17 ARALIK OPERASYONU BAKANLAR FEZLEKESİ - BÖLÜM 12

17 ARALIK OPERASYONU BAKANLAR FEZLEKESİ - BÖLÜM 12

SİSTEMİN AMACI (Sisteme Duyulan İhtiyaç)

Rıza SARRAF liderliğindeki örgütün kurduğu sistemin amacının “İran’a uygulanan ambargoyu aşarak nakdi para ihtiyacını karşılamak” olduğu, şahısların bu sistemle komisyon kazandığı anlaşılmıştır.İran, mali ve finansal işlemlerde markaj altına alındığından ve sert ekonomik ambargolara maruz kaldığından ötürü, Dolar cinsinden ihracat ve ithalat ödemelerinekapalı olduğundan ve bu tıkanıklığı sebebiyle de iç piyasada likit problemi yaşaması muhtemel bir ülkedir.Ambargo altındaki bir ekonomide, likitkıtlığı, ekonomik hayatı etkileyebilir.Şahısların,İran’ın, diğer ülkelerde bulunan paralarını, uluslararsı bir döngü ile, Türkiye’den (veya Dubai’den) Euro cinsinden nakde veya fiziki altına dönüştürerek İran’a sokulmasını sağladığı anlaşılmıştır.
Diğeryandan basında yer alan haberlerde İran’ın bu şekilde komisyoncular kullanması farklı sebeplere dayandırılmaktadır. Bunlar;
• Nükleer programı nedeniyle maruz kaldığı yaptırımları aşmak veya
• İran’nın muhtemel bir savaş girişimine karşın altın stoklamasıdır.
Soruşturmamızda bu ikinci husus ile ilgili herhangi bir tespit bulunmamaktadır.

ÇÖZÜM ŞEKLİ

Yapılan teknik takip çalışmalarında şüphelilerin, İran’a uygulanan ambargoyu aşmak ve İran’ın parasını hesaplardan döndürerek elle tutulur değere çevirme işlemleri için birkaç sistem kurguladıkları belirlenmiştir. Buna göre;
1. İran Merkez Bankası’nın bir İran Bankasından (mesela Sermaye Bank’tan) nakit Tümen alması karşılığında  İran Merkez Bankasının Halk Bank’ta bulunan hesabındaki TL/Euro cinsindeki para, İran bankasının (mesela Sermaye Bank’ın) yine Halk Bank’taki hesabına aktarılır. Daha sonra, bu parabu hesaptan Rıza SARRAF’a ait firmalarınyine Halk Bank’taki hesabına, İran’daki bir firma veya bankanın yan kuruluşu olan döviz işletmecilerinin İran Bankasına (mesela Sermaye Bank’a)nakit tümen yatırırp imtiyazlı kurdan Euro/TL alması (hesaba alması) karşılığında aktarılır. Bu durumda artık İran’ın Türkiye’deki parası Rıza SARRAF’ın Halk Bank hesabına gelmiş, İran’daki firmanın da ilgili İran bankasında Euro/TL’si bulunmaktadır. Bunun karşılığında da Türkiye’den altın satın alınarak İran’a/Duabi’ye ilgili firmaya gönderilir. Böylece, İran iç piyasasında tümenini dolaştırarak  Halk Bank’taki parasını altın olarak ülkesine getirmiş almış olur.
Bu yöntemle, İranlı şirketlerden gelen para transferleri ile kıymetli maden alımı yapıldığı izlenimi oluşmaktadır. Nitekim Rıza SARRAF liderliği örgütünün kullanımındaki şirketlere para transfer eden şirketlere mal satımı yapıldığı belirlenmiştir.
İlgili mahkeme kararına istinaden Rıza SARRAF’ın mailinden alınan jpg dosyalarında, İran bankalarından Halk Bank’a gönderilen TL ve Euro cinsinden havalelere dair örnek swift mesajları;
  

Teknik takip çalışmalarının başladığı 17.09.2012 tarihinde, şüphelilerin bahse konu yöntemi kullandıkları, bu yönteme dair yapılan altın ihracatındaki artışın dikkat çekici bulunduğu görülmüştür.Türk-İran ticari ilişkilerinin durumu ile ilgili, TUİK 2013 yılı Ocak ve Şubat ayları verilerine bakıldığında bu artış rahatlıkla görülebilmektedir.

