlamına gelmektedir. Suriye yönetiminden izin alınmadan koridor açılamayacağı aksi halde bunun savaş ilanından farksız olacağı görüşü uzmanların çoğunluğu tarafından dile getirilmektedir. PKK/PYD/KCK’nın sözünü ettiği ve yaklaşık 180 kilometre uzunluğundaki insani yardım koridoru[3], PYD’nin kontrolünde bulunan Ceylanpınar ilçesinin hemen karşısında yer alan Rasulayn(Serekaniye)’dan Ayn el Arap(Kobani)’ye kadar uzanmaktadır.  Üzerinde çok sayıda köy ve IŞİD’in denetiminde ve koalisyon uçaklarının hedefinde olan Tel Abyad bulunmaktadır. Ancak sınırın Türkiye tarafından bu koridorun açılması ihtimali vardır. Bu da son derece sakıncalıdır. Suriye  yönetimini dikkate almadan insani yardım koridoru açılamaz, yardım kararı uygulanamaz.  

İnsani yardım koridorunun Türkiye tarafından uygulanması mümkün değildir. Ayn el Arap(Kobani)’deki savaş, Suriye iç savaşıdır. PKK/PYD, Suriye Kürtlerini tek başına yönetme hırsıyla Barzani’yle bile iktidarı paylaşmaya karşı çıkmaktadır. Ayn El Arap(Kobani)’ta çarpışan iki terör örgütünden PKK/PYD unsurlarına yardım etmek, Türkiye’nin kendi elleriyle Kürdistan’ın Suriye parçasını oluşturmasına hizmet edecektir. Türkiye’nin herhangi bir terör örgütünü desteklemesi ve Irak’ta, Suriye’de iç savaşlara taraf haline gelmesi onarılamayacak zararlara yol açabilir.Türkiye’nin her iki tarafı da terör örgütü olarak görmesi gerekir.. 

Nitekim Cumhurbaşkanı Erdoğan, Enerji Bakanı Yıldız “bizim için PKK da, IŞİD de aynı”[4]  şeklinde açıklama yapmışlardır. Hükümetten gelen açıklamalarda IŞİD’in ve PKK’nın terör örgütü olduklarının altı çizilmiş, ikisiyle de mücadele edileceği ifade edilmiştir. Ancak bunlar halka atılan hamasi nutuklarda kalmamalı, icraata dönüşmelidir. IŞİD’in Ayn El Arap(Kobani)’ı ele geçirmesi, PKK/PYD kantonlarıyla irtibatı koparacağı için kısa vadede Türkiye’nin çıkarlarına daha uygundur. Daha sonra IŞİD’ın da bir şekilde icabına bakılmalıdır.

Dışişleri ve MİT yetkililerinin PKK’nin Suriye kolunun başında bulunan PKK/PYD’li terörist başı Salih Müslim’le görüşmesinin akıl ve mantık kurallarıyla açıklanması mümkün değildir. Onun da Kandil’deki PKK’lı teröristlerden(Murat Karayılan, Cemil Bayık vb.) hiçbir farkı yoktur. Türkiye’ye girer girmez tutuklanıp hapse atılması gerekir. İngiltere, Fransa, Almanya, ABD gibi demokrasinin beşiği ülkelerde böyle safiyane hareketlerin olması mümkün değildir. Ülkeleri aleyhinde faaliyet gösteren terörist liderler bırakın hapse atılmayı, derhal ortadan kaldırılır.

3. Sığınmacı Sorunu ve Türkiye’ye Etkileri

Ayn el Arap(Kobani)’deki IŞİD-PKK/PYD savaşından kaçan 200 bine yakın Kürt sadece Türkiye’ye sığınabilmiştir. Aynı şekilde onbinlerce Iraklı Yezidi Kürdü de yine Türkiye kamplarda barındırmıştır. Türkiye’nin kabul ettiği Iraklı ve Suriyeli sığınmacı sayısı 2 milyona doğru yaklaşmıştır. Yine de kimseye yaranamamış, PKK “Türkiye Kobani’ye yardım etmiyor” diyerek şehirleri yakıp yıkmaya, eylemler yapmaya başlamıştır. PKK eylemleri IŞİD’ı ve benzer örgütleri daha da güçlendirebilecektir.  Sığınmacıların Türkiye’ye maliyeti, devlet yetkililerinin ifadesiyle 4,5  milyar dolar civarındadır[5]. Buna Suriye ile ticari zararlarımızı da eklersek ülkenin 10 milyar doların üzerinde bir kaybı bulunmaktadır. Suriye’den giren Arap plakalı araçlar memleketin her köşesine durdurulmadan, kontrol edilmeden gidebilmiştir. Ayrıca bu sığınmacılarla birlikte içeriye ne kadar terörist veya Suriye ajanı girdiği bilinmemektedir. Bunların Türkiye’ye sadece kısa vadede değil, orta ve uzun vadede de zararları görülecektir. Hükümet ayrıca Türkiye’nin yeterince işsizi yokmuş gibi, Suriyeli sığınmacılara kimlik vermekten ve istihdam etmekten bahsetmektedir[6]. Türkiye’nin Suriye’de en baştan itibaren BMGK olmasa bile kendi güvenliği açısından bir tampon bölge oluşturması, ya da kendi sınırları içinde oluşturduğu kampların dışına sığınmacıları bırakmaması gerekirdi. Artık Türkiye’nin her köşesinde Suriyeli sığınmacı sorunu vardır.

Bilindiği üzere I. Körfez Savaşı’ndan sonra Saddam’ın zulmünden kaçan  500.000’i aşkın Iraklı Kürt[7]  1991 olayında “sığınmacı”olarak kabul edilmiştir. Sığınmacılarla birlikte PKK’lı teröristler de sınırlarımızdan içeri girmiş, o yıllardan sonra terörist saldırıların yoğunluğu ve sayısal miktarı artmış, karakollar büyük terörist gruplar tarafından baskına uğramaya başlamıştır. Kürt Sığınmacılar, saldırgan,  kural tanımaz, kuldan utanmaz tutumlarıyla, ekili dikili alanlara, hayvanlara, yerleşim alanlarına bir milyar doların üzerinde zarar vermişler, Türkiye’deki yerleşik Kürt unsurlarının bile tepkisini çekmişlerdir[8]. Sosyolojik bir araştırma yapıldığı taktirde, şehirlerde olay çıkaran, etrafı yakıp yıkan PKK/KCK’lı unsurların o dönemden Türkiye’ye yerleşen Kürtlerle bağlantısı tespit edilebilir.

