12 MART 1971 MUHTIRASI ARAŞTIRMA RAPORU. BÖLÜM 31

12 MART 1971 MUHTIRASI ARAŞTIRMA RAPORU. BÖLÜM 31

1972 

10 Ocak 1972: Askeri Yargıtay, Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan hakkındaki ölüm cezalarını onayladı. 

23 Ocak 1972: İstanbul’da, 03.00 ile 18.00 saatleri arasında sokağa çıkma yasağı konarak, kent genelinde 512.000 ev arandı. 

8 Şubat 1972: Türkiye’de Haşhaş ekiminin yasaklanmasından sonra Amerika, ilk tazminat olarak 35 milyon TL. verdi. 

10 Mart 1972: TBMM, 09.10.1971de idama mahkum edilen 17 kişiden, Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan’ın cezalarını onayladı. 

19 Mart 1972: Başbakan Nihat Erim, ABD Başkanı Nixon ile görüşmek üzere Amerika’ya gitti. 

23 Mart 1972: Cumhurbaşkanı Sunay, Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan’ın cezalarını onayladı. 

27 Mart 1972: Ordu’nun Ünye ilçesindeki Radar Üssünde görevli iki İngiliz ve bir 
Kanadalı Teknisyen kaçırıldı. Kaçıranlar, Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan’ın cezalarının kaldırılmasını istediler. Niksar’ın Kızıldere köyünde, güvenlik kuvvetleri tarafından sarılan anarşistler teknisyenleri öldürdüler. Operasyon sonucunda 1 anarşist ölü diğerleri sağ olarak ele geçirildi. 

17 Nisan 1972: Başbakan Nihat Erim istifa etti. 

22 Nisan 1972: CHP’de anlaşmazlık iyice su yüzüne çıktı. Parti, İnönücüler ve Ecevitçiler olarak ikiye bölündü. İnönü: “CHP’de İttihat ve Terakki usullerine izin vermeyeceğim” dedi. 

29 Nisan 1972: Cumhurbaşkanı Sunay, Kabineyi Kurmakla Kontenjan Senatörü Suat Hayri Ürgüplü’yü görevlendirdi. 
Ürgüplü, daha sonra görevi Cumhurbaşkanına iade etti. 

3 Mayıs 1972: Erdal İnönü’nün de bulunduğu THY’ye ait Boğaziçi isimli yolcu uçağı, 4 silahlı anarşist tarafından Bulgaristan’ın başkenti Sofya’ya kaçırıldı. 67 yolcu ve mürettebat 28 saat sonra serbest bırakıldı. Bulgaristan, hava korsanlarına iltica hakkı verdi. 

4 Mayıs 1972: Jandarma Genel Komutanı Org. Kemalettin Eken’e Ankara’da suikast düzenlendi. Eken kurtuldu, Eken’in korumaları ile anarşistler arasında çıkan çatışmada biri ölü diğeri sağ olarak ele geçirildi. 

6 Mayıs 1972: Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan’ın cezaları, Ankara Cebeci Kapalı Cezaevi avlusunda infaz edildi. 

7 Mayıs 1972: CHP Olağanüstü Kurultayında, Bülent Ecevit 709, İsmet İnönü 498 oy aldı. 

8 Mayıs 1972: İnönü, Atatürkün ölümünden bu yana (33 yıl 4 ay) sürdürdüğü CHP Genel Başkanlığından istifa etti. 

15 Mayıs 1972: Milli Savunma Bakanı Ferit Melen (MGP) kabineyi kurmakla 
görevlendirildi. 

22 Mayıs 1972: Ferit Melen Kabinesi güvenoyu aldı. 

19 Temmuz 1972: 11 ilde devam eden sıkıyönetim 2 ay daha uzatıldı. 

24 Ağustos 1972: Kara Kuvvetleri Komutanı Org. Faruk Gürler Genel Kurmay 
Başkanlığına, Org. Semih Sancar Kara Kuvvetleri Komutanlığına, OrAmiral Kemal Kayacan Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’na atandılar. 

23 Eylül 1972: 11 ilde devam eden sıkıyönetim 2 ay daha uzatıldı. 

19 Ekim 1972 AP Kongresi Ankara’da toplandı. Süleyman Demirel tekrar Genel 
Başkanlığa seçildi. 

22 Ekim 1972: THY’nin Truva isimli yolcu uçağı Sofya’ya kaçırıldı. Yolcular 38 saat sonra serbest bırakıldı. 

16 Kasım 1972: CHP’den ve Milletvekilliği’nden istifa eden İnönü, Anayasa’nın eski Cumhurbaşkanlarına tanıdığı haktan yararlanarak, Cumhuriyet Senatosu’nda ilk ‘Tabii Senatör’ oldu. 

1973 

2 Ocak 1973: Siyasi Parti Liderleri Çankaya’da toplandı. Cumhurbaşkanı Sunay, 
liderlerden ‘reformlar’ için uzlaşma istedi. 

25 Ocak 1973: 11 ilde devam eden sıkıyönetim Sakarya ve Zonguldak’ta kaldırıldı. Diğer 9 ilde 2 ay daha uzatıldı. 

28 Ocak 1973: Los Angeles Başkonsolosumuz Mehmet Baydar ile Konsolos Bahadır Demir, Mıgırdıç Yanıkyan isimli bir Ermeni tarafından öldürüldü. 

21 Şubat 1973: Yüksek Komuta Heyeti bir tebliğ yayınladı: ”... Silahlı Kuvvetler ve 12 Mart Muhtırası’nı küçük düşürecek sataşma ve beyana son verilmelidir.” 

6 Mart 1973: Faruk Gürler, Kontenjan Senatörü oldu. Genelkurmay Başkanlığı’na Kara Kuvvetleri Komutanı Org. Semih Sancar atandı. 

28 Mart 1973: 7 yıllık görev süresini tamamlayan Türkiye’nin 5. Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay görevinden ayrıldı. 