Dış Ticaret İstatistikleri - Yıllara Göre

Dış Ticaret İstatistikleri - Kıymetli Madenler

Açık kaynaklarlardan yapılan araştırmada da;

İstatistiklerdeki bu ani artışın, Rıza SARRAF liderliğindeki örgütün İran’a sıcak para/altın taşımak amacıyla komisyon karşılığında para döndürme işlemleri çerçevesinde Türkiye’den yaptıkları altın ihracatından kaynaklandığı anlaşılmıştır. Nitekim, 2012 yılında en fazla altın ihracatı yapan firmalara bakıldığında;
2012  

   ALTIN, İhracatında İlk 5 Şirket

Şüphelilerin 2012 yılının başlarından, 2013 yılının başlarına kadar bu yöntemle para döndürdükleri, bu şekildeki işlemlerde ambargo uygulaması altındaki İran’ın adının direk geçmesi sebebiyle konunun, uluslararası ve ulusal kamuoyunda tartışılır hale gelmesi sebebiyle şüpheli şahısların yöntem değişikliğine gitme ihtiyacı duydukları ve İran ile Türkiye arasındaki para transferine Çin’i dahil ederek, bu sefer İran’ın Çin’deki paralarını döndürmek üzere sistem geliştirdikleri anlaşılmıştır.

2. Bir önceki sistemde nasıl İran’ın Türkiye’deki parasının altın ihracatıyla taşınması gerçekleşiyorsa, bu isstemde de İran’ın Çin’deki paraları, Türkiye ve Dubai üzerinden İran’a taşınmaktadır. Örgütün Çin’de kurduğu paravan firmaların Çin bankalarındaki hesaplarına gerçekte olmayan bir ihracatın ödemesiymiş gibi Tümen veya Yuan cinsinden gönderdildiği (bankanın kendi hesabından gönderildiği), Çin’deki firmaların başka bir Çin bankasındaki hesabına havale yaptıktan sonra paranın Euro veya TL’ye çevrilmesinin akabinde, Türkiye’dekullandıkları firmalarının Türk bankalarındaki hesaplarına gönderdikleri, (gerçek firmalar için Halk Bank’ı paravan firmalar için diğer bankaları kullandıkları), akabinde daha önce yaptıkları gibi bu parayla Türkiye’den altın alınarak ihracatla İran’a veya İran’a gönderilmek üzere Dubai’ye ihraç edildiği, altınların kuryeler ile götürüldüğü anlaşılmıştır.
  

3. İran’a uygulanan ambargo “Gıda ve İlaç” ürünlerini kapsamadığı için, örgütün Dubai’den İran’a gıda/ilaç ihracatı yapılıyormuş gibi hazırladıkları sahte evrakları Halk Bank’a sunarak transit ticaret yönetmiyle parayı İran-Türkiye-Dubai şeklinde havale ettikten sonra Dubai bankalarından nakte çevirip İran’a soktukları anlaşılmıştır. Sayılan bu yöntem, önceki yöntemlerden farklı olarak RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK suçunu ihtiva etmektedir ve aşağıda eylemler bölümünde açıklanacağı üzere şüpheli şahısların yaptığı sahte transit ticareti eylemlerinin bizzat Süleyman ASLAN tarafından yönlendirildiği ve Zafer ÇAĞLAYAN tarafından bilindiliği belirlenmiştir.

Örgütün kullanmış yöntemin (Transit Ticaret) resmi prosedürleri ise normal şartlar altında aşağıdaki gibidir.

Transit Ticaret

Alış ve satış bedelleri arasında lehte fark esas olmak üzere (aleyhte fark kabul edilebilir) gerçek ve tüzel kişi transit tacirince satın alınan yabancı menşeli veya Türk menşeli olup da yurt dışına satılmış (serbest bölgelere yapılan satışlar dahil) malların transit olarak veya doğrudan doğruya, ithalat ve ihracat rejimi hükümlerine tabi olmaksızın, başka veya aynı ülkeye (serbest bölgeler dahil) satılmasını ifade eder.
Türkiye’de yerleşik herhangi bir firma tarafından ithal edilmek amacıyla yurda getirilerek, gümrük antrepolarına alınan bir malın aynı firma ya da malları gümrük antreposunda devir alan başka bir firma tarafından başka bir ülkeye (ya da malın getirildiği ülkedeki başka bir firmaya ) satılması da transit ticaret işlemidir.   
• Transit ticaret ödeme şekli değil, bir ticaret şeklidir.
• Gerçekte bir ithalat ve ihracat işlemi olmadığından dolayı, gümrük beyannamesi düzenlenmez.
• Transit ticaret işlemlerinde Vergi, Resim, Harç İstisnası uygulanır.
• Tüm ödeme şekillerine göre transit ticaret yapılabilir. “

