1 Mart 2003 IRAK Tezkeresi İntikamı Baykalmı., SORUNLU ORTAKLIK.., BÖLÜM 10

1 Mart 2003 IRAK Tezkeresi İntikamı Baykalmı., SORUNLU ORTAKLIK.., BÖLÜM  10

Türk-Ermeni Yakınlaşması

Ağustos 2008'de Rusya ve Gürcistan arasında beş günlük savaş başlatıldı Kafkasya'da yeni bir bölgesel dinamikler kümesi. Bir yandan
bölgedeki eski siyasi dengeyi parçaladı ve Rusya’yı güçlendirdi Kafkasya'da bir Ordnungsmacht [bölgesel hegemon] olarak rol. üzerinde öte yandan, Ankara için yeni zorluklar yarattı ve yeni bir kıvılcım yarattı Türk politikasında Kafkasya'ya yönelik aktivizmi güçlendirmek için tasarlandı bölgesel istikrar ve istikrarı bozan politik dinamikleri hafifletme Rus işgali tarafından serbest bırakıldı. Bu yeni aktivizmin en önemli tezahürü olmuştur.
Ankara’nın Erivan ile ilişkileri iyileştirme çabası. İle ilişkiler Ermenistan özellikle iki mesele ile gerilmiştir: 
(1) Ermenistan’ın kitlesel ölümler için Türkiye'yi soykırımdan suçluyor 1915'te Ermeniler ve 
(2) Ermenistan’ın işgali ve işgali Azerbaycan'da Dağlık Karabağ. Ermeni işgali sonrasında Ankara, sınırını Ermenistan ile kapattı ve çabalarını erteledi
Erivan ile diplomatik ilişkiler kurmak. İlişkiler kaldı Daha sonra esasen donmuş.

Ancak, Ağustos 2008’de Gürcistan’ın Rus işgalinden beri, Türkiye, Ermenistan ile ilişkileri geliştirmek için çabalarını yoğunlaştırdı.
Bu çaba, Cumhurbaşkanı Gül'ün tarihi tarafından önemli bir ivme kazandı. Eylül 2008'de Erivan'a bir futbol maçına katılmak için Türkiye ve Ermenistan. Gül’ün ziyareti Ermenistan’a yapılan ilk ziyaretti. bir Türk devlet başkanı ve yoğun bir diplomasi turu başlattı ikili ilişkileri normalleştirmeyi amaçladı.

22 Nisan 2009'da, bir yıldan fazla perde arkasından diplomatik görüşmeler, Türkiye ve Ermenistan ortak bir açıklama yayınladılar iki tarafın normalleşmek 
için bir yol haritası için bir çerçeve üzerinde anlaşmış olduğu ilişkiler. Yol haritasının içeriği kamuya açık olmasa da açıklandı, 
(1) Diplomatik kurulmasını içerdiğine inanılıyor Her ülkede temsil, 
(2) Türklerin kademeli olarak yeniden açılması Ermenistan sınırı, 
(3) Türkiye'nin uluslararası alanda tanınması sınırları ve 
(4) Araştırmak için tarihi bir komisyon kurulması 1915.7 tartışmalı olaylar Türk-Ermeni ilişkilerinin normalleşmesi birkaç tane olurdu.

Önemli Faydalar: 

Birincisi, Ermenistan'ın Moskova'ya ekonomik ve politik bağımlılık. 
İkincisi, o verir Türkiye'nin AB üyelik hedefine yeni bir ivme kazandırdı. 
Üçüncü olarak, Ermenistan bölgesel ekonomik ve enerji planlarına entegre edilecek şu anda hariç tutulmaktadır. Sonunda, basıncı etkisiz hale getirecekti
Ermeni Soykırımı Kararını şu andan önce geçmek Temsilciler Meclisi (sonraki bölümde daha ayrıntılı olarak tartışılan bir konu) Bununla birlikte, Ermenistan ile ilişkilerin normalleşmesi bir yapılan anlaşma. Türkiye ile Ermenistan arasındaki artan yakınlaşma, Türkiye'nin  Azerbaycan'la ilişkilerinde ciddi gerilimlere neden olmuştur. Bakü Ermenistan ile müzakerelerde önemli bir güç kaybına uğrayacağından korkuyor Ankara'nın diplomatik bağları yeniden kurması halinde Dağlık Karabağ üzerinden Erivan ve Türk-Ermeni yakınlaşması için desteğini bir araya getirdi. Dağlık Karabağ yerleşimine doğru ilerlemek 8