3 Mart 1973: Cumhurbaşkanı seçileceğine kesin gözüyle bakılan Kontenjan Senatörü ve eski Genelkurmay Başkanı Faruk Gürler, Meclis’te büyük bir hüsrana uğrayarak Cumhurbaşkanı seçilemedi. 

6 Nisan 1973: Uzun süre görüşmeler ve oturumlardan sonra Kontenjan Senatörü ve Emekli Oramiral Fahri Korutürk Türkiye Cumhuriyeti’nin 6. Cumhurbaşkanı seçildi. 

12 Nisan 1973: Cumhurbaşkanı Korutürk, Ticaret Bakanı ve Kontenjan Senatörü Naim Talu’yu Hükümeti kurmakla görevlendirdi. 

15 Nisan 1973: Naim Talu Kabineyi kurdu. 

20 Mayıs 1973: Prof. Necmettin Erbakan, kapatılan Milli Nizam Partisi’nden (MNP) sonra, Milli Selamet Partisi’ni (MSP) kurdu. 

14 Ekim 1973: Milletvekili seçimleri yapıldı. CHP: 185 AP: 149 MSP: 48 CGP: 13 MHP: 3 TBP: 1 Bağımsız: 6 Milletvekilliği kazandılar. 

17 Ekim 1973: CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit, Hükümeti kurmakla görevlendirildi. 

19 Kasım 1973: Korutürk, Naim Talu’yu Hükümeti kurmakla tekrar görevlendirdi. 

25 Kasım 1973: Yunanistan’da darbe oldu. 

25 Aralık 1973: Atatürk’ün silah arkadaşı, 12 yıl Cumhurbaşkanlığı ve 17 yıl Başbakanlık yapan İsmet İnönü (Doğumu: 1883) saat 16: 10’da Pembe Köşk’te öldü. 

1974 

10 Ocak 1974: Kabineyi kurmakla görevlendirilen Naim Talu, Hükümeti kuramayacağını belirterek görevi Cumhurbaşkanı’na iade etti. 

13 Ocak 1974: CHP ile MSP, hükümet konusunda ortaklık için anlaştı. 

26 Ocak 1974: CHP-MSP Koalisyon Hükümeti güvenoyu aldı. (Hükümet bunalımı 3 ay 12 gün sürdü). 

28 Ocak 1974: Devrimci Subaylar Örgütü davasında 33 subay 6-12 yıl arasında değişen hapis cezasına çarptırıldılar. 

14 Mayıs 1974: Genel Af teklifi, TBMM’de kanunlaştı. 

22 Haziran 1974: Türkiye Sosyalist İşçi Partisi (TSIP) kuruldu. 

1 Temmuz 1974: Bakanlar Kurulu, 1971’de yasaklanan haşhaş ekimine izin verdi. 

5 Temmuz 1974: Haşhaş ekimine izin verilmesi, Amerika’da çok sert tepkilere yol açtı. 

15 Temmuz 1974: Kıbrıs’ta, Yunanistan’a bağlı subayların yönetimindeki Ulusal Muhafız Gücü Kuvvetleri, bir hükümet darbesi yaparak yönetime el koydu. 

18 Temmuz 1974: TBMM gizli bir toplantı yaptı. 

20 Temmuz 1974: AYŞE TATILE ÇIKTI: Türkiye, Kıbrıs için 5 gündür sürdürdüğü yoğun diplomatik temaslardan bir sonuç alamayınca, bu parola ile Kıbrıs Barış Harekatına başladı. Günün erken saatlerinde, Türk Ordusunun Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Kıbrıs’a havadan indirme ve denizden çıkarma yapmaya başladı. 

21 Temmuz 1974: Kıbrıs’ta havada ve karada savaş başladı. 

22 Temmuz 1974: Kıbrıs Barış Harekatı, Birleşmiş Milletlerin ateşkes çağrısına uyularak sona erdi. 

23 Temmuz 1974: Kıbrısta, Rum darbecilerin Cumhurbaşkanı ilan ettikleri Nikos 
Sampson istifa etti. 

1 Ağustos 1974: ABD Temsilciler Meclisinde, Türkiye’ye yapılan ABD yardımının 
kesilmesi yönünde karar alındı. 

14 Ağustos 1974: Türkiye’nin istekleri Yunanistan ve İngiltere tarafından kabul 
edilmeyince, 2. Kıbrıs Barış Harekatı başladı. 

4 Eylül 1974: MSP Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Necmettin Erbakan: “Zorla ortaklık olmaz.” dedi. 

14 Eylül 1974: Yönetmen, aktör ve sol kesimin önde gelen isimlerinden Yılmaz Güney, Hakim Safa Mutlu’yu öldürdü. 

18 Eylül 1974: Başbakan Bülent Ecevit istifa elli. 

20 Eylül 1974: ABD Senatosu, Türkiye’ye yapılan askeri yardımın kesilmesini onayladı. Başbakan Ecevit bu karar hakkında: “Amerika içinde düşündürücüdür.” dedi. 

2 Ekim 1974: Eski Milli Birlik Komitesi üyesi Cemal Madanoğlu davasında, İstanbul Sıkıyönetim Mahkemesi bütün sanıklar hakkında oybirliği ile beraat kararı verdi. 