KAZANÇ (Maddi Menfaat)
1- Dönen paranın %3’ü civarında komisyon

SUÇLAR

Yukarıda belirtildiği gibi, soruşturmamızda İran’ın ambargoyu aşması için para çevirme işlemleri için herhangi bir suç isnadına gidilmemektedir. Ancak, yukarıda 3. maddede bahsedilen sahte belgelerle transit gıda/ilaç ticareti işlemleri ile resmi belgede sahtecilik suçunun işlendiği anlaşılmaktadır. Bu kapsamda şüphelilerin,
1- Halk Bank’a transit gıda/ilaç ticareti ile ilgili ibraz ettikleri belgelerle ilgili Resmi Belgede Sahtecilik
2- RÜŞVET (Sistemin kurulması ve işlemesi, sahteciliğe ve gerçekte olmayan transit ihracata göz yumulması için banka yetkilisine ve sorumlu üst düzey siyasi kamu görevlisine verilen paralar)
3- İhraç edilen altınların elde edilmesi için, Gana’dan sahte belgelerle kaçak olarak yurda sokulamaya çalışılan 1.5 Ton altın kaçakçılığı olayı
4- Bu eylemlerin Örgüt Faaliyeti çerçevesinde işlenmesi

(F) EYLEMLER

1- Altın Kaçakçılığı (Gana’dan getirilen 1.5 ton altın olayı)
2- Rüşvet Eylemleri
a. Ekonomi Bakanı Zafer ÇAĞLAYAN ve grubu ile olan rüşvet ilişkisi
i. Halk Bank Genel Müdürü Süleyman ASLAN ile olan rüşvet ilişkisi
b. İçişleri Bakanı Muammer GÜLER ve grubu ile olan rüşvet ilişkisi
c. AB Bakanı Egemen BAĞIŞ ile olan rüşvet ilişkisi


(F-1) GANA

(F-2) RÜŞVET EYLEMLERİ

(F-2-a)

RIZA SARRAF LİDERLİĞİNDEKİ ÖRGÜTÜN ZAFER ÇAĞLAYAN VE GRUBU İLE İLGİLİ RÜŞVET OLAYLARI.,

Bu bölümde, Rıza SARRAF liderliğindeki suç örgütünün, örgüt faaliyeti kapsamında Ekonomi Bakanı Zafer ÇAĞLAYAN ve yöneticisi olduğu grup ile olan rüşvet ilişkisinin gelişimine, bu eylemlerde Rıza SARRAF ve Zafer ÇAĞLAYAN, başta olmak üzere, Abdullah HAPPANİ, (Sadık) Mohammadsadegh RASTGARSHISHEHG, Salih Kaan ÇAĞLAYAN, özel kalem Onur KAYA, özel kalem Mustafa Behçet KAYNAR, Mehmet Şenol ÇAĞLAYAN, Ahmet Murat ÖZİŞ, Umut BAYRAKTAR, (Umit) Omid SAEİDZAMAN, Halil İbrahim AKKAYA, Cemalettin HAPPANİ ve Emir EROĞLU isimli şüphelilerin de rollerine, her bir maddi menfaat teminine ve maddi menfaat karşılığında yapılmış eylemlere detaylı bir şekilde yer verilecektir.
Yapılan teknik takip çalışmalarında, örgüt mensubu şüphelilerin yaptıkları telefon görüşmelerinde Zafer ÇAĞLAYAN’ı “ABİ” veya “BÜYÜK ABİ” şeklinde kodladıkları anlaşılmıştır.
Rıza SARRAF’tan sağlanan maddi menfaatler ve bunun karşılığında ihracat ve ithalattan sorumlu Ekonomi Bakanı Zafer ÇAĞLAYAN ve grubu tarafından icra edilen eylemlerden kısaca başlıklar halinde bahsedilirse;

