DEMOKRASİ ÜZERİNE BİZDE GERÇEKLEŞMEYEN GÜZEL SÖZLER

DEMOKRASİ ÜZERİNE BİZDE GERÇEKLEŞMEYEN  GÜZEL SÖZLER,

Demokrasi Üzerine Özlü Sözler

(Derleyen: Prof.Dr. Coşkun Can Aktan)



  “Kelimenin tam Anlamıyla gerçek bir Demokrasi hiç bir zaman varolmadı ve varolmayacaktır.”
 Jean Jacques Rousseau..,



  “Gerçek demokratik ilke, hiç kimsenin halkın üzerinde bir güce sahip olmaması demektir.”
Lord Acton

             

            “Demokrasinin  kötü olan bir yönü çoğunluğun tiranlığına 
            dönüşmesidir.”

            Lord Acton


       

      “Kelimeler üzerinde ve sahte problemler üzerinde kavga etmemiz gerekir. 
      Demokrasinin gerçek ve gerekli anlamı kullanıldığı zaman hangi ismi 
      istiyorsanız onu seçebilirsiniz.”

      Karl Popper

       


            “Demokrasi” ve “demokratik devlet” kavramlarının kullanımı konusunda 
            büyük bir eksiklik vardır. Bu kelimeler açıkça tanımlanmadıkça ve 
            anlamları üzerinde uzlaşılmadıkça insanlar bu anlam karmaşası 
            üzerinde yaşamaya devam edeceklerdir ve bu tartışmalar demogoji 
            yapanların ve despotların işine yarayacaktır.”

            Alexis de Tocqueville

            “Aktif gücü elinde bulunduran sadece devlet olmamalıdır. Eğer 
            insanlar medeni olmak istiyorlarsa, organizasyon kurma sanatı 
            geliştirilmeli ve genişletilmelidir.”

            Alexis de Tocqueville

             

            “Organizasyon kurma hakkı vazgeçilmez bir hak ve özgürlüktür.”

            Alexis de Tocqueville

             

             “Demokrasi bireysel özgürlüğün sahasını genişletir. Sosyalizm ise 
            daraltır. Demokrasi, mümkün olan bütün değerleri insanlara 
            sağlarken; sosyalizm her insanı bir sayıdan ve araçtan ibaret görür. 
            Demokrasi ile sosyalizmin bir kelime dışında hiç bir benzerliği 
            yoktur: Eşitlik. Fakat aradaki farka dikkat edin; demokrasi özgürlük 
            konusunda eşitlik isterken, sosyalizm kölelik yönünden eşitlik 
            ister.”

            Alexis de Tocqueville 

             


      “Çoğunlukla bir gemiye benzetilen devlette, kral kılavuz, halk da kamu 
      yararını gözettiği sürece kılavuzun sözünü dinleyen gemi sahipleri 
      durumundadır; kralsız yaşayan pek çok halklar vardır, ama halksız bir kral 
      düşünemeyiz bile. Krallık düzeyine yükseltilenler, başkalarından güzellik 
      yahut yakışıklılık bakımından  üstün oldukları için ya da onları, tıpkı 
      çobanların sürülerini güttükleri gibi yönetmek bakımından bir doğal 
      üstünlükleri bulunduğundan değil, halkın kalanıyla aynı hamurdan yapılmış 
      olmalarından ötürü erk ve yetkilerini onlardan ödünç aldıklarını 
      açıklayacakları için ortaya çıkarılmışlardır.”

      Stephanos Junios Brutos

       

      “Devlet yönetimine halkın katılımı demokrasinin temelidir.”

      Lyndon B. Johnson

       

      “Demokrasi halkın karar alma sürecine katılabilmesine olanak sağlayacak 
      şekilde liderlerin ve organizasyonların alternatif kamu politikaları için 
      yarıştıkları bir rekabetçi politik sistemdir.”