4. Sonuç

IŞİD terör örgütü, Kuzey Irak’ta peşmergeleri vurmaya başlayınca, bu zamana kadar fiili bir harekette bulunmayan  ABD ve müttefikleri, havadan  IŞİD mevzilerini bombalamaya başlamış, Suriye’de PKK’nın Suriye yapılanması olan PYD unsurlarına Ayn El Arap(Kobani)’a saldırınca Suriye’de tampon bölge, güvenli bölge gündeme gelmiştir. Maalesef aynı konu, Telafer, Musul ve Kerkük’te Türkmenler  katledilip göçe zorlanırken söz konusu olmamıştır.

Türkiye Atatürk’ün “Yurtta Sulh, Cihanda Sulh” ilkesi gereği, geçmişten beri komşularıyla iyi ilişkileri ilke edinmiştir. Dış ilişkilerini de buna göre düzenlemiştir. Ancak Suriye politikasında yaptığı yanlışlarla tarafsızlığına gölge düşürmüştür. Türkiye ABD'nin Büyük Ortadoğu projesinin bir parçası olmamalıdır. Suriye ve Irak’ta ülke yönetimlerini hedef alan, görmezden gelen tutumlarından vazgeçmelidir. Dış politikasını komşu ülkelerle barışçı çizgiye oturtmalıdır. PKK/PYD ve IŞİD unsurlarını terörist olarak görmelidir. Ülke topraklarında terörist ya da muhalif unsurların eğitilmesine alet olmamalıdır. Suriye’de PYD’yle işbirliği içine girmemelidir. Eğer uygulanırsa, Tarafsız Bölge’nin kendi güvenliğine tehdit oluşturmaması için gerekli tedbirleri almalıdır. Acilen “çözüm süreci” ne son vermeli, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da PKK hakimiyetindeki şehirlerde devletin yeniden egemen olmasını sağlamalı, halkı terör örgütünün tahakkümünden kurtarmalıdır.

Unutulmamalıdır ki, “ Tarih tekerrürden ibarettir. Eğer ibret alınsaydı hiç Tekerrür eder miydi?”

---

[1]  Yeniçağ, 21 Eylül 2014.

[2]  Yeniçağ, 21 Eylül 2014.

[3]  Türkiye, 07 Ekim 2014.

[4]  Türkiye, 04 Ekim 2014; Radikal, 05 Ekim 2014.

[5]  Hürriyet, 10 Ekim 2014.

[6]  Milliyet, 09 Ekim 2014.

[7] Aralarında 15 ile 80 bin Türkmen olduğu da ifade edilmektedir. Ancak Türkiye bu konuda Kürtlere gösterdiği duyarlılığı Türkmenlere göstermediği için herhangi bir tespit yapmamıştır. Bkz:Suphi Saatçi, Tarihten Günümüze Irak Türkmenleri, Ötüken yay., İstanbul, 2003, s.268-269.

[8] Sığınmacıların net rakamları ve Türkiye’ye maliyeti ile ilgili ayrıntılı bilgi için bkz. Muhteşem Kaynak, Iraklı Sığınmacılar ve Türkiye(1988-1991), Tanmak yay., Ankara, 1992, s.155-157.

http://www.21yyte.org/tr/arastirma/orta-dogu-ve-afrika-arastirmalari-merkezi/2014/10/14/7822/suriyede-tampon-bolge-ve-turkiyenin-guvenligi