16 Ekim 1974: Sıkıyönetim Mahkemesi Başkanı iken 3 idam kararı veren emekli General Ali Elverdi, AP’ye girdi. 

7 Kasım 1974: Ecevit, Hükümeti kurma görevini iade etti. 

12 Kasım 1974: Cumhurbaşkanı Korutürk, Kontenjan Senatörü Sadi lrmak’ı Hükümeti kurmakla görevlendirdi. 

29 Kasım 1974: Sadi Irmak Kabinesi, TBMM’de güvenoyu alamadı. Başbakan Irmak istifasını Cumhurbaşkanı’na verdi. 

1975 

11 Ocak 1975: Kıbrıs Barış Harekatında 484 şehit verildiği açıklandı. 747 de yaralı var. 

16 Ocak 1975: Öğrenci çatışmaları sebebiyle Bursa Eğitim Enstitüsü ve Gazi Eğitim Enstitüsü tatil edildi. 

23 Ocak1975: İstanbul Vatan Mühendislik Okulunda kendilerine komandolar adını veren ülkücüler, 1 öğrenciyi öldürdüler. 

30 Ocak 1975: ABD, Türkiyeye silah ambargosu uygulamaya başladı. 

15 Şubat 1975: Tüm Öğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneğinin (TÖB-DER) yurt çapında düzenlediği Faşizmi ve pahalılığı protesto mitinginde olaylar çıktı. 1 kişi öldü, 35 kişi yaralandı. 

16 Şubat 1975: Malatya’da meydana gelen olaylarda, CHP İl Merkezi tahrip edildi, 29 kişi yaralandı. 

21 Şubat 1975: AP, MSP, CGP ve MHP seçim ittifakı için anlaştı. 

31 Mart 1975: AP Genel Başkanı Demirel’in başkanlığında kurulan MC (Milliyetçi 

Cephe) Hükümeti açıklandı. MSP Genel Başkanı Necmettin Erbakan, MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş ve CGP Genel Başkanı Turhan Feyzioğlu, Başbakan Yardımcısı olarak Kabinede yer aldılar. 

12 Nisan 1975: Demirel’in kurduğu MC Hükümeti güvenoyu aldı. 

17 Nisan 1975: Yurdun çoğu yerindeki üniversitelerde anarşik olaylar artmaya başladı. 

ODTÜ 10 gün kapatıldı. 

3 Mayıs 1975: Ağrının Eleşkirt ve Erzurum’un Horasan ilçelerinde halk güvenlik 
güçleriyle çatıştı. (Şiddet tedrici olarak yurdun her yerine yayılıyor.) Türkiye İşçi Partisi (TİP) yeniden kuruldu. Genel Başkanlığa Behice Boran getirildi. 

12 Mayıs 1975: TRT Genel Müdürü İsmail Cem’in görevden alınması hakkındaki 
kararname, Cumhurbaşkanı Korutürk tarafından imzalandı. 

13 Mayıs 1975: Başbakan Demirel, Başbakanlık binası önünde Vedat Önsel adında biri tarafından saldırıya uğrayarak hırpalandı. 

16 Mayıs 1975: TRT Genel Müdürlüğüne İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyelerinden Prof. Nevzat Yalçıntaş atandı. 

20 Mayıs 1975: Türkiye’ye yılda 5 milyar liralık kaçak eşya girdiği, Güneydoğu’da 60.000 kişinin kaçakçılık yaptığı açıklandı. 

23 Haziran 1975: CHP Genel Başkanı Ecevit, Gerede’de konuşma yaparken saldırıya uğradı. 

24 Haziran 1975: Diyarbakır’a bir gezi düzenleyen MHP Genel Başkanı Alparslan 
Türkeş’in kente gelmesiyle olaylar çıktı. Biri asker üç kişi öldü, 46 kişi ağır yaralandı. 

24 Temmuz 1975: ABD, Türkiye’ye uyguladığı silah ambargosunu kaldırmayı reddetti. 

25 Temmuz 1975: Türkiye, ABD’ye Türkiye’deki ortak savunma üsleri anlaşmalarının geçersiz olduğunu, İncirlik Üssü dışındakilere Türk Bayrağı çekileceğini bildirdi. 

26 Temmuz 1975: Başbakan Demirel, Türkiye-Irak petrol boru hattı ile Aslantaş 
Barajı’nın temellerini attı. 

29 Temmuz 1975: Genelkurmay Başkanlığı, İncirlik dışındaki ABD üslerinin 
devralındığını açıkladı. 

31 Temmuz 1975: SSCB, Türkiye’ye askeri helikopter satmayı teklif etti. 

4 Eylül 1975: Seçim kampanyası kapsamında Elazığ’a giden CHP Genel Başkanı  Ecevit , kentte saldırıya uğradı. 

6 Eylül 1975: Diyarbakır’ın Lice ilçesinde şiddetli deprem. 3.000’den fazla ölü var. 

12 Eylül 1975: ABD’nin silah ambargosu nedeniyle, Libya’dan alınan F-5 tipi 7 adet savaş uçağı Türkiye’ye getirildi. 

2 Ekim 1975: ABD, Türkiye’ye uyguladığı silah ambargosunu kısmen kaldırma kararı aldı. Türkiye’ye daha önceden parasını ödediği silahlar verilecek ancak bunlar Kıbrıs’ta kullanılmayacak ayrıca haşhaş ekimi yasağı sürecek. 

11 Ekim 1975: Anayasa Mahkemesi, Devlet Güvenlik Mahkemeleri (DGM) kuruluş kanununu Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti. 

22 Ekim 1975: Avusturya Viyana Büyükelçimiz Daniş Tunalıgil, makam odasını basan 3 Ermeni terörist tarafından şehit edildi. 

24 Ekim 1975: Paris Büyükelçimiz İsmail Erez ve makam şoförü Talip Yener, otomobilin içinde Ermeni teröristlerce şehit edildiler. 

28 Ekim 1975: Türk Lirası devalüe edildi. 1 dolar 15 TL. oldu. 

13 Kasım 1975: Yurdun çeşitli yerlerinde boykot ve direnişler var. 

17 Kasım 1975: Lice halkı, yapımı devam eden evleri de işgal elli. 

20 Kasım 1975: Türkiye Emekçi Partisi (TEP) Genel Başkanı Mihri Belli, partisi hakkında açılan kovuşturmada parti defterlerini savcılığa teslim etmediği için İstanbul DGM tarafından tutuklandı. 