      E. E. Schattschneider

       

      “Vox populi, vox dei”

      (Halkın sesi, Hakkın sesi)

      Latin Özdeyişi

        

      “Toplumun bütün isteklerini karşılayabilecek tek hükümet biçimi, bütün 
      halkın yönetime katıldığı hükümettir; en küçük kamu görevine olsun katılım 
      yararlıdır; her alandaki katılma,  toplumun genel gelişme düzeyinin 
      elverdiği ölçüde geniş olmalıdır. Bir tek küçük kentten daha büyük bir 
      toplumda, kamu işlerine herkes kişi olarak katılamayacağı için, bundan 
      mükemmel bir hükümetin ideal türünün temsili hükümet olacağı sonucu 
      çıkmaktadır.”

     John Stuart Mill

       

      “Demokratik kurumların gelişiminde üç büyük kilometre taşı bulunmaktadır: 
      Oylama yoluyla kamusal kararlara katılma hakkı, temsil etme hakkı ve 
      muhalefet yapma hakkı.”

      Robert A. Dahl

       


            “Demokrasi prensibi, hakimiyete istismak eden vasıta ne olursa 
            olsun, esas olarak, milletin hakimiyete sahip olmasını ve sahip 
            kalmasını icap ettirir.”

            Mustafa Kemal Atatürk

             

             “Demokrasi esasen ferdidir, bu vasıf vatandaşın hakimiyete, insan 
            sıfatıyla iştirak etmesidir.”

            Mustafa Kemal Atatürk

            “Demokrasi esasına müstenit hükümetlerde, hakimiyet, halka, halkın 
            ekseriyetine aittir. Demokrasi prensibi, hakimiyetin millete ait 
            olduğunu, başka yerde olmayacağını iltizam eder. Bu suretle, 
            demokrasi prensibi, siyasi kuvvetin, hakimiyetin menşeine ve 
            meşruiyyetine temas etmektedir.”

            Mustafa Kemal Atatürk

             

            “Yöneticiler, iktidara saltanat sürmek için değil, millete hizmet 
            için

            getirilmişlerdir. Ulusa karşı olan görevlerini kötüye kullandıkları 
            takdirde, şu ya da bu biçimde ulusal iradenin kendi haklarında 
            vereceği kararla karşılaşırlar. Ulus tarafından, ulus adına devleti 
            yönetmeye yetkili kılınanlar, gerektiğinde ulusa hesap vermek 
            zorunda olduklarını bilmelidirler.”

            Mustafa Kemal Atatürk


       

      “Monarşi güzel bir biblo gibidir, denizde bir süre yüzer ancak bir süre 
      sonra bazı beceriksiz kaptanlar yüzünden kayalara çarpar; buna karşın 
      demokrasi şişirilmiş bir botta seyahat etmek gibidir. Kolay kolay dibe 
      batmazsın, fakat ayakların hep ıslaktır.”

      Fisher Ames

       

        “Bir zamanlar, halk seçtiğini bir kalkanın üstüne oturtarak havaya 
      kaldırır ve kral diye selamlardı. Ve neden ‘kralların sayısız gözleri, 
      milyon tane kulağı, upuzun elleri ve pek hızlı ayakları’ olduğu söylenir? 
      Hep Argos’a, Gerien’e, Midas’a ve ozanların övdüğü daha başkalarına 
      benzedikleri için mi? Hiç de değil, bu söz devletin iyiliği için 
      gözlerini, kulaklarını, olanaklarını, yetkilerini krala ödünç vermiş olan 
      bütün halktan ötürü söylenmiştir. 

       Halk kralı yüzüstü bırakıversin, hemen yere devrilir; eskiden kulağı ve 
      gözü pek üstün görünürken, güçlü olabilecek en iyi durumda bulunurken, 
      böyle görkem içinde yüzerken, bir anda kötüler ve pek zebun düşer.”

      Stephanos Junios Brutos

       

        “Demokrasinin bütün hastalıkları daha fazla demokrasi ile tedavi 
edilir.”

      Alfred E. Smith

       

        “Bütün despotizmler içerisinde demokrasi, en az dayanıklısı olmakla 
      birlikte en kötüsüdür.”