Irak Türkleri ( Türkmenleri ) ve Türkiye.., 

BUGÜNLERE NASIL GELDİK..,

Yazar: Dr. İlhan Yılmaz Cömert

Türkmen konusu, Türkiye’de birçok insan tarafından yeterince bilinmeyen ve gereken önemi görmeyen bir görünüm sergilemektedir. Halbuki söz konusu olan 1918 yılından önce aynı devletin sınırları içinde beraber yaşadığımız soydaşımız Irak Türkleri’dir. Türkiye’nin bir zamanlar hüküm sürdüğü, yaklaşık 400 yılı kesintisiz 900 yıl hâkim olduğu, yönettiği topraklarda yaşamaktadırlar. Irak’ta yaşayan Kürtlerin, Asurilerin, Yezidilerin  maruz kaldıkları en küçük sıkıntıyı bile, bütün dünya bilmekte, ancak Irak Türkleri’nin varlığı ve uğradığı katliamlar yeteri kadar bilinmemekte ya da ilgisiz kalınmaktadır.
 Türkmenler, Irak halkının eğitimli ve aydın bölümünü oluşturmaktadır. Araplar ve Kürtlerden sonra Irak’ın üçüncü asli unsurudur. Irak nüfusunun %13’ünü teşkil ederler. Bunun bazı kaynaklara göre % 30’u Şii, % 70’i Sünnidir. Bazı kaynaklar Şiileri %40-%50 olarak da göstermektedir. Türkmenlerin yaşadığı kuzey batıdan güney doğuya kadar uzanan şerit halindeki “Türkmeneli” bölgesi, Kürtler ve Araplar arasında bir tampon bölge niteliğindedir . Bu bölge, Irak’ın kuzey batısında ve Musul’un 70 km. doğusunda bulunan Telafer ve buna bağlı olan köylerden itibaren,  Musul ve çevresindeki yüzlerce köy, Erbil, Altunköprü, Kerkük ve çevresindeki köyler, Tuzhurmatu, Tavuk, Tuzhurmatu ve çevresindeki Bayat köyleri, Kifri, Karatepe, Hanekin, Kızlarbat (Sadiye), Karağan (Celevla) ve çevre köyleri, Şahraban (Miktadiye), Bedre, Kazaniye ve Mendeli gibi il, ilçe, kasaba ve köyler, Türklerin yerleştiği bölge, Kuzey Irak’ın Musul, Erbil, Kerkük ve Diyale illerinin sınırı içinde kalmaktadır. Ayrıca başkent Bağdat’ta 50 bine yakın Türk ailesinin de yaşadığının unutulmaması gerekir.
Türkmenler, varlık ve kimliklerinin ispatlanması konusunda 1918 yılından günümüze kadar uzanan zaman diliminde, Irak Devleti’ne hükmeden değişik antidemokratik güçlerin yürüttükleri baskıcı asimilasyon politikaları nedeniyle büyük güçlükler, sürgünler ve hatta katliamlar yaşamıştır. Buna rağmen Irak Türkleri dilini ve Türklüğünü unutmadan sürdürmeyi başarmıştır. Benzer haksız uygulamalar günümüzde de değişik boyutlarıyla sürmektedir. Türkmenlerin meşru haklarını kazanmalarının engellenmesi için, gerek Arap yönetimleri gerekse yerel Kürt Hükümeti, kontrolleri altındaki bölgelerde değişik oyunlara başvurmaktadır. Irak yönetimleri, biraz da Türkiye’nin pasif tutumundan da istifade ederek, Türkmenlerin birliklerini bozmaya çalışmaktan, onları asimile etmekten geri kalmamışlardır.
Türkmenler Irak’taki diğer toplumlarla etnik ve dini çatışmalara girmemişlerdir. Türkmenler, Irak’ta Arap, Kürt, Asuri ve hatta Yezidiler ile mezhepsel ve milliyetçi çatışmalara da girmemişlerdir. Türkmenler politik mücadelelerinde genelde barış çözümünü seçmişlerdir. Türkmenler, meşru haklarını kazanmak için çaba sarf etmişlerdir. Kültürel dernekler ve sosyal kuruluşlardan oluşan Türkmen hareketi Körfez Savaşı sonrası Kuzey Irak’ta güvenli bölge ilan edildikten sonra açık siyasi faaliyete geçmiş ve Irak muhalefetine üye olmuştur. 24 Nisan 1995’te partiler arası anlaşma gereğince Irak Türkmen Cephesi(ITC) kurulmuştur. Barzani ve Talabani, uygulamalarıyla Saddam Hüseyin’den daha gaddar olduklarını göstermişlerdir. Barzani, yönetimindeki Güvenlik bölgesinde 1996, 1998 ve 2000 yıllarında Irak Türkmen Cephesi(ITC)’ne yaptığı saldırılarla, tutuklamalarla, insan hakları ihlalleriyle bunu kanıtlamıştır. Talabani ise daha politik şekilde davranmış, bu tür uygulamaları el altından yapmış, ikiyüzlü politikası ve siyasi dansözlüğüyle ustaca gizlemiştir. Türkmenlere haklarının verilmemesi durumu, Irak’ın işgal edilmesinden sonra da ABD tarafından sürdürülmüştür. Irak Türkleri, ABD’nin işgali sonrasındaIrak’tan dışlanarak asimile edilmek istenmiş, Türk şehri Kerkük, Barzani ve Talabani’ye bağlı kuvvetlerce işgal edilerek bölgeyeçok büyük miktarda Kürt nüfusu kaydırılmıştır. Telafer’de ve diğer Türkmen bölgelerinde de aynı şey yapılmıştır. Türkiye, kırmızı çizgileri ihlal edildiği halde buna seyirci kalmıştır.
Irak’ın kuzeyinde oluşan kukla devlet,Türkiye’nin kucağında büyütülmüştür. Türkiye, Türkmenler yerine Kürtleri destekleyerek, Kürt Bölgesinin zenginleşmesini ve gelişmesini sağlamıştır. Türkmenlerin Kürtler tarafından asimile edilmesine, katledilmesine duyarsız kalmıştır. Unutulmamalıdır ki, güneydoğu Türkiye’nin hassas bölgesidir, yumuşak karnıdır. Oluşabilecek Kürt devletinin kuzeyi de Türkiye topraklarının bir bölümünü içine alacaktır. ABD’nin desteğiyle Irak Hükümeti’nde önemli makamları işgal eden Kürtler, işgalden sonraki süreçtekendi bağımsızlıklarını sağlayacak yolda süratle ilerlemişlerdir. Irak’ın kuzeyinde bir “Kürdistan” bölge­si kurulmuş, Türkmen bölgesi yok sayılmış ve Kürdistan’ın bir parçası gibi görülmüştür.Kürtler, %15-18 olan nüfuslarıyla   orantılı olmayan haklar elde etmişlerdir. Barzani ve Talabani’ye bağlı milisler, Türkmen yerleşim bölgelerinde, terör havası estirmiştir. Türkmen liderleri, Kürtler, Araplar ve diğer karanlık odaklar tarafından tertiplenen suikastlerle katledilmiştir. Türkiye’nin Irak’taki gelişmelere Barzani petrolü kadar ilgi göstermemesinin bir neticesi olarak yaşanan bu hâdiselerin son bulması için, yine Türkiye’nin iradesini ortaya koyması gerekmektedir.
Türkmen toplumuna iki seçenek kalmaktadır; ya Kürt yönetimi altı­na girmeye ve yok olmayı kabullenecektir; ya da Kürt yönetimini reddedip ayrı bir Türkmen bölgesi kurulması için çalışacaktır. Kürt yönetimi altında Türkmene hayat hakkı tanınmayacaktır. Çünkü Kürt grup­ların icraatları ortadadır. Türkmen bölgesine peşmergenin gelişi ile Türkmen toplumu zaman içinde asimilasyona uğrayacak; sağlam kalabilenler de Kürtleşecektir. Değişik tezgâhlarla Şii ve Sünni Türkmenler birbirine düşürülmüştür. Peşmergelerin Türkmenlere saldırıları, ırkçı saldırılardır ve gelecekte neler olabileceğinin de birer göstergesi olduğundan oldukça endişe vericidir.

