Kıbrıs’ta Zoraki Evlilik

Kıbrıs’ta Zoraki Evlilik 

Armağan Kuloğlu 
21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü 
Milli Güvenlik ve Dış Politika Araştırmaları Merkezi
15 Şubat 2014 Cumartesi
Kıbrıs’ta Zoraki Evlilik


      Kıbrıs konusunda defalarca müzakere yapılmış, ancak bu müzakerelerden sonuç alınamamıştır. Bundan önceki müzakerenin kesintiye uğradığı zamana baktığımızda, Yunanistan’ın ve GKRY’nin özellikle ekonomik kriz içinde olduğu ve bunun politik alanda zafiyet yarattığı bir döneme rastladığı görülmektedir. Ülkelerin politik alanda güçlü olmadıkları zamanlarda istedikleri sonuçları alamayacakları, diplomasi tecrübeleriyle sabittir. Şimdi de özellikle ABD’nin, bunun yanında da AB ve BM’nin teşvik, telkin ve örtülü baskılarıyla yeni bir müzakere süreci başlamıştır. Ancak bu yeni müzakere sürecinin, Türkiye’nin iç ve dış siyasette yaşadığı sıkıntılı döneme denk gelmesi dikkat çekmektedir.  Müzakerelere başlanmasında, özellikle Kıbrıs adası etrafında tespit edilen ve 
çıkarılması için uluslararası şirketler tarafından çalışmalar yapılan petrol ve doğal gaz kaynaklarının, arama, çıkarma ve işletme hakkıyla aidiyet konularındaki anlaşmazlıkların ve bu konuda menfaat sağlama düşüncelerinin ağır bastığını da söylemek mümkündür. 

***

Öngörülen Birleşik Kıbrıs Cumhuriyeti’nin uluslararası temsil, dış politika, maliye ve tek egemenlik konularındaki yetkisi, merkezi yönetimde olacağından, 
ortaya çıkacak statü özellikle Türkiye’nin aleyhine bir durum yaratacaktır.  

Bilindiği üzere GKRY, Kıbrıs Cumhuriyeti sıfatıyla İsrail’le hidrokarbon arama ve işletme anlaşmaları yapmıştır. Ancak Türkiye söz konusu bölgelere gemilerini 
ve uçaklarını göndererek bu çalışmalara engel olmaya çalışmıştır. Birleşik Kıbrıs Cumhuriyeti’nin tesisiyle, yapılan anlaşmaların önünde bir engel kalmayacaktır. 
TSK ve özellikle Deniz Kuvvetleri üzerinde son yıllarda oluşturulan baskı da, moda deyimiyle “manidar”dır. Yeni kurulacak cumhuriyetle Türkiye arasındaki kıta sahanlığı ve münhasır ekonomik bölge sınırları orta hattan geçecek, Doğu Akdeniz’in diğer sahalarındaki münhasır ekonomik bölge anlayışında da Türkiye’nin ciddi kayıpları olacaktır. Neredeyse kendi kara suları dışında arama ve işletme yapma imkânı kalmayacaktır.

***

Türkiye; AB’ye üyelikte Rum engellemesinden kurtulacağı, dış politikada elinin rahatlayacağı telkinleriyle, KKTC de; AB statüsüne kavuşacağı, ambargolardan 
kurtulacağı söylemleriyle heveslendirilmeye çalışılmaktadır. Türkiye ve KKTC, müzakerelere yeniden başladığı ve Rum kesimiyle ortak bir başlangıç metninde 
uzlaştığı için boşuna tebrik edilmemektedir. Bunun altında ABD ve AB’nin menfaatleri yatmaktadır. Ortak metindeki tek egemenlik durumu, bugüne kadar 
Türkler tarafından sürekli duyarlılık gösterilen bir konuyken, başlangıçta bundan vazgeçilmesi anlaşılır gibi değildir. Hür ve egemen olmak, Kıbrıs 
Türkünün hakkıdır. Bundan vazgeçilmemelidir.

***

Kıbrıs’ın hâlâ Türkiye ve Kıbrıs Türkü açısından önemi idrak edilememiştir. 

Kıbrıs bize tarihi bir mirastır. Tarihi mirastan ve onun yükümlülüklerinden kaçınmak, tutarlı bir devlet için mümkün değildir.
 Kıbrıs, Türkiye’nin güvenliği konusudur. Türkiye’nin; güney emniyetini, deniz alaka ve menfaatlerini, münhasır ekonomik bölge anlayışını devam ettirmesi, 
enerji güvenliğini sağlaması, hava sahası konusunda sorun yaşamaması ve Doğu Akdeniz’de etkili olması için, adanın, mutlaka kendi kontrolünde bir statüde 
olması gerekmektedir. Kıbrıs, Türkiye’nin güvenirliği konusudur. 60 yıldır süren meseleyi kendi ve Kıbrıs Türkü’nün menfaatleri istikametinde halledemeyen bir 
Türkiye, kendisine güven duyan ve duymak isteyenlere güven vermez. Aynı zamanda Kıbrıs meselesi duygusal bir konudur. Türk kamuoyunu tatmin etmeyen bir çözüm kabullenilemez.

  Kıbrıs; Ada’daki Türkler için, güven içerisinde, hür ve egemen olarak varlıklarını devam ettirebilecekleri bir vatana sahip olunması, Türkiye için de, ulusal 
güvenliğinin sağlanması, Doğu Akdeniz’deki etki alanının kısıtlanmasına engel olunmaması ve milli menfaatlerinin korunması meselesidir.
 Konuyu mutlaka çözeceğim diye bugüne kadar sürdürülen politikalar bir tarafa  bırakılamaz ve katlanılan fedakârlıklar görmezden gelinemez. Kıbrıs konusu, 
başka düşüncelerle taviz verilecek bir konu olarak algılanamaz. Kıbrıs konusu 1974’te çözülmüş, 1983’te bitmiştir. Zaten ırkı, dili, dini, kültürü, sosyal 
yapısı, tarihi, hatta hiçbir şeyi birbirine benzemeyen toplumlardan müşterek bir devlet olamayacağı aşikârdır. Başkalarının menfaati için zoraki evlilik yaptırılamaz.

Uzman Hakkında
Armağan Kuloğlu
Milli Güvenlik ve Dış Politika Araştırmaları Merkezi

Uzmanın Diğer Yazıları

  Jandarma ve TSK Üzerindeki Oyun 
  Kıbrıs’ta Zoraki Evlilik 
  Suriye Politikasında Yanlış Hesap 
  ABD Dış Politikasındaki Değişim 

http://www.21yyte.org/tr/arastirma/milli-guvenlik-ve-dis-politika-arastirmalari-merkezi/2014/02/15/7432/kibrista-zoraki-evlilik



***