      Fisher Ames

       

      “Demokrasinin kötülüklerinden birisi sevsen de sevmesen de seçtiğin insana 
      katlanmak zorunda olmaktır.”

      Max Lerner

       

        “Çoğunluğun iradesi, diğer insanlar üzerinde baskı yapabilir; gücün 
      çoğunluk tarafından kötüye kullanılmasının önlenmesi gereklidir. 
      ‘Çoğunluğun tiranlığı’ topluma karşı bir kötülüktür ve toplum buna karşı 
      korunmalıdır.”

      John Stuart Mill

       

        “Politikada çoğunluk kuralının haklılaştırılması onun ahlaki açıdan 
      doğru olduğunu göstermez.”

      Walter Lipmann

       

      “Çoğunlukçu demokrasi, ‘halkın egemenliği’ olarak ifade edilen doktrin 
      içerisinde en yetersiz ilke olarak görülmektedir.”

      Bernard Crick

       

      “Çoğunluğun azınlık tarafından yönetimi tiranlıktır; azınlığın çoğunluk 
      tarafından yönetimi de tiranlıktır. Her iki durumda da ‘senin istediğin 
      gibi değil, bizim istediğimiz gibi yapacaksın’ kuralı geçerlidir.”

      Herbert Spencer

       

       

      “Görevimiz oybirliğine ya da oybirliğine yakın bir karara ulaşmanın 
      yollarını aramak ve keşfetmektir.”

      James M. Buchanan

       

      “Demokrasilerde bir seçmenin cehaleti bütün halkın güvenliği için 
      tehlikedir.”

      John F. Kennedy

       

        “Biz Atina’lılar, politika ile ilgili kararları uygun tartışmalardan 
      sonra alırız; en kötü olan şey, sonuçları tartışılmadan bir politikanın 
      uygulanmasıdır.”

      Thucydides

       

      “Demokratik vatandaşın politikada aktif olması ve politikayla ilgilenmesi 
      gerekir.”

      Gabriel A. Almond

       

       

      “Demokratik karar mekanizması garanti edildiği sürece her şey yolunda 
      gider düşüncesini kabul etmiyorum. Ben bunu ‘seçim safsatası’ olarak 
      adlandırıyorum.”

      James M. Buchanan


             Bilen konuşmaz, 

             Konuşan bilmez. 

             Gözlerini yum,

             Bütün kapıları kapa;

             Sivrilikleri buda,

             Karışıklığı gider;

             Işığı ayarla,

             Dünyaya uyum sağla.”

            Lao-Tzu

             Lao Tzu


        

       

      “İnsanı yönetip kutsala hizmet ederken, sadelikten üstün yönetim yoktur.

       Yalnız sadelik işleri hızla iyileştirir;

       Hızla iyileşme gücü çoğaltır.”

      Lao-Tzu

       

        “Bireysel çıkar değil, asıl grup çıkarı tehlikelidir.”

      Friedrich A. von Hayek

       

        “Hiç bir şey çıkar gruplarının etkisinden daha tehlikeli değildir.”

      Jean-Jacques Rousseau

       

        “Sen benim kütüğümü yuvarla, ben de seninkini...”

      Lucius Annaeus Seneca

       

        “Devletler, partikülarizmin baskılarını kontrol altında tutmalıdırlar. 
      Devletin gücü esasen partikülaristik çıkar gruplarının baskıları sonucu 
      gelişir.”

      V.O.Key

       

        “Kanunları zenginlerin çıkarı için yapıyorsunuz.”

      Euripides

       

      “Parlamentonun kapıları fakirlere kapalıdır.”

      Ovid

       

      “Demokrasi konusundaki eleştirilerin nedeni, devletin çoğunluğun üzerinde 
      anlaşmış olduğu kararlara hizmet ettiği düşüncesi değildir, asıl itiraz 
      çoğunluğun holdinglerin ve çeşitli çıkar gruplarının isteklerine hizmet 
      etmek zorunda kalmasıdır.”