Azerbaycan'ın endişelerini gidermek amacıyla Ankara güvence verdi. Türk-Ermenistan sınırının Erivan'a kadar açılmayacağı Bakü birliklerini Dağlık Karabağ'dan geri çekiyor.9 Ankara görüyor Sınırın açılması ve Dağlık Karabağ'da paralel ilerlemesi ve karşılıklı olarak  güçlendirici süreçler. Aslında, uygulamanın hızı Türk-Ermenistan yol haritasına bağlandı Dağlık Karabağ sorununun çözümüne ilişkin ilerleme.  Bu muhtemelen Türk-Ermeni’nin normalleşme sürecini karmaşıklaştırmak ilişkiler.

Rusya da tam normalleşmeye engel teşkil edebilir. Türk-Ermeni ilişkileri. Türk-Ermeni ilişkilerinin normalleşmesi Erivan’ın Moskova’ya olan desteğini 
azaltacak ve açılacak Ermenistan'ın Batı ile olan bağlarını genişletme umutları.  Böyle bir gelişme Rusya’nın çıkarında değil çünkü Moskova’nın kaldıracını 
azaltacak Erivan ve Kafkasya'daki nüfuzu daha geniş. Böylece, Bir noktada Moskova yakınlaşmanın gerekli olduğuna karar verebilirdi. Kafkasya'daki 
çıkarları için çok fazla risk var ve Yerevan'ın Türk-Ermeni uzlaşması sürecine girmesi soğumaya veya alçalmaya. Ayrıca uzlaşma süreci iç muhalefetle 
karşı karşıyadır. Hem Türkiye hem de Ermenistan'da. Türk muhalefet partileri ve baskı gruplar Türk-Ermeni’nin açılmasına itiraz ettiler Dağlık bir çözüme doğru ilerlemeden sınır Karabağ sorunu. Onlar da Erdoğan hükümetini Azerbaycan'ın çıkarlarını ihmal etme suçlamasıyla suçladılar. 
22 Nisan anlaşması geldi Ermenistan'daki milliyetçi kuvvetlerden de şiddetle eleştirildi. Kamuoyu anketleri, nüfusun yarısından fazlasının olduğunu 
göstermektedir. anlaşmaya karşı çıkıyor.

Yakınlaşmaya Eklem ile yeni bir ivme kazandırıldı.

31 Ağustos 2009’da Türkiye’nin ve Ermenistan’ın iki protokol başlattı.11 diplomatik ilişkiler, iki taraf diplomatik kurmaya söz verdi.
ilk ayın ilk gününde, Protokolü onaylamak ve iki ay içinde sınırını açmak protokol. İkili gelişimin ikinci protokolünde diplomatik ile aynı anda 
yürürlüğe girmesi planlanan ilişkiler Açılış, iki tarafın işbirliğini ilerletme sözü verdi.

Turizmden enerji altyapısına kadar çeşitli alanlar. Protokoller ayrıca iki tarafı da “tarihsel” üzerine diyalog kurma taahhüdünde bulundular.
boyut ”- üzerinde duygusal olarak yüklü anlaşmazlık için kod kelimesi azalan günlerde 1.5 milyona kadar Ermeni ölümü I. Dünya Savaşı'nın sonunda Osmanlı 
imparatorluğu Anlaşma mutabakat sürecinde önemli bir adımdır Türkiye ile Ermenistan arasında. Bu işlem büyük olasılıkla zaman ve özellikle dikkatle, 
dikkatle yönetilmelidir Türkiye'nin Azerbaycan ile ilişkileri üzerinde etkisi. Ancak, adımlar Ortak açıklama tamamen uygulandı, önemli olabilirdi Türkiye ve Ermenistan arasındaki ikili ilişkiler için sonuçlar aynı zamanda Kafkasya’daki geniş siyasi dinamikler için olduğu kadar Türkiye'nin AB ile ilişkileri.