23 Kasım 1975: MC Hükümetinin işbaşına gelişinden (31 Mart 1975) bu yana 21 kişinin öldürüldüğü, yürüyüşsüz, direnişsiz, boykotsuz ve çatışmasız bir günün geçmediği açıklandı. 

24 Kasım 1975: TRT Genel Müdürü Prof. Nevzat Yalçıntaş istifa ederek, İstanbul 
Üniversitesi’ndeki görevine geri döndü. 

6 Aralık 1975: İstanbul Barosu avukatları, Hükümeti anarşik olaylara karşı uyarmak için duruşmalara girmediler. 

25 Aralık 1975: 54 gün süren oylamalardan sonra CHP’li Kemal Güven 48. oylamada tekrar TBMM Başkanlığı’na seçildi. 

30 Aralık 1975: SSK’da direnişe katılan 1248 işçi işten atıldı. 

1976 

19 Ocak 1976: TRT Genel Müdürlüğü’ne Şaban Karataş atandı. 

30 Ocak 1976: Başbakan Demirel’in yeğeni Yahya Demirel’in ‘Hayali Mobilya İhracatı’ yaptığı iddiası üzerine, Başbakan Süleyman Demirel hakkında soruşturma yapacak olan Hazırlık Komisyonu üyeleri, AP’lilerin engellemesi ile TBMM toplanamayınca seçilemedi. 

28 Şubat 1976: Yahya Demirel için tutuklama kararı verildi. 

5 Mart 1976: Hava Kuvvetleri subay ve astsubay eşlerinin Lice’de deprem sonrasında yaptırdıkları bir okula, İtalyan uçak yapımcısı ‘Air ltalia’ şirketinin, Ankara’daki İtalyan Büyükelçisinin eliyle yaptığı 30.000 dolarlık bağış nedeniyle, Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Emin Alpkaya istifa etti. 

8 Nisan 1976: Kendilerine komandolar adını veren kişilerce, Ankara’da çeşitli yerlere yapılan saldırılarda ve öğrenci olaylarında, 3 öğrenci öldü. 

28 Nisan 1976: İzmir Devlet Güvenlik Mahkemesi Başsavcısı, Ülkü Ocakları Şubesinin kapatılmasını ve yöneticilerinin Türk Ceza Kanunu’nun 141. maddesine göre cezalandırılmalarını istedi. 

12 Mayıs 1976: Başbakan Demirel’in, Hava Kuvvetleri Komutanlığına atanması 
kararlaştırılan Orgeneral İrfan Özaydınlı’nın kararnamesini geri alarak, yerine Korgeneral Cemal Engin’i ataması üzerine, Özaydınlı dava açtı. 

22 Mayıs 1976: TÖB-DER’in 17 ide bulunan büroları Valiler tarafından süresiz kapatıldı. 

7 Haziran 1976: Gaziantep’te THKO (Türk Halk Kurtuluş Ordusu)na bağlı anarşistler ile Güvenlik Kuvvetleri arasında çıkan çatışmada 5 kişi öldü. 

28 Haziran 1976: Anayasa Mahkemesi, Cumhuriyet Savcılığının başvurusunu karara bağladı ve MHP’ye, yurt dışındaki şubelerini kapatmasını bildirdi. 

23 Temmuz 1976: Demirel Hükümeti, Hava Kuvvetleri Komutanlığına, Korgeneral Cemal Engin’in atama kararını, Orgeneral İrfan Özaydınlı’nın aleyhte dava açması üzerine geri alarak, Orgeneral Ethem Ayan’ı atadı. (Ayan’ın ardından Tahsin Şahinkaya Hava Kuvvetleri Komutanlığı’na atanacaktır.) 

27 Temmuz 1976: CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit’e, New York’da Kıbrıslı bir Rum tarafından başarısız bir suikast girişiminde bulunuldu. 

5 Eylül 1976: Elazığ’da MHP ve MSP’li gruplar, CHP il binasını taşa tuttular, kentte büyük çapta olaylar çıktı. 12 kişi öldü, onlarca kişi yaralandı. 

18 Eylül 1976: DİSK, MC iktidarını yasal yollardan düşürmek için Genel Yas ilan etti. DGM’lere karşı, çeşitli sendikalara bağlı 100.000’den fazla işçi, işyerlerinde direnişe başladı. 

21 Eylül 1976: DİSK Genel Sekreteri Mehmet Karaca tutuklandı. 

4 Ekim 1976: İstanbul’da bugün benzin bulunamadı. Taşıt kuyrukları yüzlerce metreyi geçti. 

7 Ekim 1976: Danıştay, İçişleri Bakanı Korkut Özal’ın Vedat Dalokay’ı görevden alma ve Ankara Valiliği’nin TÖB-DER’i kapatma kararlarını iptal elli. 

12 Ekim 1976: DGM’lerin yeni kuruluş kanunu çıkarılamadığı için (Anayasa Mahkemesi, DGM’lerin Anayasaya aykırı olduğuna ve kapatılmalarına karar vermiş ancak TBMM’ye yeni kanun çıkarılması için bir süre tanımıştı), geçerlilikleri sona erdi. Bu mahkemeler ellerindeki dosyaları normal mahkemeleri devrettiler. 

24 Kasım 1976: Van ve çevresinde şiddetli deprem meydana geldi. Yüzlerce ölü var. 

1977 

13 Ocak 1977: Öğrenci olayları şiddetini iyice artırdı. İstanbul ve Tunceli’de çıkan çatışmalarda öğrenciler öldü, onlarca yaralı var. Kahramanmaraş ve Kütahya’da meydana gelen çatışmalarda 21 kişi yaralandı. 


25 Ocak 1977: İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada, İstanbul genelinde son bir yıl içinde 510 öğrenci olayının meydana geldiği, bu olaylarda 13 öğrencinin öldüğü, 254 öğrencinin yaralandığı bildirildi. 