      Friedrich A. von Hayek

       

      “Tanrılardan oluşan bir halk mevcut olsaydı, kendini demokratik olarak 
      yönetebilirdi.”

      Jean Jacques Rousseau

       

      “Demokrasi keyfi güçten başka bir şey değildir.”

      Pierre Joseph Proudhon

       

      “Demokrasi gizli bir aristokrasidir.”

      Pierre-Joseph Proudhon

       

        “Demokrasi iki farklı aşırılığa sahiptir; aristokrasiye dönüşen 
      eşitsizlik ruhu ve despotizme dönüşen aşırı eşitlik ruhu.”

      Montesquieu

       

      “Demokrasi despotizme dönüşür.”

      Eflatun

       

      “Demokrasi despotizmdir. Genel iradenin onaylamadığı bir yürütme 
      oluşturur.”

      Immanuel  Kant

       

      “Demokrasi despotizmin en ileri şeklidir.”

      Aristo

       

      “Bütün despotizmler içerisinde demokrasi en kötüsüdür.”

      Fisher Ames

      “Demokrasi asla uzun yaşayamaz. Kısa zamanda tükenir ve kendisini öldürür. 
      Kendisini intihara sürüklemeyen bir demokrasi yoktur.”

      John Adams

       

      “Demokratik kurumların özgürlüğü ve medeniyeti er ya da geç mahvedeceği 
      konusunda ikna olmuş bulunmaktayım.”

      Thomas Babington Macaulay

       

      “Demokrasi teorisinin bugünkü yanlış anlaşılmasının kaynağı, Rousseau 
      tarafından, halk iradesinin genel inancın yerine konması ve bunun sonucu 
      olan halk egemenliği görüşüdür.”

      Friedrich A.von Hayek

       

      “Bugünün temel sorunu sınırsız devlettir. Batıda gördüğümüz ve bildiğimiz 
      demokrasilerin hemen tamamı sınırsız demokrasilerdir.”

      Friedrich A.von Hayek


            “Eğer demokrasinin sınırsız devlet anlamına geldiği ısrar edilirse 
            ben o zaman demokrasiye inanıyorum. Bu durumda demarşiyi savunan 
            biri olarak kalacağım.”

             Friedrich A. von Hayek

             

            “Yunanca kökenli “demokrasi” kelimesi, halk (demos) ve güç (kratos) 
            veya fiil olarak kratein kelimelerinin birleştirilmesiyle 
            oluşturulmuştur. Kratein fiili, alternatif bir fiil olan archein‘in 
            (monarchy, oligarchy, anarchy gibi) aksine hukuk kuralından ziyade 
            kaba gücü ifade etmektedir. Eski Yunan’da kratein yerine archein 
            kökeninin alınarak demarşi (demarchy) kavramının kullanılmasının 
            nedeni, daha önce Atina’da demarşi kelimesinin bir bölge ya da 
            grubun başkanı için kullanılır olmasıydı. O dönemde demarşi, geniş 
            bir halk topluluğu mevcut olmadığından kullanılamazdı. Bugün için 
            bir ideal olarak demokrasi yerine demarşi kelimesini kullanmamız  
            için bir engel yoktur.”

            Friedrich A. von Hayek

            “Demokrasi, çoğunluğun sınırsız gücünü temsil eden bir sisteme 
            dönüşmüştür. Eğer bu doğruysa bizim demokrasinin gerçek ve ideal 
            anlamını ifade edecek bir kelimeye ihtiyacımız bulunmaktadır. Eğer 
            demokrasi ve sınırlı devlet birbirleri ile uzlaştırılabilecek 
            sistemler değilse, bir zamanlar sınırlı demokrasiyi ifade eden bir 
            yeni kelime bulmalıyız. Biz demos’un isteğinin ve düşüncesinin nihai 
            otorite olmasını ve kratos’un bireylerin hak ve özgürlüklerini 
            sınırlayacak şekilde kullanılmasını istiyoruz. Çoğunluk, (John 
            Locke’un ifadesiyle ‘ geçici ve günübirlik kararnamelerle değil 
            daimi hukuk kuralları ile yönetilmeli (archein)dir.’ Bu tür bir 
            siyasal düzeni, demos ve archein kelimelerini de birleştirerek 
            demarşi  (demrachy) olarak adlandırabiliriz. Demarşi ya da sınırlı 
            devlet düzeninde halkın iradesi (will ) değil, halkın düşüncesi en 
            yüksek otoritedir.”