Ermeni Soykırımı Çözümü

   Türk-Ermeni yakınlaşması süreci daha da karmaşık ABD Kongresi'nde Ermeni soykırımı sorunuyla. Ermeni Amerika Birleşik Devletleri'ndeki diaspora 
düzenli olarak bir karar vermeye çalışıyor yüz binlerce Ermeni'nin ölümüne Türkiye'yi kınamak 1915'te. Bu kararlar sert bir şekilde mahk condm edildi.
Türkler ve Türk-Türk ilişkilerinde ciddi bir uyumsuzluk kaynağı olmuştur.

Bush yönetimi, 2007 sonbaharında ciddi bir şekilde ciddi bir şekilde önlendi. Ankara ile sadece son dakika, hepsi bir arada lobi kampanyasıyla
Ermeni Soykırımı Kararının (H. 106) gelmesini engelledi ABD Temsilciler Meclisi'nin zemine oy vermek. Karar, 2009 yılında tekrar tanıtıldı.
ABD başkanlık kampanyasında Obama kararı destekledi Hillary Clinton). Ancak başkan olarak Obama'ya öncelik vermiştir.
Türkiye'ye bağları güçlendirmek. Nisan 2009'da Türkiye'ye yaptığı ziyaret sırasında, Ankara'yı tarihi konulara eğilmek için ciddi bir çaba göstermeye teşvik etti 1915 olaylarını çevreleyen sorunlar, ama dikkatle kaçınıyordu Ermeni Hatırlama hakkındaki ifadesinde soykırımla ilgili özel bir referans 24 Nisan 2009 günü.  Bu, onun desteklemeyeceğini gösteriyor. Yakın vadede kararın geçişi. Bir soykırım kararının geçmesi, Obama yönetiminin ABD-Türkiye ilişkilerini daha sıkı  bir hale getirme çabaları ayaklanması ve Türkleri misilleme eylemi yapmaya davet edebilir, potansiyel olarak, ABD’nin Türk tesislerini kullanması konusunda 
kısıtlamalar getiriyor.
Türk-Ermeni uzlaşması sürecini de ciddi bir şekilde yeniden kurabilir şu anda devam ediyor ve daha açık tavrı zayıflatıyor Ortaya çıkan Ermeni meselesini 
ele alma yönünde Son birkaç yılda Türkiye 12