Maddi Menfaat Karşılığında Yapılan Eylemler.,

1. İran’ın,Türkiye’deki rezervlerinin altın ihracatı olarak çıkarılmasına yol verme
2. İran’ın,Türkiye’deki rezervlerinintekrar altın ihracatı olarak çıkarılması karşılığında banka komisyonlarının düşürme ve Rıza SARRAF’ın rakiplerini engellenme
3. İran’ın,Türkiye’deki rezervlerinin, sahte evraklarla yapılan hayalitransit gıda/ilaç ticaretiyle çıkarılması işlemlerine göz yumma
4. Gana’dan, sahte evraklarla ve kaçak yollarla yurda sokulmak istenen 1,5 Ton altınla ilgili adli/idari yaptırımları engelleyerek, altının el konulmadan Dubai’ye çıkışını sağlama
5. Ankara’da verilen belge
6. Rıza SARRAF’ın usulsüzlükleri ile ilgili basında çıkacak haberlerin engellenmesi
7. Ekonomi Bakanlığı özel kalemlerinin Rıza SARRAF’ın şahsi sekreterleri gibi kullanılması ve bu kapsamdaki işler (Vize alımı, kurum ve kuruluşlardan randevu alımı, Sarkuysan A.Ş.’nin genel kurul toplantısı için İl Ticaret Müdürlüğüne karşı kullanılan nüfuz vs.)

Rüşvete Dair Verilen Paralar ve Sağlanan Maddi Menfaatler.,

Rıza SARRAF tarafından Zafer ÇAĞLAYAN’a gönderilen para ve diğer maddi menfaatler, soruşturma teknikleri açısından şu şekilde sınıflandırılabilir;
1. Teknik takip çalışmaları kapsamında tespit edilen maddi menfaatler
a. 10.04.2013 tarihinden önce, hem teknik takip hem de dijital delillerle tespit edilen maddi menfaatler
b. 10.04.2013 tarihinden sonra teknik/fiziki takiple edilen maddi menfaatler
2. Mail incelemesiyle (dijital delillerle) tespit edilen 10.04.2013 tarihinden önceki maddi menfaatler

Yapılan teknik takip çalışmalarında Rıza SARRAF’ın Zafer ÇAĞLAYAN’a, firmalarının Halk Bank’taki hesabına aktarılan İran paralarının %0,4 veya %0,5 oranlarını esas alınarak rüşvet gönderdiği, gönderilen paraların Abdullah HAPPANİ tarafından listelendiği, Rıza SARRAF’ın bu listeyi güncelleterek Zafer ÇAĞLAYAN ile buluşmalarında gösterdiği ve bu Excel listesinin Abdullah HAPPANİ tarafından Rıza SARRAF’ın mail adresine gönderildiği anlaşılmıştır.
Bunun üzerine ilgili Mahkeme Kararına istinaden 17.04.2013 tarihinde Rıza SARRAF’a ait riza_sf@hotmail.com adlı e-posta adresinde yapılan incelemede;

CAG EUR.xlsx (29.03.2013 tarihinde ahappani@hotmail.com ‘dan gönderilen mailde)
CAG TRL.xlsx (29.03.2013 tarihinde ahappani@hotmail.com ‘dan gönderilen mailde)
CAG USD.xlsx (29.03.2013 tarihinde ahappani@hotmail.com ‘dan gönderilen mailde)
CAGGGGG.xlsx (16.04.2013  tarihinde ahappani@hotmail.com ‘dan gönderilen mailde)

(Zafer Çağlayan’ın soyadı dikkate alınarak “CAG” ismi konulduğu, ancak Zafer Çağlayan’ın bundan rahatsızlık duyarak dosyaların isminin değiştirilmesini istediği anlaşılmıştır ) 
Bahse “Excel dosyalarında, Zafer ÇAĞLAYAN’a 19.03.2012 tarihinden 10.04.2013 tarihine kadar gönderilmiş nakit paraların, gönderilen havalelerin, ödemesi yapılan lüks saat ve mücevheratın, tarih, miktar, para cinsi ve (varsa) kurye bilgileriyle birlikte arşivlendiği (listelendiği) anlaşılmıştır.

Bu listelerde görülen bazı para teslimlerinin, süre gelen teknik takip çalışmaları ile daha önceden tespit edilmiş olduğu, bazı paraların da Süleyman ASLAN’a gitmesine rağmen Zafer ÇAĞLAYAN’a verilen rüşvetler içerisine eklendiği anlaşılmıştır.  (Süleyman ASLAN’a rüşvet verilmeye başlandığı ilk aylarda, bu miktarın Zafer ÇAĞLAYAN’a verilen rüşvet içerisinden düşüldüğü, daha sonra ise (yapılan teknik takiplerde) şahıslara giden rüşvetlerin ayrı hesaplarda tutulduğu anlaşılmıştır) Bu sebeple, burada Süleyman ASLAN’a giden rüşvetler hariç tutularak Zafer ÇAĞLAYAN’a gönderildiği anlaşılan maddi menfaatler üzerinde durulacaktır.

13. Cİ BÖLÜM İLE DEVAM EDECEKTİR.,

***