            Friedrich A. von Hayek

            “Liberalizm ve demokrasi birbirleri ile uyuşabilmelerine rağmen, 
            aynı şey demek değildirler. Liberalizm devlet gücünün kapsamı, 
            demokrasi ise bu gücün kimin elinde olduğu ile ilgilenir. 
            Aralarındaki fark, her iki kavramın karşıt anlamını ele alınca daha 
            iyi anlaşılır; liberalizmin zıddı totaliterizm; demokrasinin zıddı 
            otoriterizmdir. Neticede en azından ilke olarak demokratik bir 
            devletin totaliter, otoriter bir devletin ise liberal olması 
            mümkündür.”

            Friedrich A. Von Hayek

             Hayek


       

        “Demokratik yöntemlerin kabul edilmesi ile birlikte devletin gücü 
      üzerinde sınırlamalara gerek olmadığı düşüncesi trajik bir yanılgıdır. Bu 
      demokratik olarak seçilmiş bir yasama organının devleti kontrol altında 
      mümkün olacağı inancını yerleştirmiştir.”

      Friedrich A. von Hayek

       

       

      “Demokrasi ümit edildiği gibi tiranlığa ve baskıya karşı insanların 
      güvenliğini sağlayacak bir sistem olamadı. Düşünen insanlar arasında 
      demokrasiye inancın giderek azaldığını görünce üzülüyorum.”

      Friedrich A. von Hayek

       

       

      “Sınırsız güç ve yetkilere sahip bir meclis, bu güç ve yetkiyi belirli 
      grupları veya bireyleri kayırmak üzere kullanabilecek bir konumda olur, 
      bunun kaçınılmaz bir sonucu olarak da üyelerine özel yararlar sağlayan 
      çıkar gruplarının oluşmasıdır. Kendi lehlerine karar alması için yasama 
      organına baskı yapan örgütlü çıkar gruplarının çağımızda yaygın olarak 
      artması sınırlanmamış devlet gücünün zaruri ve kaçınılmaz bir sonucudur. 
      Bireylere ve gruplara etkisi önceden kestirilemeyen, adil davranışın 
      evrensel kurallarını koyma göreviyle sınırlanmış bir yasama meclisi bu 
      gibi baskılar altında olmaz.”

      Friedrich A. von Hayek

       

       

        “Reddedilecek olan demokrasi değil, sınırsız devlettir. İnsanların 
      demokrasi dışındaki diğer yönetim şekillerini ve çoğunluk kuralına dayalı 
      bir iktidarı sınırlamayı niçin öğrenmediklerini anlayamıyorum.”

      Friedrich A.von Hayek  

      DEMOKRASİLER DE;
      Tüm güç halkta toplanır ve halktan gelir; Yetkili kişiler Halkın 
      Vekilleridir; 
      Halk için Çalışırlar; 
      Halka karşı her zaman Sorumludurlar.”

      Virginia İnsan Hakları Bildirisi.., 
      (Madde .2)

       

      “ Milletlerimizin tek yönetim sistemi olarak DEMOKRASİYİ  kurmayı ve 
      Güçlendirmeyi taahhüt ediyoruz.”

      Paris Şartı ( İMZALAYAN DEVLETLER İÇERESİNDE TÜRKİYE DE VARDIR)

       

      Kaynak:
      Coşkun Can Aktan, Yeni Global Gerçekler, İstanbul: TÜGİAD 
      Yayınları, 2000.


***