Geniş Bölgesel Boyut

Türkiye’nin Ermenistan’la ilişkileri ilerletme hareketi bir parçasıydı. Kafkasya'da barışı ve istikrarı artırmak için Ankara'nın daha geniş çabaları bölgesel düzeyde. Bu çabanın merkezi, Erdoğan oldu Hükümetin Kafkas İstikrarı ve İşbirliği Platformu için girişimi. Rus işgalinin hemen ardından başlatıldı Gürcistan, platform bölgesel işbirliğini geliştirmek için tasarlanmıştır Rusya, Türkiye, Gürcistan, Azerbaycan ve Ermenistan arasında. Ancak, inisiyatif birlikte 
tokatlanmış görünüyor Batılı müttefikler ile koordine etmek için az çaba harcayarak hızlı bir şekilde. Üstelik, sınırlama getirmesi muhtemel bir dizi zayıflığa  sahiptir. Başarı şansı. İlk olarak, bir Rus askeri işgali yaşadı, Gürcistan'ın bölgesel bir plana katılma konusunda çok az ilgisi var. Rusya’nın Kafkasya’daki  ekonomik ve  politik katılımını arttırmak. Azerbaycan ve Ermenistan arasında çözülmemiş toprak çatışması Dağlık Karabağ üzerinden ikinci önemli bir engel  teşkil ediyor.
Planın gerçekleştirilmesi. Çözümlemeye doğru önemli bir ilerleme kaydedilene kadar Bu konu, Azerbaycan'ın işbirliğine çok fazla ilgi göstermemesi muhtemel
Ermenistan ile Rusya’nın Gürcü ayrılık bağımsızlığını tanıması Abhazya ve Güney Osetya bölgeleri üçüncü önemli Girişimin başarısını sınırlayan engel. Rus
eylem bölgedeki az sayıda ülkenin ayrılıkçılık için bir örnek oluşturuyor meşrulaştırmak için istekli. Bu Türkiye için özellikle doğrudur çünkü Abhazya ve Güney Osetya'nın bağımsızlığının tanınması Türkiye'deki Kürt ayrılıkçılığını teşvik etmek ve meşrulaştırmak. Dördüncüsü, inisiyatif ABD'yi, AB'yi içermiyor.
ya da İran, hepsi Kafkasya'da önemli aktörler. Bu aktörler Girişimin başlatılmasından önce istişar edilmiş görünmüyorsa, ve inisiyatif için destekleri en  iyilik olmuştur. Bu nedenle, Girişimin çok acil bir başarı ile karşılaşması muhtemel görünmüyor. Ancak, Türk makamları bunu ek bir araç olarak görüyor
Ermenistan’ı meşgul etmek için uzun vadede bölgesel işbirliği.

Rusya ve Avrasya Enerji Boyutu

Kafkasya'da Türk politikasını yönlendiren enerji önemli bir faktördür. ve Hazar bölgesi. Gürcistan ve Rusların Rus işgali 2009'un başlarında Ukrayna'daki 
gaz anlaşmazlığı ihtiyacın altını çizdi Avrupa için tedarikçilerini çeşitlendirerek enerji güvenliğini artırıyor ve AB içinde artan ilgiye katkıda bulundu.
Hazar gazını Avrupa'ya Avrupa'ya ulaştıracak Nabucco projesi Türkiye'den Romanya, Macaristan üzerinden geçecek boru hattı ve Avusturya (bkz. Şekil 5.1).

Ancak Nabucco projesi, bir dizi engelle karşı karşıya. yaşayabilirliği hakkında sorular sordu. En ciddi sorun Boru hattını ticari olarak uygulanabilir kılmak için 
yeterli gazı bulmak. için tarih, sadece Azerbaycan boru hattına gaz tedarik etmeyi taahhüt etmiştir.

Ancak Bakü, boru hattının kapasitesinin sadece bir kısmını karşılayabilir. Olmak Ticari olarak uygun olan Nabucco, diğer tedarikçileri bulmaya ihtiyaç duyuyor
31 bcm yıllık taşıma kapasitesine katkıda bulunuyor. Şekil 5.1