Irak’ta Irak Kürdistan Demokratik Partisi ve Irak Kürdistan Yurtse­verler Birliği tarafından kışkırtılan ve diğer Kürt partileri tarafından da destek gören tehlikeli bir ırkçı milliyetçilik gelişmiş ve günden güne tehlikeli bir boyut kazanmaktadır. Bu oluşum,  bölgede Kürtten başkasına yaşam hakkı tanımamaktadır. Faşist zihniyetli, ırkçı, acımasız, Kürtçülüğe göre, Kürdistan’da Kürt olmayanın yaşama şansı yoktur. Hayatını ilkel şekilde dağlarda yaşamış, dağ kanunlarıyla elinde silahla büyümüş peşmerge için insan hayatının hiçbir değeri yoktur. Saddam zamanında bölgeye yerleştirildiği söylenen Arap­lar, Kürt bölgesinden tehditle kovulup, yerlerine Kürtler yerleştirilmiş, karşı çıkanlar öldürülmüş, etnik temizlik yapılmıştır. Sonra sıra Türkmenlere de gelmiş, Türkmenler, Kürtlerin hâkimiyeti altına alınmış, evlerini, yurtlarını kaybetmiş, baskı altına alınmış, tutuklanmış ve katledilmiştirler. Kürtler, Türkmenler üzerinde etkili olabileceğini değerlendirdikleri Türkmen liderleri İsrail taktiğiyle kalleşçe birer birer şehit etmişlerdir.

Terör örgütü Irak-Şam İslam Devleti(IŞID) tarafından 10 Haziran 2014 tarihinde Kuzey Irak’ta başlatılan ve halen devam etmekte olan insanlık dışı operasyonlarda  katliamlara uğrayan, tecavüz edilen, göçe zorlanan ve yurtlarından olan Türkmenler, çok güç durumdadırlar. Binlercesi Türk sınırına doğru kaçmış, Türkiye’nin Arap ya da Yezidi olmadıkları için sınırı kapatması üzerine Kürt ve Şii bölgesine sığınmaya çalışmış, açlık, susuzluk ve salgın hastalıklardan çöllerde perişan olmuştur. Türkmenlerin içinde bulunduğu bu trajik durum karşısında maalesef Türkiye sadece insani yardım açısından meseleye bakmış, Kızılay yardım tırlarını göndermiştir. Oysa, ABD, İran ve bazı Avrupa ülkeleri, Kürtlere IŞID’a karşı kendilerini savunmaları için silah göndermiş, ABD uçakları IŞID mevzilerini bombalayarak, Kürtlerin bölgeyi işgaline zemin hazırlamıştır. Türkiye, soydaşlarının katledilmesine her zaman olduğu gibi seyirci kalmıştır. Suriye’deki muhaliflere yardım eden Türk hükümeti, Türkmenlerin kendilerini savunmak için silah istemelerine tepki göstermiştir.

IŞID denilen ne idiğü belirsiz oluşum Kürtlerle danışıklı dövüş yapıyormuş gibi Türkmen yerleşim bölgelerinde katliamlar yaparak, peşmergenin Musul-Kerkük bölgesini işgaline zemin hazırlamıştır. Türkiye, Musul ve Kerkük’ün Kürtler tarafından işgal edilmesine ses çıkarmamıştır.
Türkmenler açısından bu sistemde adil olarak yer alabilmek için en önemli konu, Türkmenlerin milli birlik ve beraberliklerinin sağlanarak, bir çatı altında tek yumruk, tek yürek ve tek ses olarak temsil edilebilmeleridir. Türkmenlerin Irak ulusları arasında ve eğer kalırsa Irak devlet yapısında hak ettikleri yeri alabilmelerinin yegâne şartı bu milli birliğin sağlanması ve mücadelenin örgütlü şekilde sürdürülmesidir.

Yaşanan trajedinin tüm boyutları ile incelenip çözüm yollarının aranması hususu herkesten önce Türkmenlere düşmektedir. Bu konuda Ankara’ya güvenmemelidir. Türkmeneli bölgesinin şu anki sorunu ile ilgili olarak güvenlik meselesinin yanında siyasi boyutunun da dikkate alınarak bu yönde uluslararası ve BM nezdinde bir çalışmanın başlatılması gereklidir.  Bu da ancak Türkmenler arasında özellikle stratejik konularda bir plan ve program dahilinde söylem birliğinin var olmasının yanı sıra Türkmen temsilcileri arasında mutlaka bir uzlaşmanın sağlanması ile hayata geçirilebilir.

Ortadoğu’da silahlı gücü olmayan siyasi hareketlerin başarıya ulaşması mümkün değildir. Kürtler ve Arapların durumu buna örnektir. Kürtler, üzerine çöreklendikleri Türkmen topraklarını bir daha geri vermeyeceklerdir. Bu nedenle, Türkmen sorununun bir milli direniş hareketine dö­nüşmekten başka çaresi yoktur Irak’ın üçüncü asli unsuru olan Türkmenler, hassasiyetlerinin üstesinden gelerek,  bir milli direniş hareketini hakkıyla örgütleyip başarıya götürmek zorundadır.  Bu hedefe ulaşmak için Irak Türkmen Cephesi her bakımdan donanımlı hale getirilmeli, meşakkatli ve uzun süreli bir milli mücadeleyi yürütebilecek güce kavuşmalıdır. Cephe Başkanı Erşad Salihi bumu yapabilecek kabiliyettedir. Öncelikle cephe içindeki çürük elmaları temizlemelidir. Türkmen çıkarları doğrultusunda politika üretmelidir. Türkmenler, Kürtlerle olan mücadelelerinde çıkarları gereği, Araplarla ve Şiilerle geçici itttifaklar  yapabilirler. Türk hükümeti yardım etmese bile Türkiye’de kamuoyu oluşturularak, Türk halkından parasal destek temin edilebilir. Üzülerek ifade etmek gerekir ki, Irak Türkmen kuruluşlarına verilen parasal destek, Gazze’ye yapılan yardımın yanında devede kulak bile değildir.
Bağdat'ın 180 km kuzeyinde, Kerkük'ün ise güneyindeki 20.000 nüfuslu küçük Şii Türkmen kasabası Amirli iki aydır, çevrelerindeki bütün köy ve kasabaları ele geçiren IŞİD milislerinin kuşatması altındadır. Elektrikleri kesik, ellerindeki ilaç ve gıda stokları da tükenmeye yüz tutmuş durumdadır. Maalesef, Şengal dağlarında mahsur kalan Yezidileri kurtarmak için yapılan operasyonlar benzeri, Batı ülkelerinin de katıldığı bir yardım harekatı Türkmenler için gündemde değildir. Amirli halkı da dünyanın kendilerine sırt çevirdiğini düşünmektedir. Ancak kendi oluşturdukları silahlı savunma gücü sayesinde iki aydır IŞID saldırılarına kahramanca göğüs gerebilmektedirler. Bu da Türkmen silahlı gücünün oluşturulmasının önemini ortaya koymaktadır.