5 Şubat 1977: Ankara’da, TÖB-DER, TÜM-DER ve TÜTED bir miting düzenleyerek, MC Hükümeti’nin tutumunu, partizanlığı ve terörü kınadı. Güvenlik güçleri ile çıkan çatışma sonrasında 60 kişi yaralandı. 

13 Şubat 1977: THY’nin İstanbul-İzmir seferini yapan ‘Trakya’ isimli yolcu uçağı, 17 yaşındaki Ankara Polis Koleji öğrencisi Adnan Mintaş tarafından kaçırılmak istendi. Mintaş tutuklandı. 

16 Şubat 1977: Genelkurmay Başkanı Org. Semih Sancar’ın görev süresi 1 yıl uzatıldı. 

26 Şubat 1977: İstanbul’da ‘Evlat acısına son’ adlı yürüyüşe on binlerce kadın katıldı. 

1 Mart 1977: MC Hükümeti’nin görevde olduğu süre içerisinde TL 9. kez devalüe edildi. TL’nin dolara karşı toplam kaybı %27’ye ulaştı. Dolar 17.50 TL. 

4 Mart 1977: Türkiye Barolar Birliği’nin aldığı karar üzerine tüm yurtta avukatlar davalara girmediler. 

9 Mart 1977: Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından MHP hakkında soruşturma açıldı. 

19 Mart 1977: THY’nin Diyarbakır-Ankara seferini yapan yolcu uçağı, silahlı iki lise öğrencisi tarafından Beyrut’a kaçırıldı. 

26 Nisan 1977: CHP Lideri Ecevit ve beraberindekiler, Niksar’da açık hava toplantısı yaparken, MHP ve AP’lilerin saldırısına uğradılar. 

28 Nisan 1977: Ecevit, Erzincan’da da saldırıya uğradı. 7 kişi yaralandı. 

1 Mayıs 1977: Kanlı ‘1 Mayıs’. DİSK’in İstanbul Taksim Meydanı’nda kutladığı ‘1 Mayıs İşçi Bayramı’ sona ermek üzereyken, bazı binaların pencere ve damlarından meçhul kişiler tarafından açılan ateşle kana bulandı. On binlerce kişinin üzerine açılan ateş sonucu çoğu çıkan panik neticesinde ezilerek olmak üzere 34 kişi öldü, yüzlerce kişi yaralandı. Olayla ilgili olarak 350 kişi gözaltına alındı. 

15 Mayıs1977: Türkiye’nin, tarihinin en büyük döviz sıkıntısını yaşadığına ilişkin haberler büyük tepkilere yol açtı. IMF, Türkiye’ye borç vermek için iki koşul ileri sürdü: 1-Seçimler yapılsın, 2-%20 devalüasyon yapılsın. 

29 Mayıs 1977: İstanbul Sirkeci Tren Garı ile Yeşilköy Havaalanı’nda aynı saatlerde zaman ayarlı bombalar patladı. 5 kişi öldü, 49 kişi yaralandı. İki olayı da, ‘28 Mayıs’ adlı bir Ermeni terör örgütü üstlendi. Ecevit, İzmir’in Çiğli Havaalanı’na indiği sırada bir Polisin silahının ateş alması sonucu yanında bulunan Mehmet İsyan yaralandı. Silahın yanlışlıkla ateş aldığı belirtildi, ancak daha sonra silahın özel bir silah olduğu ve depodan izinsiz çıkarıldığı tespit edildi. Beyşehir’de AP’liler ile MSP’liler çatıştı. 1 MSP’li öldü, onlarca kişi yaralandı. 

2 Haziran 1977: Başbakan Demirel, CHP Genel Başkanı Ecevit’e gönderdiği gizli ve kişiye özel bir mektupta, ‘İstihbarat örgütlerinin, Ecevit’e, Taksim Alanı’nda yapılacak mitingde suikast düzenleneceği’ haberini aldıklarını bildirdi. Ecevit, radyoda yaptığı bir konuşmada bu mektubu açıkladı ve mitinge gideceğini söyledi. 3 Haziran’da, CHP mitingi olaysız ve büyük bir kalabalıkla yapıldı. 

5 Haziran1977: Genel seçimler yapıldı. 

CHP: 213, 
AP: 189, 
MSP: 24, 
MHP: 16, 
CGP: 3, 
DP: 1 milletvekilliği kazandı. 

9 Haziran 1977: Türkiye’nin Vatikan Büyükelçisi Taha Carım, Roma’da Ermeni 
teröristlerin düzenlediği bir suikast sonucunda şehit edildi. 

13 Haziran 1977: Başbakan Demirel istifa etti. Böylelikle 1. MC Hükümeti sona erdi. 

15 Haziran 1977: Erzurum Atatürk Üniversitesi Fen Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Orhan Yavuz, kimliği meçhul kişilerce kaçırıldı ve boğazı kesilerek öldürülmüş bir halde bulundu. 

21 Haziran 1977: Ecevit, Kabinesini açıkladı. 

22 Haziran 1977: MC Hükümeti zamanında TRT Genel Müdürlüğü’ne getirilen ve 
icraatları dolayısıyla sürekli tepki toplayan Şaban Karataş görevinden alındı. Cengiz Taşer, TRT Genel Müdürlüğüne getirildi. 

24 Haziran 1977: Gençlik ve Spor Bakanı Yüksel Çakmur, ‘gençlik kampları’ adı altında faaliyet gösteren komando kamplarını kapattı. 

30 Haziran 1977: MSP Genel Başkanı Necmettin Erbakan’ın kardeşi Akgün Erbakan, Ankara 10. Sulh Ceza Mahkemesince dolandırıcılık suçundan mahkum edildi. 

2 Temmuz 1977: Malazgirt’te otlak ve su yüzünden çıkan bir aşiret kavgasında 19 kişi öldü. 

3 Temmuz 1977: CHP’nin kurduğu azınlık Hükümeti, TBMM’de 217 kabul oyuna 
karşılık 229 red oyu ile güvenoyu alamadı. Meclis’te kavgalar çıktı. 