HARİTA EKLE
Nabucco Boru Hattı

KAYNAK: Sémhur, Atelier Graphique, GNU Özgür Belgeleme Lisansı. RAND MG899-5.1

Bazı AB yetkilileri, İran'ın bazı eksiklikleri telafi edebileceğini ileri sürüyor. Bununla birlikte, bu seçenek, ABD ve AB'nin İran'ın nükleer programı üzerindeki 
bir karşıtlık karşısında kilitli kaldığı sürece, bir nonstarter. İran’ın nükleer politikasında bir değişiklik olmadığı sürece ABD’nin yetkilileri İran’ı Nabucco’nun 
tedarikçisi olarak kabul ettiler. Türkmenistan bir başka potansiyel tedarikçidir. Şu anda, Rusya'nın Türkmenistan'dan yaptığı gaz ihracatında tekel var. 
Ancak, Türkmenistan Gazprom ile bir fiyat anlaşmazlığında kilitlendi ve ihracatını çeşitlendirmek istiyor. Türkmenistan'daki yeni rezervlerin son keşfi, ikinci 
yarısında Bu on yıl içinde Türkmenistan, gazının bir kısmını Nabucco boru hattıyla göndererek mevcut düşüşü azaltmaya yardımcı oldu. Irak ve Katar da 
olası tedarikçiler. 
Rusya, 2009'dan itibaren Azerbaycan'ın tüm ihracat hacimlerini satın almayı önererek Nabucco projesinin gerçekleştirilmesini engellemeye çalıştı. 
Şimdiye kadar Bakü, Moskova’nın teklifini reddetti çünkü Azerbaycan’ın Batı ile enerji ortaklığını zayıflatacak ve ulusal bağımsızlığını ciddi ölçüde kısıtlayacaktı. 
Ancak Bakü, seçeneklerini açık tutuyor gibi görünüyor. Mart 2009 sonunda, Devlet Petrolü Azerbaycan Şirketi, geliştirme için Gazprom ile bir Mutabakat 
Zaptı imzaladı Doğal gaz ile ilgili işbirliğinin geliştirilmesi.13 MOU, Moskova ile ciddi bir işbirliği genişlemesine yol açıyorsa, Bakü, 2010 yılına kadar Rusya 
üzerinden doğalgazın büyük bir kısmının nakliyesine başlayabilir. Bu, Nabucco'nun yaşayabilirliğine ve Türkiye'nin, Hazar gazının Avrupa'ya ihracatı için  önemli transit güzergah. Moskova, Nabucco’ya benzeyen ve aynı ülke grubunu hedef alacak bir yol boyunca ilerleyecek Güney Akımı boru hattının inşasını  önererek Nabucco’yu da alt etmeye çalıştı. Güney Akımı boru hattı, Güneydoğu Avrupa'daki doğalgaz piyasasını sele edecek ve Nabucco'nun arkasındaki  bankacıların AB destekli projeyi finanse etmeye çalıştığı müşterileri kilitleyecek. İçinde  ek olarak, Rusya petrol ve doğal gaz boru hatlarının kontrolünü  ele geçirmeye çalıştı. AB topraklarında rafineriler.14

Nabucco ayrıca iç çatışmaların içinde AB, projeyi finanse etmek için. Budapeşte'de üst düzey bir toplantıda 26-27 Ocak 2009 tarihlerinde Avrupa Komisyonu  ve AB tarafından finanse edildi ödünç veren kurumlar Nabucco'yu destekleme planlarını açıkladı. Ancak, Mart 2009 başında Brüksel'deki gayri resmi bir zirvede, Almanya Başbakanı Angela Merkel Nabucco için AB finansmanını engelledi Proje için yeterli sayıda özel kredi sağlandığı gerekçesiyle.
Nabucco için bazı fonlar daha sonra geri yüklendi, ancak belli değil. Mevcut küresel ekonomik krizin tam etkisi hissedilmeye başlıyor, AB, projeyi finanse etmek için yeterli kaynak bulacaktır.

Türkiye'nin eylemleri de projedeki gecikmelere katkıda bulundu. Türkiye, transit konusunu bir kaldıraç aracı olarak kullanmaya çalıştı.
AB ile daha geniş bir ilişki. Ankara hak talebinde bulundu Türkiye'den geçecek olan transit gazın yüzde 15'ini satın alın Avrupa'ya giden yol. 
Bu “kaldırma” kısmı daha sonra yeniden satılabilir veya kullanılabilir iç tüketim Türkiye de daha yüksek vergi talep etti ve Diğer konsorsiyum üyelerine göre transit ücretleri.

Ancak Nabucco’nun umutları birkaç kişi tarafından desteklendi. gelişmeler. 13 Temmuz 2009, Bulgaristan, Romanya, Macaristan ve Avusturya, Türkiye ile 
hükümetler arası geçiş anlaşması imzaladı. Anlaşmanın Nabucco'ya yeni ivme kazandıracağı ve artıracağı bekleniyor tedarikçiler ile güvenilirliği. 