Son yıllarda Türk dışişleri tarafından rafa kaldırılan Türk dış politikasının da uzun yılar esasını teşkil eden “Kürtlere tanınan haklar aynen Türk­menlere de tanınmalıdır” ilkesi Türkmen Mücadelesi için düstur olmalıdır. Kürtler Irak’ın asli unsuru sayılıyorsa Türk­menler de asli unsur sayılmalıdır. Irak’ta Kürtçe resmi dil oluyorsa Türkçe de resmi dil olmalı ve bir Kürt bölgesi kuruluyorsa bir Türkmen bölgesi de kurulmalıdır. Kürtler nasıl yıllardır Kürdistan için düşmanlıklarını bile unutup bir araya gelebiliyorsa Türkmenler için de “Türkmeneli”ni kurmak, bütünleştirici bir “Kızıl Elma” olmalıdır.

   Türkmenlerin hedeflerini gerçekleştirmek için Türkiye’nin de destek vermesi gerekir. Irak’ta Kürtler ile Türkmenler arasında eşitlik bozulduğuna göre, Türkmenlere eşitlik istemek Türkiye için bir hak haline gelmiştir. Türkiye, Gazze için nasıl tepki gösteriyorsa, Irak ve Suriye’deki Türkler için de aynı tepkiyi göstermelidir.

Irak’ın her geçen gün biraz daha “kaos”a doğru kayması, Ortadoğu coğrafyasının tamamını etkileme potansiyeline sahiptir. Bu gelişmelerden en çok etkilenecek ülkelerin başında gelmesine rağmen, Türkiye’nin Irak’la ilgisi göstermesi gereken seviyenin altındadır. Türkiye “ Kürdistan ”ı desteklerse, yumuşak karnına zehirli hançeri kendi elleriyle saplamış olur. 

Türkiye, Irak, ABD, AB, BM, ve yerel Kürt yönetimi başta olmak üzere tüm dünyaya,  Irak’ta, Türkmenlere tam eşitlik sağlamayan bir dü­zenlemeyi tanımayacağını, bu haksızlığın giderilmesini, dü­zeltilmesini talep edeceğini ve bu haklı talebinden hiç vazgeçme­yeceğini, bütün bunların gerçekleşmediği durumda Türkmenler direnişe geçerse, Türkiye’nin onlara her açıdan destek olacağını anlatması gerekmektedir. Türkmenlerin ikinci sınıf Irak vatandaşı durumuna düşü­rülmesini, Kürt yönetimine terk edilmesini ne Türkiye, ne de Türkmenlerin kabul edemeyeceğini,  böylesine büyük bir haksızlığın demok­rasiye de, insan haklarına da aykırı olduğunu üstüne basa basa vurgulamalıdır. Irak genelinde Kürtlerin, IŞID’ın sindirme ve zorla göç ettirme operasyonuna engel olunmalı ve Türk beldelerine Kürt göçleri olabildiğince engellenmelidir.

Salt Irak’ın toprak bütünlüğüne dayalı bir dış politikanın geçerli olmadığı ortaya çıkmıştır. Irak göz göre göre parçalanmaktadır. Eğer Irak parçalanırsa, önemli olan Türkiye’nin toprak bütünlüğü ve Türkmenlerin güvenli bir bölgede yaşamasını temin etmektir. Irak’ın parçalanması durumunda Türkiye’nin elinde bulunan en önemli kozlardan biri de Musul eyaleti üzerinde taşıdığı tarihî haklarıdır. Bilindiği gibi Musul eyaleti, 5 Haziran 1926 tarihli Ankara Antlaşması’na göre Irak’a bırakılmıştır. Bunun bir diğer anlamı da şudur: Irak parçalandığı takdirde Ankara Anlaşması’nın hükmü sona erecek ve Kuzey Irak bölgesinin eski adı olan Musul eyaleti tekrar eski sahibine iade edilecektir. Bu yüzden Türkiye, bu bölge üzerinde tasarruf hakkına sahiptir. Daha açık bir ifade ile Türkiye’nin bilgisi ve onayı olmadan, Irak’ın kuzeyinde yeni yapılanmaya gidilmesine izin verilmemesi gerekmektedir. 

Bu hususta Türk siyaset bilimcilerinin, Ankara Anlaşması’nı yeniden yorumlayarak, Türk dış politikasının bilgisine ve gündemine sunmaları gerekir.

Türkiye Telafer-Kerkük hattını tutar ve geliştirip kuvvetlendirebilirse Kürdistan projesinin gerçekleşmesi büyük ölçüde engellenebilir. Engellenemediği durumda Kürdistan’ı jeopolitik olarak dengeleyecek bağımsız bir Türkmeneli devletinin alt yapısı kurulmuş olacaktır. Ovaköy sınır kapısının açılması ve kontrolün Türkmenlerde olması Telaferi ekonomik olarak destekleyecektir.

Türkiye, Türkmen milli direnişine tam destek vermelidir. 
Çünkü Türkmenlerin Kürtlerle eşit duruma gelmesi ve Kerkük-Telafer hattında bir Türkmen bölgesi kurulması, Türkiye’nin güvenliği bakımından da önem taşımaktadır. Türkmen sorunu, bir bakıma Türkiye’nin gü­venlik sorunudur. Türkmenler ve Türkmen bölgesi, Irak’ın kuze­yinde Kürt grupları dengeleyebilecek tir.

