YEREL YÖNETİMLER YASA TASLAKLARI.,
Bayram Ankaralı
Çoban Ateşleri.,
30.10.2003
Avrupa yerel yönetimler özerklik şartına uygun hazırlanmakta olduğu iddia edilen yeni YEREL YÖNETİMLER YASA TASLAKLARI çalışması AKP Milletvekili ve Konya Eski Belediye Başkanı Halil Ürün başkanlığında sürdürülmektedir.
Seçim bildirgesinde ve parti tüzüğünde de detaylı biçimde ortaya konan yeni yasa tasarısı önümüzdeki günlerde meclise sevkedilecektir. Elde edebildiğim kadarı ile bu yasada getirilmesi düşünülen değişiklikleri ve temel bazı noktaları gündeme taşımak istiyorum:
Avrupa yerel yönetimler özerklik şartına uyum sağlayarak “Demokratikleşme-Yerelleşme Sivilleşme” ekseninde, bireyin refahı hedef alınarak hareket edilmiştir.
Merkezi yönetimin bazı yetki ve görevlerinin yerel yönetimlere devredilmesi.
Yerel yönetimlere daha fazla kaynak aktarılarak güçlendirilmesi.
Yerel yönetimler üzerindeki merkezi idarenin vesayet denetiminin kaldırılması.
Merkezi ve yerel yönetimler arasında koordinasyonun sağlanabilmesi için koordinasyon kurulunun oluşturulması.
Yerel yönetimlere halkın katılımının artırılması ve şeffaflığın sağlanması.
Yerel yönetimler seçilmiş organlarının etkinliğinin sağlanması ve çalışma koşullarının geliştirilmesi.
Yerel demokrasi kültürünün geliştirilmesi ve yerel sorunların yerel yönetimlerce
çözülmesi.
Yerel yönetimlere personel ataması, özlük hakları ve çalışma koşullarının belirlenmesinin yerel yönetimlere bırakılması.
Belediye Yasa Taslağı İle Getirilen Yenilikler
Belediyelerin yetki ve gelirleri artırılmış, belediye hizmetlerinin yapılanmasında genel yetkili olarak, yerel idareler kabul edilmiştir.
Belediye kurulması için gerekli asgari nüfus 5000’ e, mesafe de 5000 m’ye çıkarılmıştır.
Belediyeler üzerindeki idari vesayet denetimi kaldırılıp, yargı denetimine alınmıştır.
Belediye Başkanlarının görevden uzaklaştırılması konusunda, sadece yargı organları yetkili kılınmıştır. ( Bu konuda Anayasa değişikliği talep edilecektir.)
Belediye encümenine katılan daire amirlerinin belirlenme yetkisi başkana bırakılmıştır.
Encümen yapısında değişiklik yapılarak, seçilmiş ve atanmış üyelerin eşitliği sağlanmıştır.
Başkan yardımcıları ve daire amirleri dahil olmak üzere sözleşmeli personel çalıştırma hususunda belediye başkanına geniş yetki verilmiştir.
Belediye personelinin ataması, personele başarısına göre maaş artışı sağlanması, bir maaş kadar ek ödeme bulunma yetkisi Belediye Başkanlarına verilmiştir.
Belediye Meclislerine, Belediye teşkilat yapısının oluşturulmasında yetki verilmiştir.
Belediye Başkanları, Başkan Yardımcıları ve meclis üyelerinin özlük hakları
genişletilmiştir.
Yerel Yönetim birliklerinin kuruluşu, yetki ve görevleri, yeniden düzenlenmiştir.
Mahalle muhtarlarına belediyelerden maaş verilmesi ve muhtarlık hizmetlerinin
yürütülmesi için tesis ve diğer gereçlerin verilmesi hususu getirilmiştir.
Fahri müfettişlik, Kent ve çocuk meclisi gibi birimler oluşturabilir kuralı getirilmiştir.
Eğitim, kültür, çevre, spor, sağlık ve trafik hizmetleri kaynakları ile birlikte Yerel
Yönetimlere devredilmiştir.
Hazine arazileri ve orman alanları Yerel Yönetimlere devredilmiştir.
Yukarıda ki taslak kamuoyuna yansıyan şu an için resmi sayılabilecek bir taslak dır.
Bunun dışında Hükümet programı, Acil eylem planı ve AKP seçim bildirgesinde bu konuyla ilgili açıklamalar mevcuttur.
Burada dikkat çekmek istediğim hususlar şunlardır:
1) Türkiye’nin üniter yapısı yıllardır AB ve ABD tarafından sorgulanmakta, yerel
yönetimlere daha fazla özerklik getirilmesi dayatılmaktadır. Hedef gerçekten milletin kalkınması mı, yoksa Türkiye’deki etnik ayrımcılığı belirginleştirmek midir?
2) Taslakla, Belediye başkanlarına neredeyse “Muhtar Cumhuriyetler
Cumhurbaşkanlarına” verilen yetkilerden daha fazla yetki öngörülmektedir.
3) Eğitim, kültür, çevre, spor, sağlık ve trafik hizmetleri kaynakları ile birlikte Yerel Yönetimlere devledilmektedir.
4) Yeni personel rejimi ile Belediye başkanlarına geniş yetkiler tanınmakta, yerel siyasi çekişmeler sonucu kalitesiz personel istihdamına yol açılmaktadır.
5) Yerel Yönetimlerin denetimi kamudan alınarak sadece yargı denetimine bırakılmıştır.
6) Hazine arazileri ve orman alanları Yerel Yönetimlere devredilmektedir. Yıllardır büyük şehirlerdeki gecekondulaşmanın birinci nedeni olan yerel yönetimler siyasi kaygılarla hazine ve orman alanlarını da aynı biçimde değerlendirebilecektir.
30.10.2003
*****