Buna ek olarak, Irak Arzını teklif etti Nabucco için ihtiyaç duyulan 31 bcm gazın yaklaşık yarısı kadar 15 bcm gaz tam kapasitede faaliyet göstermektedir.17 
Türkmenistan da bazı gemileri sevk etmeyi teklif etti Nabucco üzerinden gazını ikinci aşamada. Ayrıca, düşen emtia ve çelik fiyatları boru hattının inşa edilmesinin tahmini maliyetini azalttı, Projenin gerekli gördüğü umutları arttırmak finansman. Türkiye, Nabucco'nun en büyük faydalanıcılarından biri olmaya adaydır. sonunda inşa edildi. Boru hattı, Türkiye'nin rolünü önemli olarak artıracaktır.
bölgesel aktör ve Türkiye’yi Avrupa'nın çabalarında anahtar bir enerji bağımsızlığına kavuşur. Türkiye'nin genişlemesini sağlayacak
İran ve Irak başta olmak üzere yakın komşularıyla olan etkisi.

Önemli ekonomik faydalar da olacak. Önemli bir geçiş olarak boru hattının yarısından fazlası Türk topraklarında olacak Türkiye vergi gelirlerinin yüzde 60'ını alacak. Boru hattı da Altyapı yatırımını çekmesi ve yeni işler yaratması bekleniyor.

Ancak Nabucco bitmiş bir anlaşma değil. Irak ve Türkmenistan'dan teklifler Nabucco üzerinden gaza gönderilecekse, uygulanacaksa uzun süre
tedarik problemini çözme yolu. Ancak, birçok enerji uzmanı Irak’ın Irak’ın güvenilir bir tedarikçi olarak kabul edilip edilemeyeceği sorusu KBY ile enerji kaynaklarını ve gelirini paylaşma konusunda anlaşmazlıklar. Eğer KBY ve Bağdat'taki merkezi hükümet arasındaki gerginlik Artan, Maliki hükümeti iyi yapmak zor bulabilir Nabucco üzerinden taşımayı teklif ettiği 15 bcm'lik gazı tedarik etme teklifini verdi.
Türkmenistan da güvenilir bir tedarikçiden uzak ve gelebilir Nabucco'ya gaz tedarik etmemek için güçlü bir Rus baskısı altında. Yine de, bazı belirsizlikler ve engeller kalsa da, Nabucco'nun nihayetinde inşa edileceği beklentileri önemli ölçüde arttı gelişmiş. 
Proje imza ile yeni bir ivme kazandı 13 Temmuz 2009, hükümetler arası anlaşma ve güçlü hem Brüksel'de hem de Washington'da siyasi destek. 
Ve Rusya’nın Güney’in çoğunu terk eden Ukrayna’ya gaz kesme kararı ve Doğu Avrupa, haftalarca gazsız bir acı kışla karşı karşıya gelecek azaltmak için birçok Avrupa milletinin kararlılığını güçlendirdi 

Bu ekler Artan önemli bir yeni politik psikolojik boyut Nabucco'nun sonunda inşa edilme şansı. Aynı zamanda Türkiye, işbirliğine kapıyı açık tuttu Rusya ile. Erdoğan tarafından imzalanan enerji anlaşmaları seti ve Putin’in 6 Ağustos 2009’da Ankara’ya yaptığı ziyarette Putin’in Moskova’nın desteklediği Rusya’nın desteklediği Güney Akım boru hattına Nabucco'ya alternatif olarak terfi ettiler ve büyümeyi güçlendirdiler Rusya ve Türkiye arasındaki ekonomik ve siyasi bağlar son on yılda gelişti. Güney Akımı boru hattı izin verecek Rusya, Rusya enerjisinin yüzde 80'ini  Ukrayna üzerinden atlatacak şu anda Avrupa'ya ihracat yapıyor ve böylece Ukrayna’nın Avrupa'ya Rus enerji kaynaklarını kesti.