Türkmenler, Türkiye Cumhuriyeti’nin geleceğini etkileyebilecek bir faktördür. Türkmenlerin ayakta kalabilmesi için de, Kerkük, Telafer başta olmak üzere, diğer Türkmen şehirlerinin Türklüğünün korunması gerekmektedir. Türkmenlerin siyasî, kültürel ve fiziki olarak yok edilmesi gerçekleşirse, Türkiye’nin güneyinde Irak ve Suriye topraklarını içine alan Güney Kürdistan, maalesef Kuzeyi de bir gün topraklarına katabilecektir.

Son yıllarda Türkiye’nin Irak Türklerine desteğinde oldukça belirgin bir azalma  olmuştur. Türk Dışişleri Bakanlığı,  ITC ve Türkmen partilerini Ortadoğu ile ilgili düzenlediği toplantılardan dışlamış, ITC bürolarının sayısı azaltılmıştır.  Türk hükümeti, ITC’nin ve mevcut başkanının milliyetçi politikasından rahatsızdır. Ankara, Şii Türklerle “İran ilgilensin” diyerek ilgilenmemekte, ITC’nin politikasını Sünni Arap eksenli bir politikaya dayandırmak istemekte, ITC’yi Kürtler ve Araplarla işbirliği yapmaya zorlamaktadır Unutulmamalıdır ki, Türkiye’nin bölgedeki tek dostu, Türkmenlerdir. Ortadoğu’da yürütülen stratejinin en önemli belirleyicileri etnik ve dinî faktörlerdir. ABD, Irak’ı şekillendirmek için etnik ve dinî gruplarla işbirliği yapmıştır. Çünkü bölgenin gerçeği budur. Türkiye, konumu itibarı ile bölge üzerinde büyük bir etkinliğe sahiptir, fakat bunu yeterince kullanamamıştır. Ankara, sadece Gazze ve Suriye’deki Arapların değil, bölgedeki tüm Türkmenlerin haklarının korunması için gerekli uluslararası girişimleri ısrarla sürdürmelidir. Türkiye’nin Türkmen konusuna daha fazla önem vermesi, haklarının garanti altına alınmasını sağlaması, milli mücadelelerini desteklemesi gerekmektedir.

Türkiye’nin desteği olsun ya da olmasın Türkmenlerin haklı mücadelelerini sürdürmeleri gerekir. Çünkü bu onların var olma mücadelesidir, milli davasıdır.

http://www.21yyte.org/tr/arastirma/irak/2014/08/27/7749/irak-turkleriturkmenler-ve-turkiye



..

Irak Türkmen Cephesi Başkanı Erşat Salihinin Haklı Haykırışları ve Türkiye’nin Tutumu

Irak Türkmen Cephesi Başkanı Erşat Salihinin Haklı Haykırışları ve Türkiye’nin Tutumu

Yazar: Dr. İlhan Yılmaz Cömert

https://www.youtube.com/watch?v=-WTYl2ivwYU

Suriye’de olduğu gibi Irak´ta da meydana gelen güvenlik olayları ve çıkan çatışmalardan en çok Türkmenler zarar görmektedir. Irak’ta yaşayan Kürtler, Asuriler,  Araplar ve Yezidilerin maruz kaldıkları en küçük sıkıntıyı bile Türk ve dünya kamuoyu bilmekte, ancak Türkmenlere karşı kayıtsız kalınmaktadır. Bu konuda, Irak Türkmen Cephesi(ITC) Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşat Salihi’nin haklı haykırışlarına kulak vermek gerekir. Bunlar sırasıyla ifade edilmeye çalışılacaktır.

Türkmenlere yönelik sistematik saldırılar ve suikastlar yapılmakta, uluslararası toplum bunu görmezden gelmektedir.

Kerkük Kentine bağlı nüfusunun tamamı Türkmen olan Beşir köyü iki yıldan beri IŞİD işgali altındadır. Irak hükümeti, koalisyon güçleri ve BM bu duruma duyarsız kalmaktadır.

Terör örgütü IŞİD, Irak’ın Kerkük kentine bağlı ve 40 bin civarında Türkmen’in yaşadığı Tazehurmatu kasabasına yoğun füze saldırıları yapmaktadır. Geçtiğimiz Şubat ayında 147 füze kasabayı hedef almıştır. Sadece 8-9 Mart tarihlerinde 40’ın üzerinde kimyasal gaz (klor, hardal) içeren füze kasabaya düşmüştür^[i]. Gaz saldırısı sonucunda 3 yaşında bir çocuk ölmüş, 670 Türkmen yaralanmıştır.[ii] Kasabayı savunan en büyük silahlı güç Şii Türkmenlerden oluşan Haşdi Şaabi(Halk Yığını) güçleridir. Bunun yanında diğer gönüllü Türkmen silahlı unsurları da bulunmaktadır.

Yine Tuzhurmatu ilçesinde Türkmenlerin aleyhine “demografik değişim” girişimleri yapılmış, aynı amaçla Musul’un batısındaki Telafer bölgesindeki Türkmenler, güneydeki Kerbela ve Necef kentlerine göç etmeye zorlanmışlardır.

IŞİD saldırıları sonucunda coğrafi anlamda Türkmenler kendi yerlerinden olmuş, mezhepsel olarak da ikiye bölünmüşlerdir. Salihi, IŞİD’in Musul kentini ele geçirdiği Haziran 2014’ten bu yana 200 bin Türkmen ailenin yerinden edildiğini, bunlardan 60 bininin Türkiye’ye sığındığını, açıklamıştır^[iii]. Irak’ta yerlerinden edilen Türkmenler, Kerkük, Kerbela ve Necef’e gitmişlerdir. Bir bölümü de Türkiye Cumhuriyeti tarafından Irak’ta ve Türkiye’de kurulan kamplarda yaşamaktadırlar[iv]. Kamplar yetersiz olduğu için göç eden Türkmenler, çoğunlukla okul, cami gibi kamuya ait binalarda kalmakta, oldukça kötü koşullarda, salgın hastalık, açlık ve sefaletle boğuşmaktadırlar^[v]. Yine Salihi’nin ifadelerine göre, 500’ün üzerinde Türkmen kadını ve kızı IŞİD tarafından kaçırılmış, 500’den fazla Türkmen erkeği çatışmalarda şehit olmuştur. Türkmenlerin içinde bulunduğu bu trajik durum karşısında Irak yönetimi ve Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) tamamen duyarsız kalmıştır.