4 Temmuz 1977: Korutürk, AP Lideri Demirel’e Hükümeti kurma görevini verdi. 

8 Temmuz 1977: - Demirel, Ecevit’in AP-CHP Koalisyon önerisini reddetti. 

9 Temmuz 1977: Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) Türkiye’den her türlü tekstil maddesi ithalini kısıtlama kararı aldı. 

15 Temmuz 1977: Hacı Ali Demirel ile yeğeni Yahya Demirel’in TIR araçları ithalinde yolsuzluk yaptıkları saptandı. Buca Eğitim Enstitüsü’nde 1972 yılından beri 500’e yakın öğrencinin sınavlara girmeden sınıf geçirildiği saptandı. 

21 Temmuz 1977: 2. Milliyetçi Cephe (MC) Hükümeti açıklandı. 

26 Temmuz 1977: Başbakan Demirel: “İktidarı, MSP ve MHP ile birleşip sola teslim etmemeyi başardık” dedi. 

29 Temmuz 1977: DİSK Başkanı Kemal Türkler, MC Hükümeti’ne karşı ‘Ulusal 
Demokratik Cephe’ çağrısı yaptı. 

1 Ağustos 1977: AP-MHP-MSP Koalisyon Hükümeti (2. MC Hükümeti) TBMM’de 
yapılan oylamada, 219’a karşın 229 oyla güvenoyu aldı. 

4 Ağustos 1977: Ankara’da çıkan olaylarda, 1 Polis şehit oldu, 4 vatandaş da hayatını kaybetti, 5’i ağır olmak üzere onlarca yaralı var. 

6 Ağustos 1977: Emekli olan Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Hilmi Fırat’ın yerine, Oramiral Bülent Ulusu getirildi. 

16 Ağustos 1977: Elazığ’ın Ağın ilçesi’ne bağlı Pul Köyü’nde 75 yaşındaki Bekir Arabacı, anarşik olayları protesto etmek için kendini yaktı. 

19 Ağustos 1977: Ankara’da yapılan ‘Ağır sanayi toplantısı’ elektrik olmadığı için mum ışığı altında başladı. 

30 Ağustos 1977: Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na, Ege Ordu Komutanı Org. Kenan Evren getirildi. 

3 Eylül 1977: İstanbul’da yapılan elektrik kısıntısı, 08.00-21.00 saatleri arasına kadar uzatıldı. 

5 Eylül 1977: Ankara’ya gelen IMF yetkilileri ile görüşmeler başladı. 

20 Eylül 1977: %10 oranında tekrar devalüasyon yapıldı. Dolar 19.25 TL. 

5 Ekim 1977: Kahve satışları durduruldu.TÜRK-İŞ bir muhtıra hazırlayarak, parti liderlerine ve Cumhurbaşkanı’na verdi. 

1 Kasım 1977: Elektrik borcumuzu ödemediğimiz için, Bulgaristan Türkiye’ye verdiği elektriği keseceğini bildirdi. Dolar karaborsada 27 TL. (Resmi kur, 20 TL) 

6 Kasım 1977: TRT Genel Müdürlüğü’ne Prof. Nevzat Yalçıntaş atandı. 

17 Kasım1977: Yaklaşık 165 gündür devam eden TBMM Başkanlık sorunu nihayet çözüldü. 38. turda CHP’li Cahit Karakaş, 227 oyla Başkan seçildi. 

21 Kasım 1977: Türkiye’nin 210 milyon dolarlık borcunu ödememesi üzerine, Irak petrol boru hattıyla Türkiye’ye verdiği petrolü kesti. 

25 Kasım1977: İngiltere’de yayınlanan Financial Times gazetesi: “Türkiye iflas etmiş bir ülkedir.” 

5 Aralık 1977: Yerel seçimlere 6 gün kala elektrik kesintilerine son verildi. 

11 Aralık 1977: Yerel seçimler yapıldı. -Yerel seçimler esnasında yurdun hemen hemen her yerinde protesto ve çatışmalar görüldü. 13 kişi öldü, 87 kişi yaralandı. 

20 Aralık 1977: Elektrik kesintisi tekrar tüm yurtta başladı. 

21 Aralık 1977: 60 milyon dolarlık borcumuzu ödemediğimiz için Japonya demir sevkiyatını durdurduğunu açıkladı. 

24 Aralık 1977: MİT İstihbarat Başkan Yardımcısı, Emekli Albay Sabahattin Savaşman, 
CIA hesabına casusluk yaptığı gerekçesiyle, Genelkurmay Askeri Mahkemesi tarafından tutuklandı. 

31 Aralık 1977: Meclis’te yapılan gensoru görüşmeleri neticesinde Hükümet, 218 olumlu, 228 olumsuz oy aldı. İlk defa bir Hükümet gensoru ile düşürüldü. TBMM Kanunlar Dairesi Kısım Amiri Orhan Şendağ, yabancı ülkelere, devlete ait bilgileri vermek iddiası ile tutuklandı. Bu yıl içinde anarşi ve terör olayları neticesinde 157 kişinin öldüğü, 1667 kişinin yaralandığı açıklandı. 

1978 

1 Ocak 1978: Cumhurbaşkanı Korutürk, Hükümeti kurma görevini Ecevit’e verdi. Ecevit, bir süre önce AP’den ayrılan 11 milletvekili ile İstanbul’da Güneş Otel’de görüştü. (Bu görüşme ‘Güneş Otel’ görüşmesi olarak anılır.) 

2 Ocak 1978: Ecevit, Kabinesini açıkladı. Kabinede, bir süre önce AP’den ayrılan ve bağımsız olan 11 milletvekili ile CGP Genel Başkanı Turhan Feyzioğlu ve DP Genel Başkanı Faruk Sükan’da yer aldı. Böylelikle CHP dışından Hükümeti destekleyen herkes birer Bakanlık kazanmış oldu. 