Ancak Güney Akımı bir dizi büyük lojistik ve finans ile karşı karşıya. inşaat ve ticari canlılığını yüksek yapan engeller belirsiz. Doğal gazın Rus'dan  taşınması gerekiyor Novorossiysk'in Karadeniz limanı, 560 mil boru hattının altında Karadeniz ve daha sonra karaya uzun mesafeler taşınmalıdır.
İtalya ve Avusturya'ya varmak. Bu kadar geniş bir boru hattının inşa edilmesi hiç bir anlamı yok . 
Ayrıca, inşaat için fatura kimin ayağa kalkacağı belli değil 10 milyar dolar - 30 milyar dolara mal olduğu tahmin edilen boru hattının. 
Bu büyük bir miktardır ve harcama Rusya’nın enerjisinin geldiği bir zamanda gelir. sanayi küresel ekonomik krizden çok zarar gördü. Böylece Güney
Akışın uzun dönüm boyunca yaşayabilirliği açık bir sorudur.

Bununla birlikte, 6 Ağustos 2009’un imzalanması, Moskova, hem giderek artan önemli stratejik rolün altını çiziyor Türkiye, Avrupa ve Avrasya'da  geçiş rotası olarak oynamaya başladı enerji planları ve Türkiye'nin büyüyen ekonomik bağlarının önemi Rusya'ya. Bu bağlar yakın izleme gerektirir. 
Artsalar da Türkiye'nin bölgesel bir aktör olarak stratejik önemi, onlar da Ankara'ya veriyorlar Moskova ile iyi siyasi ilişkileri sürdürme konusunda güçlü bir pay.  Bu bir narin dengeleme eylemi ve Batı'nın ilişkilerinde bir gerileme varsa Rusya ile sürdürmek gittikçe zorlaşabilir.

BU BÖLÜM DİPNOTLARI;