Tuzhurmatu yakınlarında konuşlanan Şii Türkmen Haşdi Şaabi milislerine 12 Kasım 2015  tarihinde peşmergelerin ateş açması üzerine başlayan  ve Aralık 2015 sonrası zirveye çıkan olaylar bütün ilçeye yayılmış, ortam iyice gerilmiştir[vi]. İlçe adeta patlamaya hazır bir bomba gibidir.

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi(IKBY), IŞİD’a karşı savunma tedbiri bahanesiyle, hendekler kazmaktadır. Hendekler, Kuzeybatıdaki Suriye sınırında bulunan Rabia’dan başlamakta ve 400 kilometre uzanarak güneydoğudaki İran sınırında bulunan Hanekin’de sona ermekte, Türkmenleri ikiye bölmektedir. Türkmenler, bunu endişe ile karşılamakta, Kürtlerin bağımsızlık sınırının ön hazırlığı olarak yorumlamaktadır[vii]. Irak yönetimi, bu konuda gerekli hassasiyeti göstermemektedir.

Kürtler tarafından demografik yapısı değiştirilen Kerkük, özel bir statüye sahip olmalıdır. Türkiye ve Türkmenler açısından stratejik bir öneme sahip olan Telafer’in Türklüğü korunmalıdır.

IŞİD saldırıları “Türkmenleri kendisinden başka hiçbir silahlı gücün savunamayacağını” ortaya çıkarmıştır. ITC tarafından Türkmenlerden silahlı unsurlar oluşturulmuştur. Irak hükümetinden bu konuda yasal izinler alınmaya çalışılmaktadır. Ancak Kürtler de Türkmenlerin silahlanmasını istememektedir.

Irak parçalanırsa,  bundan en zararlı çıkan Türkmenler olacaktır. Çünkü Şiiler güneyde, Kürtler kuzeyde ve Sünniler orta bölümdedir. Türkmenler ise diğer unsurlara göre daha dağınık durumdadır.  

ITC Başkanı Salihi, Türkmen davasına büyük katkıları olan bu uğurda şehit vermiş bir ailenin mensubudur. Çocukluk yıllarından itibaren “Türkmen Milli Hareketi’’ içinde olmuş, bu nedenle Saddam döneminde 9 yıl hapis yatmıştır. 2011 yılından itibaren Irak Türkmen Cephesi’nin başkanlığını yürütmekte, milliyetçi, cesur, özverili ve fedakâr tavırlarıyla bilinmektedir. Türkmenlerin haklarını korumak için, her fırsatta gerekli girişimlerde bulunmaktadır.

Türkiye, insani yardım açısından elinden geleni yapmaya çalışmış, Irak’ta ve Türkiye’de yüzlerce insan barındıran kamplar yapmış, tırlar dolusu yardım malzemesi göndermiştir. Ancak 2004 yılından itibaren takip ettiği “eşitlikçi” politika gereği, bunu sadece Türkmenler için değil, Irak’taki tüm etnik unsurlar için yapmaktadır.  

Hatta Suriyeli 2,7 milyon sığınmacı için çok daha fazlasını yapmıştır. Dolayısıyla Türkmenlere verilen destek oldukça yetersiz kalmaktadır. Türkmenlerin insani yardım yanında uluslararası desteğe, parasal güce, silaha ve askeri eğitime ihtiyacı vardır. Ancak bunlar olursa siyaseten daha güçlü olabilirler.  Ankara, bu konuda daha etkin rol oynamalıdır.

Türkmenler arasına nifak sokarak Şii-Sünni çatışması çıkarmak, en sıkıntılı konulardan biridir. Türkiye, sorunlu Türkmen aşiretleri arasında anlaşma sağlamalıdır.  Şii Türkmenleri İran’ın, Sünni Türkmenleri de Sünni Araplar ve Kürtlerin insafına bırakmamalıdır. Türkmenleri mezhepsel olarak ayırmadan bir bütün halinde desteklemelidir. Türkiye’nin bekası açısından da bu destek önemlidir.

Irak’ta,  her etnik unsurun arkasında destekleyen ülke veya ülkeler vardır. Ancak Irak Türklerinin(Türkmenlerinin) Türkiye’den başka kimsesi yoktur.

21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü internet sitesinde yer alan yazılar, sadece yazarlarının görüş ve değerlendirmelerini yansıtmakta olup, bunların sitemizde yayınlanması, 21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü tarafından tümüyle veya kısmen benimsendikleri veya ‘Enstitünün’ kurumsal görüşünü yansıttıkları şeklinde alınamaz.

---

[i] Sözcü, Turgut Erat, “Türkmenlere Kimyasal Saldırı”, 10 Mart 2016.

[ii] “Erşet Salihi: Türkmenlere Soykırım Yapılıyor”, 12 Mart 2016,
http://www.sozcu.com.tr/2016/dunya/erset-salihi-turkmenlere-soykirim-yapiliyor-1133799/.

[iii] Salihi: Irak'ta 200 bin Türkmen aile göç ettirildi”, 28 Temmuz 2015,
http://www.aljazeera.com.tr/haber/salihi-irakta-200-bin-turkmen-aile-goc-ettirildi

[iv].“Telafer'in Sessiz Sürgünleri”,Can Hasasu, 5 Mar 2015, http://www.aljazeera.com.tr/al-jazeera-ozel/telaferin-sessiz-surgunleri

[v] Yeni Şafak, 21 Ağustos 2016.

[vi] “Tuzhurmatu Sokak Sokak Bölünüyor”, 10 Mart 2016,
http://www.gazetevatan.com/tuzhurmatu-sokak-sokak-bolunuyor-923270-dunya/,

[vii] “ Barzani, Bağımsızlık İçin Hendek Kazıyor ”,12 Ocak 2016,
http://www.yenicaggazetesi.com.tr/barzani-bagimsizlik-icin-hendek-kaziyor-128962h.htm

http://www.21yyte.org/tr/arastirma/orta-dogu-ve-afrika-arastirmalari-merkezi/2016/03/23/8430/irak-turkmen-cephesi-baskani-ersat-salihinin-hakli-haykirislari-ve-turkiyenin-tutumu

Fırat Kalkanı Harekâtı ve Suriye Türkleri

Yazar: Dr. İlhan Yılmaz Cömert

16 Eylül 2016 Cuma

Suriye’de 2011’de Arap Baharının etkisiyle meydana gelen karışıklık ortamı çeşitli terör örgütlerine de zemin hazırlamıştır. 