5 Ocak 1978: Yapılan açıklamada, rafinerilerde 2 günlük petrol kaldığı açıklandı. 

8 Ocak 1978: Merkez Bankası’nın döviz rezervlerinin 450 milyon dolara düştüğü 
açıklandı. Son yılların en düşük rakamı. 

15 Ocak 1978: Son 15 günde siyasi cinayetler sonucunda 30 kişinin öldürüldüğü açıklandı. 

16 Ocak 1978: İstanbul Emniyeti’nde yapılan değişiklik sonucu, il Emniyet Müdürü Nazmi İyibil merkeze alınırken, Asayiş Şube Müdür Yardımcısı Sadettin Tantan Kahramanmaraş’a atandı. 

17 Ocak 1978: Ecevit Hükümeti, 218’e karşı 229 oyla güvenoyu aldı. 

29 Ocak 1978: Ocak ayı içerisinde İstanbul’da siyasi cinayetler neticesinde 14 kişinin öldürüldüğü, 75 kişinin yaralandığı açıklandı. İl genelinde 43 bombalama olayı gerçekleşti. 

30 Ocak 1978: Türkiye İşçi ve Köylü Partisi (TİKP) kuruldu. Genel Başkanlığı’na Doğu Perinçek getirildi. 

1 Şubat 1978: İstanbul Sağmalcılar Cezaevi’nde isyan çıktı. 

2 Şubat 1978: Milli Savunma Bakanı Hasan Esat Işık, “Ordu içinde kontrgerilla yoktur.” dedi. 

12 Şubat 1978: Almanya, Türkiye’ye 130 milyon mark kredi açtı. 

15 Şubat 1978: Bakanlar Kurulunca, ülkenin döviz sıkıntısını hafifletmek için yurt dışına yapılan turistik gezilerin en az 2 yılda bir yapılabileceği kararlaştırıldı. Kredi muslukları açıldı. Dünya Bankası 350 milyon dolar kredi verdi. 3 Amerikan Bankası toplam 3 milyar dolar kredi açacak. Romanya ile de kredi anlaşması yapılıyor. 

16 Şubat 1978: Maliye Bakanı Ziya Müezzinoğlu, ithal eşyaların satışının yasaklandığını açıkladı. 

1 Mart 1978: Devalüasyon yapıldı. TL. %38 oranında değer kaybetti. 

6 Mart 1978: Yaş haddinden emekli olan Genelkurmay Başkanı Org. Semih Sancar, görevini törenle KKK Org. Kenan Evrene devretti. 

8 Mart 1978: Kara Kuvvetleri Komutanlığına Org. Nurettin Ersin getirildi. 

11 Mart 1978: ABD Başkanı Carter’ın, Türkiye’ye karşı devam eden ambargoyu devam ettirme isteği üzerine ABD’ye nota verildi. 

16 Mart 1978: İstanbul Üniversitesi nden çıkan sol görüşlü 100’e yakın öğrencinin üzerine bomba atıldı ve silahla ateş açıldı. 5 kişi öldü, 47 kişi yaralandı. Olayın faillerinden kimse yakalanamadı. Üniversite süresiz kapatıldı. 

18 Mart 1978: İstanbul Ümraniye’de silahla öldürülmüş 5 kişinin cesedi bulundu. Olayla ilgili 80 kişi gözaltına alındı. 

23 Mart 1978: IMF ile 1.5 milyar dolarlık kredi anlaşması yapıldı. 

24 Mart 1978: Ankara Cumhuriyet Savcı Yardımcısı Doğan Öz, bir suikast sonucu öldürüldü. 

8 Nisan 1978: İstanbul’da evinin önünde silahlı saldırıya uğrayan Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Server Tanilli ağır yaralanarak felç oldu. 

17 Nisan 1978: AP’li Malatya Belediye Başkanı Hamit Fendoğlu, gönderilen bir bombalı paketi açarken, gelini ve iki torunuyla birlikte parçalanarak öldü. Malatya’da büyük olaylar başladı. 

20 Nisan 1978: Dev-Genç ve Ülkücü Memurlar Derneği kapatıldı. 

22 Nisan 1978: Malatya’da başlayan olaylar Kahramanmaraş’a sıçradı, kent gergin saatler geçiriyor, yer yer çatışmalar var. 

23 Nisan 1978: Iğdır’da bir süre önce öldürülen bir ülkücünün cenazesinden dönen yaklaşık 2000 kişi, 200e yakın iş yerini tahrip etti. Şehre askeri birlikler sevk edildi. Gece ve gündüz sokağa çıkma yasağı kondu. 

27 Nisan 1978: Cengiz Taşer TRT Genel Müdürlüğüne getirildi. 

1 Mayıs 1978: Kahramanmaraş’ta sağ görüşlü 3 kişi, meçhul kişilerce kurşuna dizilerek öldürüldü. 

13 Mayıs 1978: Milli Savunma Bakanı H. Esat Işık, Amerikan ambargosunun kalkmaması üzerine, Türkiye’deki Amerikan üslerinin kapatılacağını açıkladı. 

30 Mayıs 1978: Başbakan Ecevit, ABD Başkanı Carter ile Washington’da görüştü. 

2 Haziran 1978: Madrid’de Ermeni teröristlerin düzenlediği saldırı sonucunda, 
Büyükelçimiz Zeki Kuneralp’in makam arabasında bulunan eşi Necla Kuneralp, emekli Büyükelçi Beşir Balcıoğlu ve şoför öldüler. Büyükelçi araçta bulunmadığı için kurtuldu. 

4 Haziran 1978: Başbakan Ecevit, New York’ta finansal kuruluşlarla görüşerek 
borçlarımız için güvence verdi. 

7 Haziran 1978: TİKKO terör örgütünün lideri İbrahim Kaypakkaya’nın yargılamasını yapan Hakim Binbaşı Yaşar Değerli, otomobiline konulan bombanın patlaması sonucu ağır yaralandı. 