1 Kapsamlı bir tartışma için bkz. F. Stephen Larrabee ve Ian O. Lesser, Turkish Belirsizlik Çağında Dış Politika, Santa Monica, Kaliforniya: RAND Corporation,
   MR-1612-CMEPP, 2003, sayfa 99–126.
2 Ayrıntılı bir tartışma için bkz. Suat Kınıklıoğlu, “Türk-Rus İlişkilerinin Anatomisi” Insight Türkiye, Vol. 8, No. 2, Nisan-Haziran 2006.
3 Bkz. Genel Tuncer Kilınç, Savaş Akademisi'nde konuşma, 7 Mart 2002, İstanbul. Konuşmayı yapan Kilınç, Türk Milli Güvenlik Konseyi sekreteri oldu.
4 Burak Bekdil, “Ankara'da Bulunmayan Bir Saldırı” Haberler (İstanbul), 8 Haziran 2007.
5 Ian O. Lesser, “Gürcistan'dan Sonra: Türkiye’nin Yükselen Dış Politikası İkilemleri” Türkiye’de Amerika Birleşik Devletleri Alman Marshall Fonu, 
   26 Ağustos 2008a, s. 2.
6 Tuğba Tekerek, “Kriz Rusya'da Türk Projelerine Hükmediyor”, Turkish Daily News (İstanbul), 18–19 Ekim 2008
7 Ortak bildirinin yayınlanma zamanlaması - kutlamadan iki gün önce Ermeni Anma Günü, ABD başkanının geleneksel olarak bir açıklama yaptığı bir gün
   1915'te öldürülen Ermenilerin kitlesel ölümlerini anmak, Ortak açıklama, öncelikle Obama’daki “soykırım” kelimesinin kullanılmasını önlemek için tasarlandı.
   Obama’nın 6-8 Nisan’da Türkiye’ye yaptığı yolculuktan önce soykırım meselesini açıklama ve erteleme, 2009.
8 Emrullah Uslu, “Ankara-Yerevan Rapprochement Strains Turkey’s Relations with Azerbaijan,” Eurasia Daily Monitor, Vol. 6, No. 68, April 9, 2009 b. 
   See also Barçin Yinanc, “Outreach to Armenia Prompts Azeri Threat,” Hürriyet Daily News and Economic Review (Istanbul), April 2, 2009.
9 Emrullah Uslu, “Erdogan Reassures Azerbaijan on Turkey’s Border Policy with Armenia,” Eurasia Daily Monitor, Vol. 6, No. 93, May 14, 2009 d.
10 Ayrıntılı bilgi için bkz. "Türkiye sorunu Ermenistan'ı böldü", 13 Mayıs'ta Neue Zürcher Zeitung, 2009 yılında.
11 "Ermeniler ve Türkler Soykırıma Gittiler", Uluslararası Herald Tribünü, Eylül 1, 2009.
12  2008'in sonunda, önde gelen Türk aydınlar, akademisyenler ve gazetecilerden oluşan bir grup. İnternette dolaşmaya Ermenilere duydukları yakınlığı ifade 
eden açık bir mektup başladı 1915'te öldürüldü ve Türk vatandaşlarını toplu ölümlerden dolayı özür dilemeye çağırdı. Türkiye ayrıca söz konusu döneme 
ait Osmanlı arşivlerini alimlere de açtı olayları daha iyi anlayabilmeleri ve değerlendirebilmeleri için (yabancı Türkçenin yanı sıra) 1915. 2009 yılından 
itibaren Türk üniversitelerinde Ermeni dili ve edebiyatı öğretilecek. Bkz. Şaban Kardaş, “Türkiye Tarihinde İtiraz Edilen Bir Dönemle Karşılaşıyor”, 
Avrasya Günlük Monitör, Vol. 5, No. 240, 17 Aralık 2008.
13 Stephen Blank, “Azerbaycan: Rusya, Hazar Enerjisi Üzerindeki Tutkusundan Giderek Artırılıyor”, Avrasya Insight, Eurasianet.org, 30 Mart 2009. 
Ayrıca bkz. Roman Kupchinsky, ek olarak, Rusya petrol ve doğal gaz boru hatlarının kontrolünü ele geçirmeye çalıştı. AB topraklarında rafineriler.14
“Azerbaycan ve Rusya Mürekkep Geçici Gaz Anlaşması”, Avrasya Daily Monitor, Vol. 6, 62, 1 Nisan 2009.
14 Mart 2009 sonunda Kremlin kontrollü Surgut Neftegaz en büyüğü oldu MOL Macar Petrol ve Gaz Şirketi'nde hissedar. MOL en verimli
Orta Avrupa'daki rafineriler ve Hırvatistan'ın doğalgaz ve petrol şirketindeki baskın paydaş İÇİNDE. Aynı zamanda Nabucco projesinde bir ortaktır. 
Böylece MOL'un kontrolü Rusya, Avrupa enerji piyasasını etkilemek için önemli bir araç. Nabucco. Bkz. Vladimir Socor, “Rusya’nın Macaristan’daki Stratejik 
Etkileri MOL, ”Eurasia Daily Monitor, Vol. 6, No. 77, 22 Nisan 2009 b.
15 Vladimir Socor, “Başbakan Merkel Nein'i Nabucco'ya,” dedi Avrasya Daily Monitor, Vol. 6, No. 45, 9 Mart 2009a. Ayrıca bkz. “AB Boru Hattında Nabucco 
Projesi”, Hürriyet Günlük Haberler ve Ekonomik İnceleme (İstanbul), 18 Mart 2009.
16 Sabrina Tavernise ve Sebnem Arsu, “Türkiye'den Gaz Boru Hattı Desteği Kazanıyor Avrupa, ”New York Times, 14 Temmuz 2009.
17 Delphine Strauss ve Ed Cooks, “Irak Nabucco için Yarım Gaz İhtiyacı Sağlıyor,” Financial Times (Londra), 13 Temmuz 2009.

11 Cİ BÖLÜM İLE DEVAM EDECEKTİR..,


***