IŞİD (DAEŞ) terör örgütü, ülkenin önemli bir bölümünü,

—Irak’ta olduğu gibi

—Kontrolü altına almıştır. 

Bu arada, terör örgütü PKK’nın Suriye kolu PYD ve onun silahlı unsuru olan YPG, Suriye’nin kuzeyinde önemli kazanımlar elde etmiş ve Türkiye’yi güneyden tehdit eder hale gelmiştir. 

_Türkiye, 24 Ağustos’ta IŞİD ve PYD/PKK terör örgütlerine karşı sınır güvenliğini sağlamak maksadıyla, ÖSO (Özgür Suriye Ordusu) unsurları ile birlikte ‘Fırat Kalkanı Harekâtı’nı başlatmıştır. Uluslararası hukuka uygun olarak gerçekleştirilen harekâtın hedefinin, sınırımızın güneyinde Fırat’tan batıya doğru 90 km. genişliğinde, 40-45 km. derinliğindeki alanı kontrol altına almak olduğu değerlendirilmektedir. Halen, TSK desteğindeki ÖSO güçleri Türkiye-Suriye sınırının güneyinde, Azez-Cerablus arasındaki bir şeridi tamamen kontrol altına almıştır. Türkiye, Cerablus’un ardından ‘ Çobanbey ’ cephesini de açarak ÖSO’nun ilerlemesini desteklemektedir.

Suriye’deki çatışma ortamının uzaması, bu ülkedeki önemli Türk (Türkmen) varlığını da ortaya çıkarmıştır. ‘Türkmen’deyimi, geniş ve bilindiği anlam­ıyla batıya göç eden Türkleri, yani Oğuzları, ayrıca İslâmiyet’i kabul eden Türkleri ifade eder. Türkmenler, yüzyıllardır Suriye topraklarında yaşamaktadırlar. Ancak Suriye’de 3,5 milyon civarındaki nüfuslarıyla ikinci büyük etnik unsuru oluşturan Türkmenler, ‘Türkmen’ olarak Türk ve Dünya kamuoyunun ilgisini çok fazla çek(e)memektedirler. Fırat Kalkanı Harekâtı ile adını duyduğumuz Çobanbey de Suriye’de Türklerin yoğun olarak yaşadığı yerlerden biridir. IŞİD terör örgütü, 27 Temmuz 2014’te, ÖSO saflarında savaşırken esir aldığı 23 Türkmen askerini Çobanbey kasaba meydanında katletmişti.

IŞİD, PYD/PKK ve Şam yönetimi tarafından Türkmen bölgelerinde yapılan katliamlar günümüze kadar devam etmiştir. Suriye’deki iç savaşın en büyük mağduru Türkmenler olmuştur. Her şeyden önce Türk oluşları, coğrafi olarak dağınık halde bulunmaları, toplumsal, siyasal ve askeri örgütlenmelerinin çok yeni oluşu, Türkiye’nin sınırlı desteği hariç tutulursa, dış destekten yoksun olmaları, Suriye Türklerini ‘ortak’ hedef haline getirmiştir 2011 yılında Suriye’de ayaklanmalar başladıktan sonra Türkmenler tarafsız kalmaya çalışmışlardır. Esad yönetimi, Türkiye ile gerilen ilişkiler nedeniyle Türkmenlerin üstüne gelmeye başlayınca muhalefete kaymışlardır. Ancak muhalif gruplar arasında yer almalarına rağmen, muhalefetten ve muhalefeti destekleyen dış güçlerden yeterli desteği görememişlerdir. 

     Halen Fırat Kalkanı Harekâtı kapsamında, ÖSO unsurları içinde ve onlarla birlikte hareket eden Türkmen Tugayları bulunmaktadır. Ancak sayıları ve etkinliği artırılmalıdır.Suriye Türklerini Türkiye dışında çıkarsız olarak dinleyecek ve anlayacak başka bir ülke mevcut değildir. Türkiye’nin bu bölgede yaşayan Türk toplumunun karşılaşabileceği tehlikelere karşı tedbir alması açısından da Fırat Kalkanı Harekâtı önemlidir. Suriye’nin kuzeyinin Türkmenlerin çoğunlukta olduğu silahlı unsurlar tarafından kontrol edilmesi, Türkiye’nin sınır güvenliği bakımından kaçınılmazdır.

Türkiye’nin PKK terör örgütü ile mücadelesi açısından Suriye sınırımızın güneyinin tamamının IŞİD-PKK/PYD’den temizlenmesi hedef alınmalı, Fırat’ın Batısı-Afrin hattı dâhil kontrol edildikten sonra, harekât Fırat’ın doğusunu da kapsamalıdır. ABD, PYD/PKK unsurlarını Özel Kuvvet elemanları, silah, mühimmat ve hava unsurları ile desteklemektedir. Benzer şekilde muhalif unsurlara destek sağlamak suretiyle harekât başarılı olabilir. İran, Irak ve Şam Yönetimi’nin de desteğinin alınması önemlidir. Çünkü dört parçalı Kürdistan projesi bu ülkelerin toprak bütünlüğünü de etkilemektedir.

Türkiye, aktif bir Suriye politikasıyla hem soydaşlarına karşı vefa borcunu ödeyecek ve hem de kendi varlığını tehdit edebilecek olan siyasî oluşumları engelleyebilecektir.

21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü internet sitesinde yer alan yazılar, sadece yazarlarının görüş ve değerlendirmelerini yansıtmakta olup, bunların sitemizde yayınlanması, 21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü tarafından tümüyle veya kısmen benimsendikleri veya ‘Enstitünün’ kurumsal görüşünü yansıttıkları şeklinde alınamaz.

http://www.21yyte.org/tr/arastirma/orta-dogu-ve-afrika-arastirmalari-merkezi/2016/09/16/8500/firat-kalkani-harekti-ve-suriye-turkleri