11 Haziran 1978: Cezaların bir kısmını tecil eden İnfaz Kanunu yürürlüğe girdi ve mahkumların salıverilmesine başlanıldı. 

22 Haziran 1978: Ecevit, Moskova’da SSCB Devlet Başkanı Leonid Brejnev ile görüştü. 

24 Haziran 1978: SSCB’nin Türkiye’de petrol arayacağını açıklamaları ortalığı karıştırdı. Yabancı petrol şirketleri Türkiye’ye olan satışlarını durdurdular. 

27 Haziran 1978: MİT Müsteşarlığına emekli Org. Adnan Ersöz getirildi. 

11 Temmuz 1978: Hacettepe Üniversitesi Öğretim Üyesi, sol görüşlü Doç. Bedrettin Cömert arabasında öldürüldü, olayda eşi ağır yaralı olarak kurtuldu. 

17 Temmuz 1978: Danıştay, POL-DER ve POL-BİR’in kapatılması kararını durdurdu. Her iki demekte tekrar faaliyete başladı. 

25 Temmuz 1978: ABD Senatosu, Türkiye’ye uygulanan silah ambargosunu, uzun tartışmalardan sonra şartlı olarak kaldırılmaya karar verdi. 1 Ağustos’ta yapılan oylamada, 205’e karşı 208 oy ile ambargo kalktı ancak Kıbrıs’tan Türk askerinin çekilmesi istendi. 

28 Temmuz 1978: IMF, Türkiye’ye acı reçetesini açıkladı: Memur kadrosu dondurulsun, maaşlar artırılmasın, benzine zam yapılsın, KİT açıkları kapatılsın. 

1 Eylül 1978: Yağ, benzin, ilaç ve sabundan sonra kahve de karaborsaya düştü. Geçim sıkıntısının yanı sıra anarşide yükseliyor. 

30 Eylül 1978: Bu ay içinde 2. kez devalüasyon yapıldı. 

9 Ekim 1978: Ankara Bahçelievler’de TİP üyesi 7 genç, kaldıkları evde kurşun yağmuruna tutularak öldürüldüler. Amerika, Türkiye’ye askeri malzeme sevkiyatına başladı. 

20 Ekim 1978: İTÜ Elektrik Fakültesi Dekanı Ord. Prof. Bedri Karafakioğlu öldürüldü. TL tekrar devalüe edildi. 30 Nisandan beri TL’nin değeri %38 düştü. 

26 Ekim 1978: Bingöl’ün MHP’li Belediye Başkanı ile şoförü öldürüldü. Olaydan 1 saat sonra, sol görüşlü Bölge Müdürü öldürüldü. 

2 Kasım 1978: Sağmalcılar Cezaevinde yatan 13 ülkücü kaçtı. 

18 Aralık 1978: Kahramanmaraş’ta bir sinemaya bomba atıldı. Saldırıyı solcuların yaptığı iddia edildi ve birden Kahramanmaraş’ta gerilim arttı. Sünni ve Alevi vatandaşlar sokak çatışmalarına başladılar. Solcular ise bu saldırıyı kabul etmeyerek, olayı ülkücülerin provokasyonu olarak nitelendirdiler. 

22 Aralık 1978: Kahramanmaraş’ta 5, Ankara’da 3, İstanbul’da 2, Malatya, Adana ve Eskişehir’de 1’er kişi öldürüldü. 

23 Aralık 1978: Kahramanmaraş yanıyor. Kentin her yerinde çatışma var. Güvenlik Güçleri asayişe hakim olamıyor. 33 kişi öldürüldü, 100’den fazlası ağır olmak üzere 300’den fazla yaralı var. Evler ve dükkanlar yakıldı. 

24 Aralık 1978: Sivas’ta sağ-sol kavgasında 9 kişi öldü, 100’den fazla yaralı var. İlaç da karaborsaya düştü. Pek çok ilaç piyasada bulunamıyor. 18 liralık “Eptoin” 150 lira. İran’da Şah’a karşı savaş başladı. Orgeneral Tahsin Şahinkaya, Hava Kuvvetleri Komutanı oldu. (Darbenin kadrosu tamamlandı) 

8 Aralık 1978: Kahramanmaraş’ta çatışma çıktı. Ölü sayısı 77’ye yükseldi, yaralı sayısı 1000’i geçti. Şehir sanki bir iç savaş yaşıyor. Şehre komando birlikleri gönderildi, çevre illerden Güvenlik Güçleri şehre hareket etti. 
Jetler Kahramanmaraş üzerinde alçaktan uçuyor. 
Şehirde sokağa çıkma yasağı kondu. 

25 Aralık 1978: Kahramanmaraş’taki ölü sayısı 98’i buldu. Askeri birliklere sığınan halk çadırlara yerleştirildi. Bakanlar Kurulu sıkıyönetim kararı aldı. Cumhurbaşkanı Korutürk, Başbakan Ecevit ve AP Lideri Demirel ile ayrı ayrı görüştü. Ecevit: “Sıkıyönetim ilan edilebilir.” Demirel: “Artık yeter demenin zamanı gelmiştir.” Türkeş: “Ecevit’in konuşması nedeniyle 
olaylar çıkmıştır.” 

26 Aralık 1978: Bakanlar Kurulu,sabah saat 07.00’den itibaren 13 ilde (İstanbul, Ankara, Adana, Elazığ, Bingöl, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Kars, Kahramanmaraş, Malatya, Sivas ve Urfa) sıkıyönetim ilan etti. 

27 Aralık 1978: Kahramanmaraş’ta ölü sayısı 104’e çıktı. 

28 Aralık 1978: Tarsus Cumhuriyet Savcısı öldürüldü. 

31 Aralık 1978: Turistik amaçlı yurtdışına çıkışlar, 2 seneden 3 seneye çıkartıldı. 


32 Cİ BÖLÜM İLE DEVAM EDECEKTİR.,

***